Suy giảm testosterone và hệ lụy với nam giới tuổi trung niên

Không chỉ riêng với phụ nữ, nam giới khi đến độ tuổi trung niên sẽ có sự suy giảm đáng kể về nội tiết tố trong cơ thể (testosterone), gây ra một loạt các triệu chứng như giảm ham muốn, rối loạn giấc ngủ, béo phì… Hiện tượng này được gọi là mãn dục nam và có liên quan mật thiết với sự suy giảm testosterone trong cơ thể.

1. Mãn dục nam và vai trò của testosterone trong cơ thể

Mãn dục nam có thể hiểu là tập hợp một loạt các triệu chứng của cơ thể gây ra bởi sự suy giảm nồng độ nội tiết tố testosterone theo tuổi. Tình trạng này có thể làm ảnh hưởng đến chức năng nhiều cơ quan trong cơ thể và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Quá trình suy giảm tự nhiên này diễn ra với tốc độ nhanh hơn sau tuổi 40 và biểu hiện rõ rệt khi nam giới bước đến giai đoạn 60 – 65 tuổi. 

Testosterone được coi là căn nguyên của vấn đề. Hormon còn được coi là “suối nguồn tươi trẻ” này của nam giới đóng vai trò sinh lý quan trọng đối với sự hình thành và phát triển của các cơ quan trong cơ thể, từ khi còn là thai nhi trong bụng mẹ cho đến khi về già, cụ thể như sau:

• Testosterone giúp biệt hóa cơ quan sinh dục theo giới tính nam và phát triển các đặc tính sinh dục thứ phát theo hướng nam giới như: mọc râu, lông, giọng nói khàn, phát triển tinh hoàn và sinh tinh trùng…
• Làm tăng hứng thú và khoái cảm tình duch
• Làm tăng khối cơ và giảm lượng mỡ trong cơ thể
• Tăng tạo máu, giảm thiểu nguy cơ loãng xương…

Tình trạng suy giảm testosterone có thể là hậu quả của một số nguyên nhân được liệt kê dưới đây:

• Sự suy thoái trục nội tiết tuyến yên – tinh hoàn theo tuổi
• Một số bệnh lý nội tiết và di truyền ảnh hưởng đến hoạt động điều hòa nội tiết tố trong cơ thể nam giới
• Dùng nhiều các loại thuốc có tính chất kháng testosterone như nội tiết tố estrogen, corticoid…
• Tỉ lệ suy giảm testosterone cũng được chứng minh là gia tăng rõ rệt ở nhóm bệnh nhân mắc đái tháo đường, suy thận và béo phì.
• Một số thói quen xấu như nghiện rượu, thuốc lá, ma túy,… cũng là nguyên nhân dẫn đến suy giảm testosterone.

2. Các triệu chứng của mãn dục ở nam giới

Do quá trình suy giảm testosterone diễn ra một cách từ từ theo tuổi, vì thế người bệnh ít cảm nhận được một cách rõ rệt. Dưới đây là các triệu chứng gợi ý có thể một nam giới trung niên đang bị suy giảm nội tiết tố nam giới theo tuổi: 

• Giảm ham muốn tình dục và hoạt động tình dục (rối loạn cương dương)
• Giảm tần suất cương dương vật tự phát (dương vật tự cương cứng)
• Vú to, giảm mọc lông nách, lông mu, rụng tóc
• Tinh hoàn nhỏ hoặc vô sinh
• Giảm khối cơ hoặc lực cơ, dễ gãy xương
• Một số triệu chứng khác ít đặc hiệu hơn bao gồm:
• Giảm tính tích cực, giảm năng lượng sống và dễ stress, trầm cảm
• Mất tập trung, khó ghi nhớ công việc
• Rối loạn giấc ngủ (thường xuyên mất ngủ hoặc ngủ không sâu giấc)

• Tăng cân, béo phì
• Giảm khả năng làm việc…

Tình trạng suy giảm  testosterone sẽ được khẳng định thông qua xét nghiệm hormon này trong máu, cần lưu ý xét nghiệm nên được thực hiện vào buổi sáng để phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể. Nồng độ testosterone toàn phần trong máu của nam giới trưởng thành dao động trong khoảng từ 10 – 35 nmol/L.

Tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để Hỏi bác sĩ MIỄN PHÍ, bạn sẽ nhận được sự tư vấn nhanh nhất từ các chuyên gia y tế hàng đầu của tất cả các chuyên khoa và hoàn toàn ẩn danh!

3. Điều trị mãn dục nam giới như thế nào?

Khi được chẩn đoán là mãn dục nam kèm theo có nồng độ testosterone trong máu thấp, người bệnh có thể sẽ được chỉ định bổ sung các dạng chế phẩm testosterone khác nhau. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc bổ sung testosterone là chống chỉ định đối với những người đang mắc ung thư tiền liệt tuyến, ung thư vú, đa hồng cầu, suy tim mức độ nặng hoặc có bệnh lý phì đại tiền liệt tuyến mức độ nặng… Việc sử dụng hay không phải được sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc. 

Ngày nay, hai dạng chế phẩm testosterone được dùng phổ biến nhất là dạng thuốc viên và dạng gel bôi. Trong đó dạng gel bôi được ưu chuộng hơn do bổ sung được hàm lượng testosterone vào cơ thể cao hơn dạng uống. Cần lưu ý khi sử dụng dạng gel bôi là cần thoa vào vùng da ít tiếp xúc và không có vết thương hở như bả vai hai bên, mặt trong cánh tay hoặc vùng bụng. Thuốc ngấm rất nhanh (3 – 5 phút), sau đó mặc quần áo bình thường sau khi thuốc đã khô. Người bệnh cũng cần rửa sạch tay sau khi bôi thuốc, nếu nhờ phụ nữ bôi giúp thì cần chú ý phải đeo găng tay vì thuốc có thể gây một số tác dụng phụ không tốt cho nữ giới. 

4. Một số lời khuyên về vấn đề tình dục đối với nam giới sau tuổi trung niên

Mãn dục nam đem đến cho nam giới từ sau tuổi trung niên sự thay đổi về khí sắc và thói quen trong hoạt động tình dục. Dưới đây là một số lời khuyên cho nam giới ở độ tuổi này về đời sống tình dục:

• Sau tuổi trung niên, hoạt động tình dục có thể giảm sút nhưng ham muốn và khả năng tình dục vẫn còn. Vì thế, cần nhận biết và chấp nhận khả năng hoạt động tình dục của mình.
• Có nhiều cách hoạt động tình dục chứ không đơn thuần là qua quan hệ thể xác, ví dụ như hôn, sờ tay, thủ dâm… Nam giới ở độ tuổi này nên biết cách đa dạng hóa cách biểu hiện tình dục của mình. 
• Hoạt động tình dục theo nhu cầu và sức khỏe của bản thân, không gò ép
• Tập luyện thể dục, ăn uống điều độ và duy trì lối sống lành mạnh
• Khám và nhận lời tư vấn tại cơ sở chuyên khoa nam học khi có những băn khoăn về sức khỏe tình dục của bản thân. 

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh