Trẻ tự kỷ thường có hành vi nào? Có hành vi nguy hiểm không?

Trẻ tự kỷ thường có hành vi nào?

Trẻ tự kỷ thường có hành vi nào?

Chứng tự kỷ (hay còn gọi là rối loạn phổ tự kỷ) là một tình trạng phát triển ảnh hưởng đến giao tiếp, tương tác xã hội và hành vi của trẻ. Các biểu hiện hành vi của trẻ tự kỷ có thể khác nhau ở từng cá nhân, nhưng một số đặc điểm phổ biến có thể nhận diện được. Đây là những hành vi thường gặp ở trẻ tự kỷ mà cha mẹ cần chú ý:

Trẻ chậm nói, hay nói linh tinh

Trẻ chậm nói, hay nói linh tinh

Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của trẻ tự kỷ là sự chậm trễ trong phát triển ngôn ngữ. Trẻ tự kỷ thường không đạt được các mốc phát triển ngôn ngữ như những đứa trẻ bình thường khác. Nhiều trẻ có thể không nói hoặc chỉ nói một số từ đơn giản ngay cả khi đã qua giai đoạn phát triển lời nói thông thường. Một số trẻ có thể lặp lại từ hoặc cụm từ mà không hiểu ý nghĩa, thường được gọi là "nói linh tinh". Chẳng hạn, một số trẻ sẽ liên tục lặp lại các từ mà chúng nghe được từ người lớn hoặc các phương tiện truyền thông mà không có ngữ cảnh rõ ràng. Điều này khiến giao tiếp với trẻ trở nên khó khăn và đòi hỏi cha mẹ phải kiên nhẫn trong việc giúp trẻ học cách giao tiếp hiệu quả hơn.

Xem thêm: Dấu hiệu tự kỷ trẻ 2 tuổi và cách chữa trị cha mẹ cần biết

Ít hoặc không giao tiếp bằng mắt

Ít hoặc không giao tiếp bằng mắt

Giao tiếp bằng mắt là một trong những hình thức giao tiếp xã hội quan trọng, nhưng đối với trẻ tự kỷ, việc duy trì giao tiếp bằng mắt thường gặp nhiều khó khăn. Nhiều trẻ tự kỷ có xu hướng tránh ánh mắt của người khác, điều này tạo ra khoảng cách trong việc tương tác và hiểu người đối diện. Việc thiếu giao tiếp bằng mắt có thể làm cho người ngoài khó phát hiện ra ý định hoặc cảm xúc của trẻ, đồng thời làm giảm khả năng phát triển kỹ năng xã hội của trẻ.

Đọc thêm: Dấu hiệu tự kỷ ở trẻ 3 tuổi? Cần làm gì cho trẻ nhanh khỏi?

Trẻ có hành vi lặp đi lặp lại

Trẻ có hành vi lặp đi lặp lại

Một đặc điểm hành vi nổi bật khác ở trẻ tự kỷ là việc thực hiện các hành vi lặp đi lặp lại. Trẻ có thể lặp lại một hành động, âm thanh hoặc chuyển động cụ thể nhiều lần mà không có lý do rõ ràng. Ví dụ, trẻ có thể lắc đầu, vẫy tay hoặc xoay người một cách liên tục. Một số trẻ có thể lặp lại các câu nói hoặc từ ngữ giống nhau một cách máy móc mà không quan tâm đến ngữ cảnh hay tình huống. Hành vi này không chỉ gây khó khăn trong việc giao tiếp mà còn làm giảm khả năng học hỏi và khám phá thế giới xung quanh của trẻ. Sự lặp lại này thường tạo ra một sự thoải mái cho trẻ, giúp chúng cảm thấy an toàn trong môi trường quen thuộc.

