Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì?

Dịch vị là gì? Thành phần và vai trò chung

Thành phần và vai trò của dịch vị dạ dày ‘trợ thủ đắc lực’ giúp tiêu hóa và bảo vệ cơ thể

Mỗi ngày, dạ dày của chúng ta tiết ra khoảng 1-2,5 lít dịch vị đây chính là “dung dịch tiêu hóa” giúp phân rã thức ăn.

Thành phần chính trong dịch vị gồm acid chlorhydric (HCl) và enzyme pepsin:

• Acid HCl tồn tại ở hai dạng: Tự do và kết hợp. Nó giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại xâm nhập qua đường ăn uống và tạo môi trường acid để các enzyme hoạt động hiệu quả hơn.

• Pepsin là enzyme có nhiệm vụ phân giải protein trong thức ăn thành các chuỗi nhỏ hơn (peptide), giúp cơ thể dễ hấp thu và tiêu hóa.

Nói cách khác, dịch vị là “trợ thủ đắc lực” của dạ dày, vừa giúp tiêu hóa thức ăn, vừa bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn gây bệnh.

Đặc điểm dịch vị

Dịch vị dạ dày có một số đặc điểm đặc trưng giúp bác sĩ đánh giá tình trạng tiêu hóa và sức khỏe dạ dày của bạn:

Màu sắc

Bình thường, dịch vị trong suốt và không màu.

Nếu dịch vị đổi màu, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bất thường:

• Màu đỏ: Có thể do xuất huyết dạ dày, giãn tĩnh mạch hoặc ung thư dạ dày.

• Màu đen: Có thể liên quan đến bệnh lý về mật hoặc rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng.

Để xác định chính xác nguyên nhân, cần thực hiện xét nghiệm sinh hóa dịch vị.

Mùi

Dịch vị khỏe mạnh thường không có mùi.

Nếu có mùi lạ, có thể là dấu hiệu của bệnh lý tiêu hóa:

• Mùi chua hoặc hôi: Thường gặp ở người bị hẹp môn vị, khiến thức ăn ứ đọng lâu trong dạ dày.

• Mùi nồng: Có thể do dạ dày bị rò hoặc tắc ruột.

• Không mùi: Đôi khi là biểu hiện của vô toan dạ dày (thiếu acid).

Thể tích

Khi nhịn đói, dạ dày bình thường tiết khoảng 50 ml dịch vị mỗi giờ. Nếu lượng dịch vị tăng trên 250 ml/giờ, có thể là do tăng tiết acid hoặc hẹp môn vị.

Độ nhầy

Dịch vị chứa một lượng chất nhầy nhất định để bảo vệ niêm mạc dạ dày. Tuy nhiên, nếu độ nhầy tăng cao, có thể là do:

• Nuốt nhiều nước bọt hoặc đờm từ vùng hầu họng,

• Hoặc viêm dạ dày khiến tuyến nhầy hoạt động quá mức.

Hiểu rõ các đặc điểm này giúp bạn nhận biết sớm những bất thường của dạ dày và đi khám chuyên khoa Tiêu hóa khi cần thiết.

Các loại dịch vị trong dạ dày

Các loại tuyến tiết dịch vị trong dạ dày và vai trò của từng loại tế bào

Dịch vị được tiết ra chủ yếu ở vùng đáy và thân dạ dày, nơi có nhiều tuyến tiêu hóa hoạt động. Dựa vào thành phần và chức năng, các tuyến tiết dịch vị được chia thành hai nhóm chính:

• Tuyến vùng tâm vị và môn vị: Đây là các tuyến có nhiệm vụ tiết chất nhầy bao phủ bề mặt niêm mạc, giúp bảo vệ dạ dày khỏi acid và enzyme tiêu hóa.

• Tuyến vùng thân và đáy dạ dày: Đây là tuyến tiêu hóa chính, chịu trách nhiệm tiết ra phần lớn dịch vị. Tuyến này gồm 4 loại tế bào quan trọng:

  • Tế bào chính: Tiết enzyme pepsinogen - tiền chất của pepsin giúp tiêu hóa protein.

  • Tế bào viền: Tiết acid HCl, tạo môi trường acid cần thiết cho tiêu hóa và diệt khuẩn.

  • Tế bào cổ tuyến: Tiết chất nhầy bảo vệ niêm mạc.

  • Tế bào nội tiết: Tiết hormone gastrin, giúp điều hòa hoạt động bài tiết dịch vị.

Nói cách khác, mỗi vùng của dạ dày đều có “nhiệm vụ riêng” nhưng phối hợp nhịp nhàng để vừa tiêu hóa thức ăn hiệu quả, vừa bảo vệ dạ dày khỏi tổn thương.

Chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì?

Chất nhầy trong dịch vị lớp áo giáp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi acid và enzyme tiêu hóa

Chất nhầy hoạt động như “tấm áo giáp” bảo vệ niêm mạc dạ dày, ngăn không cho acid và enzyme tiêu hóa (như pepsin) tiếp xúc trực tiếp với thành dạ dày. Bản chất của chất nhầy là glycoprotein và mucopolysaccharide có tính kiềm, giúp trung hòa một phần acid, tạo môi trường an toàn cho tế bào niêm mạc.

Khi dạ dày khỏe mạnh, pepsin - HCl - chất nhầy được tiết ra cân bằng, giúp thức ăn tiêu hóa thuận lợi và niêm mạc không bị tổn thương. Ngược lại, nếu chất nhầy tiết ra quá ít, acid sẽ dễ dàng bào mòn niêm mạc, dẫn đến viêm loét, xuất huyết hoặc tá tràng, đồng thời khiến tiêu hóa trở nên khó khăn hơn.

Ngoài chức năng bảo vệ, chất nhầy còn giúp bao bọc và làm trơn thức ăn, giúp chúng di chuyển dễ dàng qua dạ dày và đường ruột.

Kết luận

Tóm lại, chất nhầy trong dịch vị có tác dụng gì không chỉ đơn thuần là một câu hỏi sinh học, mà còn là chìa khóa để hiểu cách dạ dày tự bảo vệ mình mỗi ngày. Lớp chất nhầy này chính là “lá chắn” tự nhiên giúp ngăn acid và enzyme ăn mòn niêm mạc, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa thức ăn trơn tru và an toàn. Khi cơ chế bảo vệ này bị suy yếu, dạ dày dễ rơi vào tình trạng viêm, loét hoặc đau rát kéo dài. Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể, duy trì lối sống lành mạnh và đi khám chuyên khoa Tiêu hóa qua IVIE - Bác sĩ ơi nếu bạn có dấu hiệu bất thường. Bảo vệ lớp chất nhầy chính là đang bảo vệ dạ dày của bạn.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.