Điều trị tăng huyết áp ở người cao tuổi và người bệnh mắc đái tháo đường

1. Người cao tuổi (≥ 65 tuổi)

Điều trị tăng huyết áp ở người cao tuổi:

• Do đặc điểm xơ vữa và giảm độ chun giãn của thành mạch, tăng huyết áp ở người cao tuổi thường kèm tăng trở kháng hệ mạch máu, giảm nồng độ renin máu, tăng khối lượng cơ thất trái. Ngoài ra, theo cơ chế sinh lý mạch máu, huyết áp tâm thu tăng liên tục theo tuổi còn huyết áp tâm trương tăng tới độ tuổi 60 sau đó giảm dần, vậy nên ở người cao tuổi thường gặp tăng huyết áp tâm thu đơn độc. Đây là cơ sở để lựa chọn thuốc điều trị tăng huyết áp phù hợp.

Người cao tuổi – đối tượng dễ bị mắc và tổn thương bởi tăng huyết áp

• Đối với người ≥ 65 tuổi, ngưỡng cần điều trị thuốc hạ áp là ≥ 140/90 mmHg. Ngưỡng này ở những người > 80 tuổi là ≥ 160/90 mmHg. 
• Cần khởi đầu thuốc với liều thấp và tăng liều từ từ ở người cao tuổi để tránh tối đa các tác dụng không mong muốn của thuốc.
• Đối với những người lớn tuổi, đặc biệt những người rất già (≥ 80 tuổi) hoặc rất yếu, cần xác định người bệnh có hạ huyết áp tư thế huyết hay không bằng cách đo huyết áp tư thế đứng hoặc đo huyết áp trong 24 giờ. 
• Cần chỉnh liều thuốc huyết áp theo huyết áp tư thế đứng. Tránh sử dụng hoặc tăng liều các thuốc lợi tiểu quai và chẹn alpha giao cảm trên các người bệnh có tình trạng tụt huyết áp tư thế.

Hạ huyết áp gây nguy hiểm cho người cao tuổi

• Điều trị tăng huyết áp ở người cao tuổi có thể sử dụng các thuốc hạ huyết áp, ưu tiên lợi tiểu (nhóm D) và chen kênh canxi (nhóm C ) cho tăng huyết áp tâm thu đơn độc. Thường xuyên kiểm tra chức năng thận để phát hiện sớm sự tăng creatinin máu và giảm mức lọc cầu thận do giảm tưới máu thận khi điều trị hạ áp.

Tổng đài đặt lịch khám chuyên khoa tim mạch tại bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và lấy mẫu xét nghiệm tại nhà. Liên hệ ngay để được IVIE - Bác sĩ ơi tư vấn, hỗ trợ: 

1900 3367

2. Người bệnh mắc đái tháo đường

Điều trị tăng huyết áp ở người mắc bệnh đái tháo đường:

• Tất cả các người bệnh đái tháo đường type 2 đều cần phải thực hiện các biện pháp tăng huyết áp thay đổi lối sống nhằm giảm huyết áp, đặc biệt chú ý tới mục tiêu giảm cân nặng và giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày.

Chế độ ăn thích hợp cho người bệnh đái tháo đường với tỉ lệ đạm – tinh bột – rau củ: ¼ - ¼ - ½ 

• Ngưỡng huyết áp cần bắt đầu điều trị ở người bệnh tăng huyết áp mắc kèm đái tháo đường là > 140/90 mmHg ở người bệnh < 80 tuổi và > 160/90 mmHg ở người bệnh ≥ 80 tuổi.
• Nhiều bằng chứng chứng minh lợi ích điều trị hạ huyết áp ở người bệnh đái tháo đường giúp giảm các biến cố mạch máu lớn và biến cố mạch máu nhỏ, cũng như giảm tỷ lệ tử vong chung.
• Huyết áp mục tiêu của người bệnh tăng huyết áp kèm đái tháo đường cần được cá thể hoá. Đích huyết áp tâm thu là ≤ 130 mmHg nếu dung nạp nhưng không nên < 120 mmHg. Nếu người bệnh ≥ 65 tuổi, đích này trong ranh giới 130 đến < 140 mmHg. Đích huyết áp tâm trương là 70 - 79 mmHg.

Người bệnh tăng huyết áp có nguy cơ cao mắc đái tháo đường

• Tất cả các thuốc hạ áp đều có thể sử dụng được cho người bệnh đái tháo đường miễn là có hiệu quả và dung nạp tốt. Tuy nhiên, các bằng chứng lâm sàng hiện có đã cho thấy tác dụng bảo vệ thận của các thuốc ức chế hệ renin-angiotensin (thuốc ức chế men chuyển hoặc thuốc ức chế thụ thể), đặc biệt là các trường hợp đã có xuất hiện albumin niệu vi thể cho dù huyết áp chỉ ở mức bình thường cao. Do vậy, nhóm thuốc này nên thăm khám thưuòng xuyên với các bác sĩ chuyên khoa tim mạch và lựa chọn trong phác đồ điều trị cho nhóm người bệnh này.

Khuyến cáo điều trị tăng huyết áp ở người bệnh đái tháo đường (Theo hội Tim mạch học Việt Nam 2018)

Chú thích: ƯCMC: ức chế men chuyển; ƯCTT: ức chế thụ thể; HATT: Huyết áp tâm thu; HATTr: Huyết áp tâm trương; CCB: Chẹn kênh Canxi; THA: Tăng huyết áp.

• Ở các người bệnh đái tháo đường, nguy cơ hạ huyết áp tư thế cao hơn, do vậy cần đo huyết áp tư thế đứng trong chẩn đoán và theo dõi điều trị ở các người bệnh này.

Như IVIE - Bác sĩ ơi đã chia sẻ thông tin trong bài viết trên đây, mong rằng đã cung cấp cho bạn đọc được những kiến thức cơ bản về phương pháp điều trị tăng huyết áp ở người cao tuổi và người bệnh mắc đái tháo đường từ đó bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.