Ho rát họng có nguy hiểm không? Khi nào cần khám

Nguyên nhân ho rát họng

Ho rát họng thường đi kèm với đau cổ, khàn giọng, sốt nhẹ, nghẹt mũi hoặc nổi hạch vùng cổ

Ho rát họng là triệu chứng thường gặp ở cả trẻ em và người lớn, đặc biệt trong những thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi đột ngột. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, bao gồm:

Nhiễm virus hoặc vi khuẩn

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ho rát họng. Các virus như cúm, virus hợp bào hô hấp (RSV), rhinovirus,... dễ dàng tấn công đường hô hấp, gây viêm niêm mạc họng và kích thích phản xạ ho. Trong khi đó, vi khuẩn như liên cầu khuẩn nhóm A có thể gây viêm họng mủ kèm theo triệu chứng đau rát, sưng đỏ.

Tác động từ môi trường

Khói bụi, không khí khô, ô nhiễm, thuốc lá và các chất kích thích hô hấp có thể làm tổn thương lớp niêm mạc họng, khiến cổ họng bị khô và rát, đặc biệt ở những người làm việc ngoài trời hoặc thường xuyên tiếp xúc với hóa chất.

Dị ứng

Phản ứng dị ứng với phấn hoa, nấm mốc, lông động vật hoặc một số thực phẩm có thể gây ra ho, ngứa rát họng, kèm theo nghẹt mũi, hắt hơi.

Trào ngược dạ dày - thực quản (GERD)

Khi axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản và họng, sẽ gây cảm giác nóng rát, đau họng và ho kéo dài. Đây là nguyên nhân thường bị bỏ sót ở những người bị ho rát họng mãn tính.

Lạm dụng giọng nói

Nói quá nhiều, hét to, ca hát kéo dài hoặc không đúng kỹ thuật có thể khiến dây thanh quản bị tổn thương, gây khàn giọng, đau họng và ho khan kéo dài.

Khô họng do thiếu nước hoặc sử dụng thuốc

Không uống đủ nước hoặc sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống dị ứng, thuốc lợi tiểu,... có thể làm giảm tiết nước bọt, dẫn đến khô họng và gây kích ứng vùng hầu họng.

Tìm hiểu thêm: 10 bác sĩ chữa viêm họng giỏi tại Hà Nội

Ho rát họng đi kèm triệu chứng gì?

Ho kéo dài, sốt cao, ho ra máu hay sưng hạch là dấu hiệu cần đi khám để loại trừ bệnh nghiêm trọng

Ho rát họng không chỉ là dấu hiệu đơn lẻ mà thường đi kèm với nhiều triệu chứng khác, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Việc nhận diện các triệu chứng đi kèm sẽ giúp phân biệt giữa tình trạng nhẹ có thể chăm sóc tại nhà và các dấu hiệu nghiêm trọng cần được thăm khám y tế.

Rát cổ, khô họng, vướng khi nuốt

Người bệnh thường cảm thấy cổ họng nóng rát, khô khốc như có dị vật vướng ở bên trong. Việc nuốt nước bọt hoặc ăn uống có thể trở nên khó khăn, đau rát hơn khi nói chuyện lâu.

Ho khan hoặc ho có đờm

Tùy theo nguyên nhân, ho có thể là ho khan (thường gặp ở viêm họng, cảm lạnh, dị ứng) hoặc ho có đờm (do nhiễm khuẩn, viêm phế quản). Đờm đặc, màu vàng xanh là dấu hiệu cảnh báo nhiễm khuẩn.

Sốt nhẹ, đau đầu, nghẹt mũi

Triệu chứng toàn thân như sốt, đau đầu và nghẹt mũi thường đi kèm trong trường hợp nhiễm siêu vi hoặc vi khuẩn đường hô hấp trên.

Khó nói, khàn giọng

Viêm nhiễm lan rộng tới thanh quản sẽ khiến giọng nói bị thay đổi – khàn, yếu hoặc mất tiếng tạm thời, đặc biệt nếu bạn nói nhiều trong khi đang mắc bệnh.

Có thể kèm nổi hạch cổ

Một số trường hợp viêm họng do nhiễm khuẩn sẽ dẫn đến nổi hạch vùng cổ, khi ấn vào thấy đau. Đây là phản ứng miễn dịch của cơ thể nhằm chống lại tác nhân gây bệnh.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu tình trạng ho rát họng không thuyên giảm cần đi khám tại bệnh viện ngay

1900 3367

Mặc dù phần lớn các trường hợp ho rát họng có thể tự khỏi sau vài ngày nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà, nhưng vẫn có một số dấu hiệu cảnh báo tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn, cần được bác sĩ thăm khám và điều trị sớm để tránh biến chứng.

Ho rát họng kéo dài trên 7 ngày không khỏi

Nếu các triệu chứng không thuyên giảm sau 1 tuần, đặc biệt là khi bạn đã áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà, đây có thể là dấu hiệu của một bệnh lý mạn tính hoặc nhiễm trùng sâu hơn cần được can thiệp y tế.

Sốt cao, khó thở, nuốt đau nhiều

Sốt cao liên tục (trên 38.5 độ C), khó thở, đau khi nuốt có thể là biểu hiện của viêm amidan mủ, viêm thanh quản, viêm họng do liên cầu khuẩn – những tình trạng có thể gây biến chứng nếu không điều trị kịp thời.

Ho ra máu, đờm xanh vàng kéo dài

Đây là dấu hiệu cảnh báo viêm phế quản, viêm phổi hoặc thậm chí là lao phổi. Nếu ho kèm theo đờm đặc màu xanh vàng kéo dài hoặc ho ra máu, cần đến bác sĩ ngay để được chẩn đoán chính xác và dùng kháng sinh nếu cần.

Tiền sử trào ngược dạ dày, viêm xoang tái phát

Nếu bạn có tiền sử bệnh lý như GERD (trào ngược dạ dày-thực quản) hoặc viêm xoang mạn tính, ho rát họng có thể là biểu hiện của bệnh tái phát và cần được điều trị phối hợp cả tai mũi họng và tiêu hóa.

Có hạch cổ cứng, đau khi nuốt

Hạch cổ sưng đau kèm theo nuốt khó, ho dai dẳng có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm nặng hoặc khối u vùng hầu họng. Việc khám chuyên khoa giúp loại trừ nguy cơ ung thư hoặc các bệnh lý nghiêm trọng khác.

Giảm nhanh ho rát họng tại nhà

Mật ong, gừng, bạc hà và nước muối là những mẹo dân gian giúp làm dịu ho rát họng hiệu quả tại nhà

Khi triệu chứng ho rát họng còn nhẹ và chưa kèm theo các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, bạn hoàn toàn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để cải thiện nhanh tình trạng khó chịu. Dưới đây là các cách phổ biến, đơn giản, an toàn và đã được nhiều người áp dụng hiệu quả:

Sử dụng nước muối

Súc miệng và súc họng bằng nước muối sinh lý 0.9% giúp làm sạch khoang miệng, giảm viêm và diệt khuẩn hiệu quả. Thực hiện 2–3 lần mỗi ngày, đặc biệt sau khi ăn hoặc trước khi ngủ.

Sử dụng mật ong

Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, làm dịu niêm mạc họng bị kích ứng. Bạn có thể uống 1 thìa mật ong nguyên chất hoặc pha với nước ấm và vài giọt chanh để uống vào buổi sáng và trước khi đi ngủ.

Sử dụng bạc hà

Tinh dầu bạc hà có tác dụng làm mát, thông thoáng đường thở và giảm ngứa rát cổ họng. Có thể sử dụng dưới dạng viên ngậm, trà bạc hà hoặc xông hơi bằng tinh dầu bạc hà pha loãng.

Sử dụng gừng tươi

Gừng có tính ấm, chứa chất chống viêm tự nhiên giúp giảm đau rát, chống ho. Cách dùng: đun nước gừng tươi để uống, hoặc thêm gừng vào trà, mật ong để tăng hiệu quả giảm ho.

Tắc chưng đường phèn

Bài thuốc dân gian quen thuộc này giúp làm dịu cổ họng và long đờm. Cắt đôi quả tắc (quất), cho vào chén cùng vài viên đường phèn, hấp cách thủy khoảng 10–15 phút rồi cho trẻ em hoặc người lớn uống phần nước và ăn cả tắc.

Lưu ý: Các biện pháp trên nên áp dụng trong 3-5 ngày. Nếu không đỡ hoặc có triệu chứng nặng hơn, nên ngừng và đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Kết luận

Ho rát họng là tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải, thường do các nguyên nhân như cảm cúm, viêm họng, dị ứng hoặc khô môi trường. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc kèm theo triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, ho có đờm, hay ho ra máu, bạn cần phải thăm khám bác sĩ ngay lập tức để tránh những biến chứng nguy hiểm. Hãy áp dụng các mẹo dân gian như súc miệng với nước muối, uống mật ong, gừng để làm dịu cơn đau rát họng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không thuyên giảm, đừng ngần ngại tìm sự hỗ trợ y tế kịp thời.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.