Mắt bị ngứa và sưng phải làm sao?

Mắt bị ngứa và sưng do đâu?

Các nguyên nhân thường gặp khiến mắt bị ngứa và sưng - từ dị ứng, viêm kết mạc đến lẹo, chắp mắt.

Mắt bị ngứa và sưng là hiện tượng viêm hoặc kích ứng tại vùng quanh mắt, do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Việc nhận biết đúng nguyên nhân là bước đầu quan trọng để điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Dị ứng

Dị ứng là nguyên nhân phổ biến gây ngứa, đỏ và sưng mắt. Khi tiếp xúc với phấn hoa, lông thú, bụi mịn, hoặc các dị nguyên khác, cơ thể phản ứng bằng cách sưng mí mắt và gây ngứa, chảy nước mắt. Triệu chứng có thể kèm theo sổ mũi và hắt hơi. Một số người cũng bị viêm da hoặc viêm kết mạc dị ứng theo mùa.

Lưu ý: Một số người bị viêm da cơ địa quanh mắt hoặc viêm kết mạc dị ứng theo mùa cũng có biểu hiện tương tự.

Viêm kết mạc

Viêm kết mạc (đau mắt đỏ) là tình trạng viêm lớp màng mắt, có thể do vi khuẩn, virus hoặc dị ứng. Triệu chứng bao gồm ngứa mắt, đỏ mắt, cảm giác cộm như có cát trong mắt, chảy ghèn, và sưng nhẹ mí mắt. Viêm kết mạc dễ lây lan, đặc biệt trong môi trường công cộng.

Viêm bờ mi

Viêm bờ mi là tình trạng viêm nhiễm ở mép mí mắt, thường gây ngứa quanh mắt, cảm giác khô, chảy nước mắt và nhạy cảm với ánh sáng. Triệu chứng bao gồm ngứa, mi mắt sưng đỏ, có vảy nhỏ, rụng lông mi và có thể gây lẹo mắt. Viêm bờ mi dễ tái phát và cần vệ sinh mắt đúng cách để điều trị.

Lẹo và chắp mắt

Lẹo và chắp mắt là tình trạng viêm tại tuyến dầu mi mắt. Lẹo gây sưng, đỏ và đau, thường có mủ, trong khi chắp ít đau hơn. Dấu hiệu bao gồm khối u nhỏ ở mí mắt, ngứa rát trước khi hình thành và cảm giác nặng nề. Lẹo có thể tự vỡ và xẹp, nhưng không nên nặn để tránh nhiễm trùng.

Dị vật trong mắt

Khi có bụi, cát, lông mi rơi vào mắt hoặc hóa chất bắn vào mắt (như dầu gội, mỹ phẩm, nước tẩy rửa), sẽ kích thích mạnh mẽ giác mạc và kết mạc, gây phản ứng ngứa, đỏ, chảy nước mắt và có thể sưng nhẹ mí. Nếu người bệnh xử trí không đúng, dụi mắt mạnh có thể gây xước giác mạc hoặc nhiễm trùng thứ phát.

Khô mắt

Khô mắt xảy ra khi mắt không tiết đủ nước mắt hoặc chất lượng nước mắt kém, gây cảm giác ngứa, rát, cay và chảy nước mắt nhiều. Người dùng máy tính nhiều, làm việc trong môi trường điều hòa hoặc đeo kính áp tròng lâu ngày dễ gặp phải tình trạng này.

Nhiễm Herpes mắt

Virus Herpes simplex có thể gây nhiễm trùng vùng quanh mắt, đặc biệt là ở giác mạc. Biểu hiện ban đầu thường là đỏ mắt, ngứa, chảy nước mắt và sưng mí, sau đó có thể xuất hiện mụn nước quanh mắt.

Cảnh báo: Nếu không điều trị đúng cách, Herpes có thể gây loét giác mạc, ảnh hưởng vĩnh viễn đến thị lực.

Viêm mô tế bào hốc mắt

Viêm mô tế bào hốc mắt là viêm nhiễm nặng trong hốc mắt, thường do vi khuẩn từ xoang hoặc vết thương quanh mắt gây ra. Biểu hiện gồm sưng đỏ, đau mắt, khó cử động, đau đầu, sốt, và nhìn mờ. Đây là tình trạng cấp cứu, cần điều trị ngay để tránh ảnh hưởng đến thị lực.

