Tự kỷ có di truyền không? Làm gì để biết trẻ bị tự kỷ

Tự kỷ có di truyền không?

Tự kỷ có di truyền không?

Khi nói đến tự kỷ, một trong những câu hỏi phổ biến nhất của các bậc phụ huynh là liệu tự kỷ có di truyền không?. Để trả lời câu hỏi này, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện nhằm tìm ra mối liên hệ giữa tự kỷ và yếu tố di truyền. Kết quả cho thấy rằng mặc dù yếu tố di truyền có vai trò trong nguy cơ mắc tự kỷ, nhưng nó không phải là nguyên nhân duy nhất.

Yếu tố di truyền trong tự kỷ

Yếu tố di truyền có ảnh hưởng tới tự kỷ của bé không?

Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng yếu tố di truyền có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển tự kỷ. Nhiều nghiên cứu về gen cho thấy rằng một số gen cụ thể liên quan đến sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh có thể tăng nguy cơ mắc tự kỷ. Tuy nhiên, tự kỷ không phải là một rối loạn do một gen đơn lẻ gây ra, mà là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa nhiều gen khác nhau.

• Tính di truyền và nguy cơ mắc tự kỷ: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguy cơ mắc tự kỷ ở trẻ có thể tăng nếu trong gia đình có người thân bị tự kỷ. Điều này có nghĩa là nếu một trẻ trong gia đình được chẩn đoán mắc tự kỷ, nguy cơ mắc tự kỷ ở anh chị em ruột của trẻ cao hơn so với trẻ trong gia đình không có tiền sử tự kỷ.

• Theo một số nghiên cứu: Tỷ lệ trẻ em có anh chị em ruột bị tự kỷ cũng mắc tự kỷ có thể lên đến 20-25%, cao hơn so với tỷ lệ mắc tự kỷ trong dân số chung, chỉ khoảng 1-2%.

Các nghiên cứu khoa học về di truyền và tự kỷ

Nhiều nghiên cứu đã được tiến hành trên toàn cầu để tìm hiểu mối liên hệ giữa tự kỷ và yếu tố di truyền. Theo các nghiên cứu này, từ 40-80% các trường hợp tự kỷ có liên quan đến yếu tố di truyền. Tuy nhiên, việc xác định chính xác tự kỷ có phải là do di truyền hay không vẫn còn nhiều khó khăn, bởi tự kỷ là một rối loạn phức tạp do nhiều yếu tố khác nhau gây ra.

Các nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng có hơn 1.000 gen khác nhau có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc tự kỷ, và những gen này có thể ảnh hưởng đến cách thức não bộ xử lý thông tin và tương tác với môi trường. Tuy nhiên, sự tương tác giữa các gen này và môi trường xung quanh vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về nguyên nhân của tự kỷ.

Tự kỷ không chỉ do yếu tố di truyền

Những yếu tố ảnh hưởng tới tự kỷ ở trẻ

Mặc dù yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng, nhưng tự kỷ không hoàn toàn do di truyền quyết định. Nhiều yếu tố môi trường cũng có thể góp phần gây ra rối loạn này. Những yếu tố này có thể bao gồm các biến cố trong thai kỳ, như mẹ bị nhiễm trùng, phơi nhiễm với các chất hóa học độc hại, hoặc các biến chứng khi sinh, chẳng hạn như sinh non hoặc cân nặng khi sinh thấp.

Nghiên cứu cũng cho thấy rằng các yếu tố như tuổi của cha mẹ khi sinh con cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc tự kỷ. Ví dụ, nguy cơ mắc tự kỷ ở trẻ tăng lên khi cha mẹ sinh con ở độ tuổi cao.

Tìm hiểu thêm: Tự kỷ có phải là bệnh không? Làm gì khi bị tự kỷ

Thực hiện sàng lọc trước khi sinh có phát hiện bệnh tự kỷ không?

Nhiều phụ huynh thắc mắc liệu có thể phát hiện tự kỷ thông qua các phương pháp sàng lọc trước sinh hay không. Đây là câu hỏi mà nhiều nhà khoa học đang nỗ lực nghiên cứu để có câu trả lời rõ ràng hơn.

Sàng lọc trước sinh và vấn đề tự kỷ

Chẩn đoán, sàng lọc trước khi sinh

Hiện tại, các phương pháp sàng lọc trước sinh như siêu âm, xét nghiệm ADN, và xét nghiệm máu không thể chẩn đoán tự kỷ một cách trực tiếp. Những phương pháp này thường được sử dụng để phát hiện các bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down hoặc các dị tật khác liên quan đến cấu trúc gen, nhưng tự kỷ lại không thuộc nhóm các bệnh lý di truyền đơn giản có thể phát hiện qua các xét nghiệm này.

Mặc dù có nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để tìm kiếm các dấu hiệu di truyền liên quan đến tự kỷ, nhưng hiện tại vẫn chưa có phương pháp sàng lọc trước sinh nào có thể phát hiện nguy cơ tự kỷ một cách chính xác.

Tại sao tự kỷ khó chẩn đoán trước sinh?

Tự kỷ là một rối loạn phát triển phức tạp do nhiều yếu tố kết hợp gây ra, không chỉ do một gen đơn lẻ mà là sự tương tác giữa hàng trăm gen khác nhau và môi trường sống của trẻ. Điều này khiến cho việc phát hiện tự kỷ trước khi trẻ ra đời trở nên khó khăn.