Tìm hiểu thêm: Dấu hiệu tự kỷ ở trẻ 4 tuổi và cách chữa trị hiệu quả

Trẻ chống cự với sự thay đổi

Trẻ chống cự với sự thay đổi

Trẻ tự kỷ thường cảm thấy không thoải mái khi có sự thay đổi trong lịch trình, môi trường hoặc thói quen hàng ngày. Điều này có thể dẫn đến sự phản đối hoặc phản ứng tiêu cực khi có bất kỳ sự thay đổi nhỏ nào xảy ra. Ví dụ, trẻ có thể từ chối đi đến một nơi mới, từ chối ăn thức ăn lạ hoặc không muốn thay đổi cách sắp xếp đồ đạc trong phòng. Đây là hành vi thường thấy ở nhiều trẻ tự kỷ vì chúng có xu hướng thích duy trì sự ổn định và dễ bị rối loạn khi đối mặt với sự thay đổi. Để giúp trẻ thích nghi, cha mẹ và người chăm sóc cần có những phương pháp tiếp cận nhẹ nhàng, từng bước trong việc thay đổi môi trường sống và thói quen của trẻ.

Thực hiện những hành vi lập dị, kỳ lạ

Thực hiện những hành vi lập dị, kỳ lạ

Ngoài các hành vi lặp đi lặp lại, trẻ tự kỷ có thể thực hiện những hành vi mà nhiều người xung quanh có thể cho là lập dị hoặc kỳ lạ. Trẻ có thể có những thói quen đặc biệt, như đi vòng quanh phòng mà không có mục đích rõ ràng hoặc nhìn chằm chằm vào các đối tượng nhất định trong thời gian dài. Những hành vi này thường khiến người ngoài khó hiểu và đôi khi cảm thấy bối rối khi tương tác với trẻ.

Đọc thêm: 6+ Dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ có thể chữa trị kịp thời

Rối loạn ăn uống

Trẻ bị rối loạn ăn uống

Rối loạn ăn uống là một vấn đề phổ biến khác ở trẻ tự kỷ. Nhiều trẻ có xu hướng kén ăn, chỉ thích ăn một số loại thực phẩm cụ thể hoặc từ chối hoàn toàn các loại thực phẩm mới. Một số trẻ có thể phát triển những thói quen ăn uống không lành mạnh, chẳng hạn như nhai lại thức ăn hoặc ăn một cách không đều đặn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ mà còn làm cho việc chăm sóc trẻ trở nên phức tạp hơn đối với cha mẹ.

Khó ngủ, rối loạn giấc ngủ

Trẻ khó ngủ, rối loạn giấc ngủ

Rối loạn giấc ngủ cũng là một vấn đề thường gặp ở trẻ tự kỷ. Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, thức giấc giữa đêm hoặc ngủ không yên giấc. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ, cũng như gây khó khăn cho gia đình trong việc chăm sóc và duy trì nhịp sống hàng ngày.

Chậm chạp trong các hoạt động

Chậm chạp trong các hoạt động

Trẻ tự kỷ thường có phản ứng chậm chạp trong các hoạt động hàng ngày. Trẻ có thể mất nhiều thời gian hơn để thực hiện các nhiệm vụ đơn giản như mặc quần áo, đánh răng hoặc ăn uống. Điều này không chỉ làm tăng gánh nặng cho người chăm sóc mà còn ảnh hưởng đến khả năng tự lập của trẻ khi lớn lên.

Gắn bó bất thường với đồ vật

Gắn bó bất thường với đồ vật

 

Một số trẻ tự kỷ có sự gắn bó bất thường với các đồ vật cụ thể. Trẻ có thể bị ám ảnh bởi một món đồ chơi, cuốn sách hoặc một đối tượng nào đó và không muốn rời xa nó. Sự gắn bó này có thể gây ra các vấn đề khi trẻ không thể tiếp cận với đồ vật mình yêu thích, dẫn đến việc trẻ trở nên cáu kỉnh hoặc hoảng loạn.

Khép mình, ít tương tác giao tiếp với mọi người xung quanh

Khép mình, ít tương tác giao tiếp với mọi người xung quanh

Trẻ tự kỷ thường có xu hướng khép mình và ít giao tiếp với người khác. Chúng thường không tìm cách tham gia vào các hoạt động xã hội, không thích tương tác với người khác và thích chơi một mình. Điều này khiến trẻ bị cô lập trong môi trường xung quanh, làm giảm khả năng phát triển các kỹ năng xã hội.

Có hành vi nào nguy hiểm cần chú ý không?