Tìm hiểu thêm: Ngứa mắt có sao không? Khi nào cần đi khám

Biện pháp hiệu quả giúp mắt giảm ngứa và sưng hiệu quả

Biện pháp giảm ngứa và sưng mắt tại nhà hiệu quả: chườm lạnh, rửa mắt, nghỉ ngơi và dùng thuốc theo hướng dẫn

Khi mắt bị ngứa và sưng, điều quan trọng là cần can thiệp đúng cách để làm dịu nhanh triệu chứng và tránh tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả, an toàn và dễ áp dụng mà bạn có thể thực hiện tại nhà hoặc theo hướng dẫn chuyên môn:

• Chườm lạnh: Đây là phương pháp đơn giản giúp giảm nhanh cảm giác sưng, nóng và ngứa quanh vùng mắt. Dùng khăn sạch thấm nước lạnh hoặc túi gel lạnh, chườm lên mắt khoảng 5 - 10 phút. Nhiệt độ thấp sẽ giúp co mạch máu, từ đó giảm sưng và làm dịu kích ứng.

• Sử dụng thuốc (theo chỉ định): Nếu nguyên nhân là dị ứng, bạn có thể cần dùng thuốc kháng histamin đường uống hoặc dạng nhỏ mắt để kiểm soát phản ứng dị ứng. Trong các trường hợp viêm nhiễm, bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh hoặc kháng viêm phù hợp. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc chứa corticoid khi chưa có chỉ định từ chuyên gia.

• Dùng thuốc nhỏ mắt phù hợp: Với những trường hợp mắt khô, kích ứng nhẹ hoặc do môi trường, thuốc nhỏ mắt có thành phần làm ẩm, dịu mắt hoặc kháng dị ứng có thể giúp cải thiện tình trạng rõ rệt. Tuy nhiên, cần lựa chọn loại nhỏ mắt phù hợp với nguyên nhân và dùng đúng liều lượng để tránh lệ thuộc thuốc.

• Rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0.9%: Đây là cách đơn giản giúp loại bỏ bụi bẩn, dị nguyên hoặc vi khuẩn có thể đang gây kích ứng mắt. Rửa mắt nhẹ nhàng 2 - 3 lần/ngày bằng nước muối vô trùng giúp giữ mắt sạch sẽ và hỗ trợ quá trình phục hồi.

• Không dụi mắt: Dụi mắt khi bị ngứa chỉ làm tình trạng tệ hơn, tăng nguy cơ tổn thương giác mạc và lây lan vi khuẩn. Thay vào đó, hãy dùng khăn sạch lau nhẹ hoặc áp dụng các biện pháp làm dịu như nhỏ mắt hoặc chườm lạnh.

• Tránh makeup, hạn chế dùng kính áp tròng: Trong thời gian mắt bị nhạy cảm, hãy ngừng sử dụng mỹ phẩm vùng mắt và không đeo kính áp tròng. Những sản phẩm này có thể chứa hóa chất hoặc gây cọ xát, khiến tình trạng ngứa và sưng nghiêm trọng hơn.

• Nghỉ ngơi, giảm tiếp xúc màn hình: Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại, máy tính làm mắt dễ khô và mỏi, khiến các triệu chứng trở nên rõ rệt. Hãy cho mắt nghỉ ngơi bằng cách áp dụng quy tắc 20 - 20 - 20 (mỗi 20 phút nhìn ra xa 20 feet trong 20 giây), ngủ đủ giấc và tránh làm việc quá lâu trong môi trường khô hoặc điều hòa.

Việc kết hợp đúng các biện pháp trên sẽ giúp kiểm soát hiệu quả tình trạng ngứa và sưng mắt, đồng thời hạn chế nguy cơ phải dùng thuốc nếu được can thiệp kịp thời. Tuy nhiên, nếu sau 2 - 3 ngày áp dụng mà triệu chứng không thuyên giảm hoặc có xu hướng nặng hơn, bạn nên sớm đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị phù hợp.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

1900 3367

Những dấu hiệu cảnh báo cần đi khám bác sĩ khi mắt bị ngứa và sưng không thuyên giảm

Hầu hết các trường hợp mắt bị ngứa và sưng có thể tự cải thiện sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cảnh báo cho thấy tình trạng đã vượt quá mức thông thường, cần được thăm khám bởi bác sĩ chuyên khoa mắt càng sớm càng tốt:

• Triệu chứng kéo dài hơn 3 ngày dù đã chăm sóc tại nhà.

• Mắt sưng to, chảy mủ vàng hoặc dịch đục.

• Đau nhức sâu trong mắt, mắt cảm giác "nặng" hoặc lồi ra ngoài.

• Nhìn mờ, chói sáng hoặc sợ ánh sáng.

• Kèm sốt, nổi hạch quanh tai hoặc cổ.

Khi gặp những dấu hiệu trên, hãy đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Kết luận

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng mắt bị ngứa và sưng, việc xác định đúng nguyên nhân và can thiệp kịp thời là rất quan trọng. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bạn có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà như chườm lạnh, sử dụng thuốc nhỏ mắt, hoặc rửa mắt bằng nước muối sinh lý. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng như mờ mắt, sưng to, chảy mủ, bạn nên đến bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị sớm. Hãy chăm sóc mắt đúng cách để bảo vệ sức khỏe đôi mắt của mình.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.