Ngoài ra, tự kỷ thường chỉ biểu hiện rõ ràng qua hành vi và khả năng giao tiếp của trẻ khi trẻ bước vào giai đoạn phát triển từ 2 đến 4 tuổi. Vì vậy, các phương pháp sàng lọc hiện tại vẫn chưa đủ khả năng để phát hiện tự kỷ từ giai đoạn thai kỳ.

Xem thêm: Dấu hiệu tự kỷ trẻ 2 tuổi và cách chữa trị cha mẹ cần biết

Các yếu tố khác ảnh hưởng đến tự kỷ sau khi sinh

Phát hiện trẻ bị tự kỷ kịp thời

Mặc dù sàng lọc trước sinh chưa thể phát hiện tự kỷ, việc theo dõi và đánh giá hành vi, phát triển ngôn ngữ, và khả năng tương tác xã hội của trẻ sau khi sinh có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của tự kỷ. Những năm đầu đời là thời điểm quan trọng để cha mẹ quan sát sự phát triển của con và đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến tự kỷ.

Cách nhận biết con bạn có bị tự kỷ hay không?

Việc nhận biết các dấu hiệu tự kỷ từ sớm là yếu tố quan trọng giúp cha mẹ có thể can thiệp kịp thời và hiệu quả. Các dấu hiệu tự kỷ thường bắt đầu xuất hiện trong những năm đầu đời, đặc biệt từ 2 đến 4 tuổi.

Giao tiếp hạn chế

Làm sao để bé giao tiếp nhiều hơn?

Một trong những dấu hiệu phổ biến của trẻ tự kỷ là khó khăn trong việc giao tiếp. Trẻ tự kỷ thường không biết cách sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp với người khác. Trẻ có thể không nói được hoặc chỉ nói một vài từ đơn giản, thậm chí một số trẻ hoàn toàn không có khả năng phản hồi khi được gọi tên.

Ngoài ra, trẻ tự kỷ cũng gặp khó khăn trong việc sử dụng cử chỉ và ánh mắt để tương tác với người khác. Chẳng hạn, trẻ có thể không sử dụng cử chỉ như vẫy tay, gật đầu, hoặc không sử dụng ánh mắt để giao tiếp với người đối diện.

Đọc thêm: Dấu hiệu tự kỷ ở trẻ 3 tuổi? Cần làm gì cho trẻ nhanh khỏi?

Hành vi lặp đi lặp lại

Hành vi lặp đi lặp lại là một dấu hiệu điển hình khác của tự kỷ. Trẻ có thể có những hành động lặp đi lặp lại như xoay người, vỗ tay, hoặc lắc đầu liên tục mà không có lý do rõ ràng. Những hành vi này thường được thực hiện một cách cứng nhắc và khó thay đổi.

Thiếu sự tương tác xã hội

Sự hạn chế giao tiếp xã hội ở trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ thường không có hứng thú hoặc gặp khó khăn trong việc tạo dựng các mối quan hệ xã hội. Trẻ có thể không tham gia vào các trò chơi tập thể, không biết cách chia sẻ hoặc bộc lộ cảm xúc, và thậm chí không hiểu được cảm xúc của người khác.

Xem thêm: Tự kỷ ở người trưởng thành: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách chữa

Phản ứng quá mức hoặc ít hơn đối với các kích thích giác quan

Các phản ứng đặc biệt của trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ thường có những phản ứng khác thường đối với các kích thích từ môi trường. Một số trẻ có thể phản ứng quá mức với tiếng ồn, ánh sáng hoặc cảm giác chạm, trong khi những trẻ khác lại tỏ ra thờ ơ hoặc không có phản ứng.

Nếu cha mẹ nhận thấy con mình có các dấu hiệu trên, việc đưa trẻ đến gặp các chuyên gia y tế để kiểm tra là rất quan trọng. Một trong những cơ sở y tế uy tín để kiểm tra và chẩn đoán tự kỷ cho trẻ là Phòng khám Chuyên khoa Yên Hòa.

Phòng khám Tâm Lý  Yên Hòa

Phòng khám Chuyên khoa Yên Hòa là một trong những cơ sở y tế uy tín và chất lượng tại Hà Nội, chuyên sâu về chăm sóc sức khỏe tâm lý và phát triển cho trẻ em, đặc biệt là trong việc chẩn đoán và điều trị các rối loạn phát triển như tự kỷ. Phòng khám không chỉ có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm mà còn được trang bị những thiết bị y tế hiện đại, giúp hỗ trợ tối ưu trong quá trình thăm khám và điều trị cho trẻ.

Phòng khám cung cấp dịch vụ đặt lịch khám trực tuyến, giúp cha mẹ dễ dàng chọn thời gian và nhận được sự tư vấn kịp thời từ các chuyên gia.

1900 3367

Tự kỷ là một rối loạn phát triển phức tạp có liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường. Việc phát hiện và can thiệp sớm thông qua việc nhận diện các dấu hiệu ở trẻ là yếu tố quan trọng để giúp trẻ phát triển tốt hơn. Cha mẹ cần chú ý theo dõi sự phát triển của trẻ và đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra khi có bất kỳ dấu hiệu nào.