Một số hành vi của trẻ tự kỷ có thể dẫn đến nguy hiểm nếu không được theo dõi và quản lý cẩn thận. Những hành vi bất thường này có thể đe dọa sự an toàn của trẻ và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt từ cha mẹ và người chăm sóc. Dưới đây là một số hành vi nguy hiểm mà cha mẹ cần quan tâm:

Hành vi tự làm đau mình

Hành vi tự làm đau mình

Một số trẻ tự kỷ có xu hướng tự làm đau mình, chẳng hạn như đập đầu vào tường, cắn tay hoặc cào xé da thịt. Những hành vi này thường xuất phát từ sự căng thẳng hoặc bất mãn mà trẻ không thể diễn đạt qua ngôn ngữ.

Cha mẹ cần đặc biệt chú ý khi trẻ tự làm đau mình. Đây là một trong những hành vi nguy hiểm nhất mà trẻ tự kỷ có thể thực hiện, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng. Các hành vi tự làm đau thường xuất phát từ sự thất vọng hoặc căng thẳng do trẻ không thể diễn đạt được cảm xúc hoặc nhu cầu của mình một cách rõ ràng.

Để giảm thiểu nguy cơ này, cha mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân gây căng thẳng cho trẻ và cố gắng giúp trẻ giải tỏa cảm xúc bằng các phương pháp khác, chẳng hạn như sử dụng hình ảnh hoặc cử chỉ để giao tiếp. Ngoài ra, việc tạo ra một môi trường an toàn và quen thuộc cũng là yếu tố quan trọng để giúp trẻ cảm thấy an toàn hơn và giảm các hành vi tự làm đau mình.

Thiếu nhận thức về nguy hiểm xung quanh

Thiếu nhận thức về nguy hiểm xung quanh

Trẻ tự kỷ thường thiếu nhận thức về các nguy hiểm trong môi trường xung quanh. Điều này có thể dẫn đến các tình huống nguy hiểm như trẻ chạy ra đường mà không chú ý đến xe cộ, tiếp xúc với các vật nguy hiểm như lửa hoặc dao mà không biết tránh xa. Sự thiếu nhận thức về nguy hiểm này đặt ra một thách thức lớn cho cha mẹ và người chăm sóc, vì trẻ có thể dễ dàng gặp tai nạn nếu không được giám sát chặt chẽ.

Do đó, cha mẹ cần luôn giữ trẻ trong tầm mắt và dạy trẻ về những nguy hiểm cơ bản trong cuộc sống hàng ngày. Một số phương pháp tiếp cận an toàn có thể bao gồm sử dụng hình ảnh hoặc video để dạy trẻ nhận biết các tình huống nguy hiểm, hoặc tạo ra các quy tắc an toàn rõ ràng để trẻ tuân thủ. Ngoài ra, việc trang bị cho ngôi nhà các biện pháp an toàn như lắp đặt khóa cửa, bảo vệ ổ điện cũng giúp ngăn ngừa các tai nạn không mong muốn.

Các hành vi quá khích hoặc bùng nổ cảm xúc

Các hành vi quá khích hoặc bùng nổ cảm xúc

Trẻ tự kỷ có thể trải qua những cơn bùng nổ cảm xúc đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo trước. Các cơn bùng nổ này có thể bao gồm la hét, đập phá đồ đạc hoặc thậm chí tấn công người khác. Nguyên nhân dẫn đến những cơn bùng nổ này thường là do trẻ gặp khó khăn trong việc xử lý cảm xúc, không thể kiểm soát căng thẳng hoặc cảm thấy bất mãn khi có sự thay đổi trong môi trường hoặc lịch trình.

Cha mẹ cần biết cách nhận diện các dấu hiệu cảnh báo sớm trước khi cơn bùng nổ xảy ra, chẳng hạn như trẻ có thể trở nên bồn chồn, lo lắng hoặc có những hành vi kỳ lạ. Khi nhận thấy dấu hiệu, hãy cố gắng làm dịu cảm xúc của trẻ bằng cách tạo ra một môi trường yên tĩnh và an toàn, khuyến khích trẻ thể hiện cảm xúc qua lời nói hoặc cử chỉ thay vì bằng hành vi bạo lực.

