Tình trạng mắt đau rát chảy nước mắt có thể là dấu hiệu phản ứng tự nhiên của cơ thể khi gặp phải các tác nhân như khô mắt, dị ứng, viêm kết mạc hoặc tắc tuyến lệ. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đây cũng có thể là biểu hiện cảnh báo một số vấn đề nghiêm trọng liên quan đến thị lực và sức khỏe nhãn khoa. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, cách xử lý tại nhà và thời điểm cần thăm khám bác sĩ để bảo vệ đôi mắt một cách hiệu quả nhất.
Nguyên nhân khiến mắt đau rát chảy nước mắt

Kích ứng từ môi trường bên ngoài, khô mắt kéo dài hay đau mắt đỏ có thể là nguyên nhân kiến mắt đau rát, chảy nước mắt
1900 3367
Tình trạng mắt đau rát chảy nước mắt là dấu hiệu phổ biến mà nhiều người gặp phải trong sinh hoạt hằng ngày. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, hiện tượng này có thể chỉ là phản ứng tức thời hoặc cảnh báo một vấn đề nhãn khoa tiềm ẩn. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp:
Do kích ứng từ môi trường bên ngoài
Bụi bẩn, gió mạnh, dị vật nhỏ bay vào mắt, nước hồ bơi có chứa clo, hoặc mỹ phẩm dùng quanh mắt đều có thể khiến mắt bị kích ứng. Khi đó, mắt sẽ phản ứng bằng cách tiết nước mắt nhiều hơn để “rửa trôi” các yếu tố gây hại. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất và thường không quá nghiêm trọng nếu được xử lý kịp thời.
Do khô mắt kéo dài
Nghịch lý là khi mắt bị khô, tuyến lệ lại tăng tiết nước mắt để bù đắp. Tình trạng này hay gặp ở những người làm việc nhiều với máy tính, điện thoại hoặc ở trong phòng máy lạnh suốt thời gian dài. Mắt khô gây cảm giác đau rát, cộm như có dị vật và chảy nước mắt liên tục - chính là phản xạ tự nhiên của cơ thể.
Viêm kết mạc (đau mắt đỏ)
Đây là tình trạng viêm lớp màng mỏng bao phủ lòng trắng và mí mắt trong. Bệnh thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra, kèm theo triệu chứng đỏ mắt, ghèn nhiều, ngứa, đau và chảy nước mắt nhiều. Đau mắt đỏ rất dễ lây lan nếu không vệ sinh đúng cách.
Tắc tuyến lệ hoặc lệ đạo
Trong trường hợp này, nước mắt không thể thoát xuống mũi như bình thường mà bị ứ đọng và trào ngược ra ngoài, gây chảy nước mắt liên tục. Người bệnh thường cảm thấy cộm, đau nhẹ ở góc mắt trong, dễ nhầm với triệu chứng của viêm.
Căng thẳng mắt do dùng kính sai hoặc tật khúc xạ
Mắt phải điều tiết quá mức khi dùng kính không đúng độ hoặc không điều chỉnh các tật khúc xạ như cận thị, loạn thị, viễn thị. Tình trạng này khiến mắt mỏi, đau âm ỉ và tiết nước mắt như một phản xạ tự bảo vệ.
Cách xử lý tại nhà khi mắt đau rát chảy nước mắt nhẹ

