Xét nghiệm ký sinh trùng có được bảo hiểm không?

Xét nghiệm ký sinh trùng là gì? Khi nào cần làm?

Xét nghiệm ký sinh trùng là các kỹ thuật y khoa nhằm tìm kiếm sự hiện diện của các loại ký sinh trùng hoặc sản phẩm của chúng (trứng, ấu trùng, kháng nguyên, kháng thể) trong các mẫu bệnh phẩm như máu, phân, mô, tóc, da… Việc xét nghiệm có thể dựa vào quan sát trực tiếp qua kính hiển vi, các phản ứng miễn dịch hoặc phân tích vật liệu di truyền.

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm ký sinh trùng khi bệnh nhân có các dấu hiệu gợi ý như:

• Ngứa da, nổi mẩn đỏ hoặc mề đay không rõ nguyên nhân và tái đi tái lại.

• Đau bụng âm ỉ hoặc quặn từng cơn, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài.

• Gầy sút cân nhanh dù chế độ ăn uống bình thường.

• Có tiền sử ăn đồ tái, sống hoặc uống nước không đảm bảo vệ sinh.

• Thường xuyên tiếp xúc hoặc nuôi thú cưng (chó, mèo, chim cảnh…).

• Sống hoặc làm việc trong môi trường có nguy cơ cao (trại chăn nuôi, vùng nông thôn, khu vực vệ sinh kém).

Việc phát hiện ký sinh trùng sớm giúp phòng ngừa biến chứng nặng như tổn thương gan, não, mắt, tim mạch hoặc tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài.

Tham khảo thêm: Xét nghiệm ký sinh trùng bao nhiêu tiền?

Có những loại xét nghiệm ký sinh trùng nào?

Những điều bạn cần biết về xét nghiệm ký sinh trùng

Tùy vào loại ký sinh trùng nghi ngờ và vị trí nhiễm, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp xét nghiệm phù hợp. Các kỹ thuật phổ biến bao gồm:

• Xét nghiệm phân: Tìm trứng hoặc ấu trùng ký sinh trùng qua kính hiển vi. Chi phí thấp, trả kết quả nhanh nhưng có thể âm tính giả, cần làm nhiều lần nếu nghi ngờ.

• Xét nghiệm máu: Phát hiện kháng thể hoặc dấu hiệu nhiễm ký sinh trùng (ELISA, huyết thanh miễn dịch, công thức máu). Cho kết quả sớm, áp dụng cho nhiều loại ký sinh trùng nhưng chi phí cao hơn và khó phân biệt nhiễm mới - cũ.

• Soi tươi mẫu mô/tóc/da: Quan sát ký sinh trùng sống từ mẫu lấy tại vùng nghi ngờ. Kết quả nhanh, chỉ áp dụng cho ký sinh trùng ngoài da, độ nhạy giảm nếu số lượng ít.

• PCR: Khuếch đại DNA/RNA ký sinh trùng, xác định chính xác loài gây bệnh, độ nhạy - đặc hiệu cao nhưng chi phí đắt và cần thiết bị hiện đại.

Chi phí xét nghiệm ký sinh trùng dao động từ 75.000 - 2.000.000 đồng tùy vào loại xét nghiệm, cơ sở thực hiện và công nghệ áp dụng.

Tham khảo thêm: 

Tổng hợp các địa chỉ xét nghiệm ký sinh trùng uy tín tại TP.HCM

6+ Địa chỉ xét nghiệm ký sinh trùng tại Hà Nội

Xét nghiệm ký sinh trùng có được bảo hiểm y tế chi trả không?

Về nguyên tắc, bảo hiểm y tế (BHYT) là cơ chế hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh cho người tham gia, bao gồm một số xét nghiệm cần thiết trong quá trình chẩn đoán. Theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế, Thông tư 30/2018/TT-BYT và các danh mục kỹ thuật do Bộ Y tế ban hành, xét nghiệm ký sinh trùng có thể được BHYT chi trả nếu thỏa mãn đầy đủ các điều kiện dưới đây.

Phải có chỉ định của bác sĩ

Đây là điều kiện bắt buộc. BHYT chỉ thanh toán khi xét nghiệm được bác sĩ kê trong phiếu chỉ định dựa trên triệu chứng lâm sàng hoặc kết quả khám ban đầu cho thấy có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng. Nếu người bệnh tự đến cơ sở y tế và yêu cầu làm xét nghiệm mà không thông qua khám, hoặc khám nhưng bác sĩ không chỉ định, thì toàn bộ chi phí sẽ do người bệnh tự chi trả.

Thực hiện tại cơ sở y tế công lập đúng tuyến hoặc có giấy chuyển tuyến hợp lệ

Để được hưởng quyền lợi tối đa, xét nghiệm phải được thực hiện ở bệnh viện hoặc trung tâm y tế công lập đúng tuyến đăng ký khám chữa bệnh ban đầu.

• Nếu khám trái tuyến: BHYT vẫn chi trả nhưng theo tỷ lệ quy định (tối đa 40% chi phí nội trú tuyến tỉnh, 100% chi phí nội trú tuyến huyện nếu khám từ 2021 trở đi…).

• Nếu có giấy chuyển tuyến: Người bệnh được hưởng mức thanh toán như đúng tuyến.

Dù bạn thực hiện xét nghiệm ký sinh trùng ở tuyến trên (ví dụ Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới) thì vẫn có thể được chi trả, miễn là có giấy chuyển tuyến từ nơi đăng ký ban đầu.

Xét nghiệm thuộc danh mục kỹ thuật được BHYT thanh toán

Không phải mọi loại xét nghiệm ký sinh trùng đều được BHYT chi trả. Bộ Y tế ban hành danh mục các dịch vụ kỹ thuật y tế kèm mã, mô tả, và mức giá.

• Xét nghiệm phân tìm trứng giun sán, xét nghiệm máu ELISA chẩn đoán sán lá gan… thường nằm trong danh mục được thanh toán.

• Các kỹ thuật cao cấp như PCR hoặc xét nghiệm nghiên cứu chuyên sâu đôi khi chưa nằm trong danh mục hoặc chỉ được áp dụng trong một số trường hợp cụ thể.

Người bệnh nên hỏi trực tiếp phòng BHYT của bệnh viện để biết loại xét nghiệm mình cần có được thanh toán hay không.

Lưu ý về cơ sở không áp dụng BHYT

Một số cơ sở y tế, đặc biệt là các viện nghiên cứu hoặc trung tâm xét nghiệm dịch vụ, không áp dụng BHYT. Ví dụ: Viện Pasteur TP.HCM không nhận BHYT cho các xét nghiệm dịch vụ, kể cả khi có chỉ định. Trong trường hợp này, người bệnh phải tự chi trả toàn bộ chi phí.

Mức chi trả và quyền lợi người bệnh

Nếu đủ điều kiện, BHYT sẽ chi trả theo tỷ lệ hưởng quyền lợi ghi trên thẻ:

• 100% chi phí đối với đối tượng ưu tiên (người nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi, lực lượng vũ trang…).

• 95% chi phí đối với người thuộc hộ cận nghèo hoặc người hưởng lương hưu.

• 80% chi phí đối với các đối tượng khác.

Phần còn lại là chi phí đồng chi trả mà người bệnh phải thanh toán.

Lưu ý đặc biệt: Một số cơ sở như Viện Pasteur TP.HCM không áp dụng BHYT cho xét nghiệm dịch vụ, kể cả khi có chỉ định.

Những trường hợp không được bảo hiểm chi trả

Bạn sẽ phải tự thanh toán toàn bộ chi phí xét nghiệm nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Tự đi xét nghiệm mà không có chỉ định từ bác sĩ.

• Thực hiện xét nghiệm tại cơ sở y tế tư nhân hoặc phòng khám không ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT.

• Làm xét nghiệm trong gói khám tổng quát hoặc gói tầm soát sức khỏe theo nhu cầu cá nhân (dịch vụ ngoài BHYT).

• Yêu cầu xét nghiệm ngoài danh mục được BHYT thanh toán.

Kết luận

Tóm lại, xét nghiệm ký sinh trùng có được bảo hiểm không sẽ phụ thuộc vào việc bạn có đáp ứng đầy đủ điều kiện về chỉ định của bác sĩ, thực hiện đúng tuyến và nằm trong danh mục được Bộ Y tế phê duyệt hay không. Việc nắm rõ quy định không chỉ giúp bạn chủ động bảo vệ quyền lợi BHYT, mà còn tiết kiệm đáng kể chi phí khi cần xét nghiệm. Nếu đang nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng, đừng ngần ngại khám sớm để được tư vấn phương pháp xét nghiệm phù hợp và tận dụng tối đa quyền lợi bảo hiểm y tế của mình.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.