Gắn bó quá mức với các vật dụng nguy hiểm

Một số trẻ tự kỷ có sự gắn bó bất thường với các vật dụng, và nếu đó là những vật dụng nguy hiểm như dao kéo, dây điện hoặc các vật sắc nhọn khác, trẻ có thể gặp nguy hiểm nếu không được giám sát chặt chẽ. Trẻ có thể không nhận thức được mối nguy hiểm từ các vật dụng này và có thể gây tổn thương cho bản thân hoặc người khác.

Để giải quyết vấn đề này, cha mẹ nên tạo ra một môi trường sống an toàn bằng cách giữ các vật dụng nguy hiểm ngoài tầm với của trẻ. Ngoài ra, việc hướng dẫn trẻ sử dụng các vật dụng hàng ngày một cách an toàn cũng là điều cần thiết để giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

Tự cô lập và không muốn tương tác với người khác

Tự cô lập và không muốn tương tác với người khác

Một trong những hành vi mà cha mẹ cần chú ý là trẻ tự kỷ thường có xu hướng tự cô lập và không muốn giao tiếp với người khác. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển xã hội của trẻ mà còn tạo ra những vấn đề trong việc phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn khác, chẳng hạn như trầm cảm hoặc lo âu. Trẻ tự cô lập có thể trở nên ít nói, không tương tác và tránh né người thân, điều này khiến cha mẹ khó khăn hơn trong việc tiếp cận và hỗ trợ trẻ.

Việc khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động xã hội, tạo điều kiện cho trẻ tương tác với những người khác và phát triển các kỹ năng giao tiếp là rất quan trọng. Các chương trình trị liệu về kỹ năng xã hội hoặc các hoạt động nhóm có thể giúp trẻ học cách giao tiếp, từ đó giảm thiểu xu hướng tự cô lập.

Nên đưa trẻ đi khám bác sĩ để được hỗ trợ điều trị

Việc chăm sóc và hỗ trợ trẻ tự kỷ đòi hỏi sự kiên nhẫn và chuyên môn từ cả gia đình lẫn các chuyên gia y tế. Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay khi nhận thấy các dấu hiệu của tự kỷ hoặc các hành vi bất thường. Việc chẩn đoán sớm sẽ giúp xây dựng kế hoạch can thiệp kịp thời, bao gồm các biện pháp trị liệu ngôn ngữ, tâm lý và giáo dục đặc biệt nhằm giúp trẻ phát triển tối đa tiềm năng của mình.

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay khi nhận thấy các dấu hiệu của tự kỷ

Ngoài ra, việc tham gia các chương trình hỗ trợ từ chuyên gia cũng giúp cha mẹ có thêm kiến thức và kỹ năng để chăm sóc trẻ một cách hiệu quả. Các bác sĩ và nhà trị liệu sẽ hướng dẫn cha mẹ cách quản lý các hành vi bất thường của trẻ, từ việc cải thiện giao tiếp, hỗ trợ phát triển kỹ năng xã hội cho đến việc tạo ra một môi trường an toàn cho trẻ tự kỷ phát triển.

Trẻ tự kỷ thường biểu hiện những hành vi đặc trưng mà cha mẹ cần chú ý và theo dõi kỹ càng. Những dấu hiệu như chậm nói, hành vi lặp lại, hay các vấn đề nghiêm trọng hơn như tự gây tổn thương hoặc thiếu nhận thức về nguy hiểm, đều đòi hỏi sự can thiệp kịp thời. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu này không chỉ giúp cha mẹ xây dựng kế hoạch chăm sóc phù hợp, mà còn hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần.

 Ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi sẽ là cầu nối giúp bạn dễ dàng kết nối với các bác sĩ chuyên khoa uy tín

Tải app

Để đảm bảo rằng trẻ nhận được sự can thiệp và trị liệu đúng đắn, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế. Ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi sẽ là cầu nối giúp bạn dễ dàng kết nối với các bác sĩ chuyên khoa uy tín, từ đó nhận được sự tư vấn và hướng dẫn chăm sóc hiệu quả, giúp trẻ có cơ hội phát triển tốt nhất trong tương lai.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.