Nếu tình trạng bệnh nhẹ, hoàn toàn có thể theo dõi tại nhà
Khi tình trạng mắt đau rát chảy nước mắt xuất hiện ở mức độ nhẹ, không kèm theo dấu hiệu nghiêm trọng như sưng tấy hay suy giảm thị lực, bạn hoàn toàn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc đơn giản tại nhà để cải thiện triệu chứng:
Không dụi mắt, không nhỏ thuốc bừa bãi
Nhiều người có thói quen đưa tay lên dụi mắt khi cảm thấy cộm hoặc đau rát. Tuy nhiên, điều này có thể khiến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu tay chưa được vệ sinh sạch sẽ. Ngoài ra, việc tự ý nhỏ thuốc mắt - đặc biệt là thuốc kháng sinh hoặc chứa corticoid - có thể gây hại nếu dùng sai cách, sai nguyên nhân.
Rửa mắt bằng nước muối sinh lý 0.9%
Dùng nước muối sinh lý loại chuyên dùng cho mắt để vệ sinh dịu nhẹ, giúp loại bỏ bụi bẩn và làm sạch bề mặt nhãn cầu. Bạn nên sử dụng loại nước muối không chất bảo quản, và chỉ dùng 1 lần rồi bỏ, tránh tái nhiễm chéo.
Dừng sử dụng kính áp tròng hoặc mỹ phẩm quanh mắt
Nếu đang sử dụng kính áp tròng, bạn nên tạm ngưng để mắt có thời gian hồi phục và giảm kích ứng. Bên cạnh đó, ngưng trang điểm hoặc sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm quanh mắt cũng giúp hạn chế nguy cơ viêm nhiễm nặng hơn.
Chườm ấm nếu mắt bị mỏi hoặc căng
Bạn có thể dùng khăn sạch, nhúng vào nước ấm (không nóng), vắt khô và đắp lên mắt khoảng 10-15 phút. Phương pháp này giúp thư giãn cơ quanh mắt, tăng lưu thông máu và làm dịu cảm giác đau rát hiệu quả.
Dùng nước mắt nhân tạo (theo tư vấn chuyên môn)
Trong trường hợp mắt khô gây chảy nước mắt phản xạ, nước mắt nhân tạo có thể là giải pháp hỗ trợ lý tưởng. Tuy nhiên, nên chọn sản phẩm không chất bảo quản và dùng đúng hướng dẫn từ bác sĩ hoặc dược sĩ để tránh tổn thương thêm cho mắt.
Tìm hiểu thêm: Mắt nhìn mờ đột ngột có phải dấu hiệu bất thường của bệnh lý
Khi nào tình trạng này là bình thường, khi nào nên lo?

Dù có thể theo dõi tại nhà, bệnh nhân cũng không nên quá chủ quan với những dấu hiệu mắt đau rát chảy nước mắt
Không phải lúc nào mắt đau rát chảy nước mắt cũng là dấu hiệu bệnh lý nghiêm trọng. Việc phân biệt giữa những triệu chứng nhẹ có thể tự cải thiện và dấu hiệu nguy hiểm cần can thiệp y tế là điều rất quan trọng.
Dấu hiệu nhẹ - Có thể theo dõi tại nhà

Một số dấu hiệu nhẹ như: chảy nước mắt tạm thời, mỏi mắt,... là những dấu hiệu bệnh nhẹ
Một số biểu hiện đau rát và chảy nước mắt xảy ra do các yếu tố môi trường, sinh hoạt hằng ngày. Đây là tình trạng phổ biến và có thể tự cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà:
-
Chảy nước mắt tạm thời sau khi đi ngoài đường bụi bẩn, gió lớn hoặc tiếp xúc với không khí ô nhiễm.
-
Mỏi mắt sau khi làm việc với máy tính, điện thoại trong thời gian dài.
-
Không kèm theo đỏ mắt, sưng mi, đau nhức nhiều hoặc tiết dịch bất thường.
-
Cảm giác rát nhẹ, không kéo dài quá 24 - 48 giờ.
Trong những trường hợp này, bạn có thể tiếp tục chăm sóc mắt tại nhà và theo dõi sát tình trạng trong vài ngày tới.
Dấu hiệu cần đi khám ngay
Nếu mắt xuất hiện các biểu hiện sau, bạn cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị kịp thời:
-
Đau nhức dữ dội, mắt trở nên cực kỳ nhạy cảm với ánh sáng, thậm chí không thể mở mắt dưới ánh sáng bình thường.
-
Chảy nước mắt liên tục kèm theo đỏ mắt, ghèn vàng/xanh, dấu hiệu đặc trưng của viêm kết mạc hoặc nhiễm khuẩn mắt.
-
Mắt sưng tấy, có mủ hoặc có dị vật lớn bên trong gây cộm kéo dài.
-
Thị lực mờ đi đột ngột, nhìn mờ, có bóng mờ trước mắt - đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý về võng mạc hoặc giác mạc nghiêm trọng.
-
Trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi có biểu hiện bất thường kéo dài ở mắt, cần được theo dõi và thăm khám kỹ.
Việc phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp tránh các biến chứng nguy hiểm, nhất là các vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực lâu dài.
1900 3367
Kết luận
Mắt đau rát chảy nước mắt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ kích ứng môi trường đến bệnh lý nghiêm trọng như viêm kết mạc. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc đi kèm với các dấu hiệu như đau nhức dữ dội, mắt sưng tấy, hoặc thay đổi thị lực, bạn nên đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị kịp thời. Hãy lắng nghe cơ thể, chăm sóc mắt đúng cách và theo dõi tình trạng để bảo vệ sức khỏe đôi mắt hiệu quả.
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.