Gù lưng trẻ em là gì? Dấu hiệu nhận biết sớm

Gù lưng ở trẻ em là gì?

Gù lưng ở trẻ em ảnh hưởng lớn khi trẻ trưởng thành

Gù lưng trẻ em là tình trạng phần lưng trên của bé bị cong ra phía trước nhiều hơn bình thường, khiến dáng lưng trông khòm xuống. Trẻ bị gù bẩm sinh thường có dáng người hơi gù, lưng tròn từ nhỏ. Ngoài ra, một số bé khác có thể phát triển tình trạng gù lưng khi bước vào tuổi dậy thì do tư thế sai hoặc các vấn đề về cột sống.

Tìm hiểu thêm: Cho trẻ tập ngồi sớm có bị gù lưng không?

Nguyên nhân khiến trẻ bị gù lưng

3 nguyên nhân phổ biến khiến trẻ bị gù lưng: Tư thế sai - Bất thường cột sống tuổi dậy thì - Dị tật bẩm sinh

Hiện tượng gù lưng trẻ em có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là ba nhóm nguyên nhân chính:

Gù tư thế (Postural kyphosis)

Đây là dạng gù lưng phổ biến nhất, thường gặp ở trẻ trong độ tuổi dậy thì. Cha mẹ có thể dễ dàng nhận ra con ngồi hoặc đứng không thẳng, lưng hơi khom xuống. Tuy nhiên, tình trạng này không do bất thường nghiêm trọng ở cấu trúc cột sống.

Dạng gù này tạo thành một đường cong tròn ở lưng và thường có thể cải thiện khi trẻ cố đứng thẳng. Gù tư thế xảy ra nhiều ở bé gái hơn bé trai và hiếm khi gây đau. Vì đường cong này thường không nặng thêm theo thời gian, nên hầu như không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe lâu dài.

Bệnh gù cột sống Scheuermann

Tình trạng này khá giống với gù tư thế và thường xuất hiện rõ rệt ở tuổi dậy thì. Tuy nhiên, gù cột sống Scheuermann nghiêm trọng hơn vì có thể khiến các đốt sống bị biến dạng thành hình chêm (tam giác), làm cong cột sống nhiều hơn. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể gây biến dạng nặng về sau, đặc biệt là ở những người có thể trạng gầy.

Gù cột sống bẩm sinh

Gù cột sống bẩm sinh là tình trạng bé bị cong cột sống ngay từ khi chào đời. Nguyên nhân là do cột sống không hình thành đúng cách trong quá trình mẹ mang thai. Một số đốt sống có thể bị dính lại hoặc phát triển không đầy đủ, dẫn đến cột sống cong bất thường ngay từ khi còn nhỏ.

Tìm hiểu thêm: 8 Bác sĩ điều trị cột sống giỏi tại Hà Nội

Dấu hiệu nhận biết gù lưng trẻ em

Dấu hiệu nhận biết gù lưng ở trẻ em

Gù lưng trẻ em có thể được nhận biết bằng mắt thường qua một số dấu hiệu rõ ràng. Tuy nhiên, cũng có những biểu hiện rất khó phát hiện nếu không để ý kỹ. Trẻ thường cảm thấy khó chịu âm ỉ mà không thể mô tả rõ. Một số dấu hiệu cha mẹ có thể quan sát gồm:

• Lưng trên nhô cao bất thường, như có một “bướu” nhỏ.

• Khi cúi người, phần lưng cong rõ rệt.

• Đầu bé hay chúi về phía trước, không thẳng với lưng.

• Vai tròn và gập vào trong.

• Vai hoặc xương bả vai lệch nhau, bên cao bên thấp.

• Trường hợp nặng, trẻ có thể than đau lưng, cứng người, khó thở hoặc cảm thấy căng tức ở mặt sau đùi khi vận động.

Nếu thấy trẻ có những dấu hiệu này, cha mẹ nên đưa bé đi kiểm tra sớm để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

Cách chẩn đoán gù lưng ở trẻ

Chẩn đoán chính xác là cơ sở để lên kế hoạch điều trị gù lưng phù hợp cho từng trẻ

1900 3367

Phần lớn các trường hợp trẻ bị gù lưng được phát hiện sớm nhờ cha mẹ, bác sĩ nhi hoặc qua khám sức khỏe định kỳ tại trường học. Việc phát hiện và theo dõi sớm rất quan trọng để giúp điều trị hiệu quả, tránh để tình trạng tiến triển nặng hơn.

Ngay khi phát hiện trẻ có dấu hiệu gù lưng - dù đã được chẩn đoán hay chỉ mới nghi ngờ - cha mẹ nên đưa bé đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và can thiệp kịp thời.

Khi khám, bác sĩ sẽ:

• Hỏi về tiền sử sức khỏe của trẻ và người thân trong gia đình.

• Kiểm tra tư thế, đo độ cong cột sống bằng các công cụ chuyên môn.

Đề nghị làm thêm một số xét nghiệm để đánh giá chính xác tình trạng gù, bao gồm:

• Chụp X-quang: Giúp nhìn rõ toàn bộ cột sống và đo được mức độ cong vẹo - từ đó xác định hướng điều trị phù hợp.

• Chụp CT hoặc MRI: Cho hình ảnh chi tiết hơn, dùng khi nghi ngờ có vấn đề ở tủy sống hoặc dây thần kinh.

• Xạ hình xương: Dùng thuốc cản quang để phát hiện bất thường ở xương, ví dụ như khối u hoặc bệnh lý xương.

• Xét nghiệm máu: Chỉ định trong một số trường hợp để kiểm tra các rối loạn chuyển hóa có thể liên quan.

• Kiểm tra chức năng phổi: Áp dụng nếu trẻ có dấu hiệu khó thở do gù nặng ảnh hưởng đến lồng ngực.

Những xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ xác định nguyên nhân và mức độ gù lưng, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp nhất cho trẻ.

Gù lưng ở trẻ có nguy hiểm không?

Nếu gù lưng trẻ em không được phát hiện và can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực về lâu dài

Khi bị gù lưng nhẹ, nhiều trẻ không có triệu chứng rõ ràng hay biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không được theo dõi và can thiệp sớm, độ cong của cột sống có thể ngày càng tăng, dẫn đến nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trẻ có thể bị đau lưng, khó thở do phổi bị chèn ép, thậm chí gặp khó khăn khi ăn uống - ví dụ như cảm giác nuốt nghẹn hoặc trào ngược dạ dày thực quản.

Nếu được điều trị đúng cách, cột sống sẽ được chỉnh về trạng thái gần như bình thường, giúp trẻ sinh hoạt bình thường, không bị giới hạn trong các hoạt động thường ngày. Với những trường hợp cần phẫu thuật, trẻ thường có thể đi lại sau vài ngày, xuất viện sau khoảng một tuần. Sau 1 tháng, trẻ đã có thể đi học lại và tiếp tục phần lớn các hoạt động như trước. Quá trình hồi phục hoàn toàn thường mất khoảng 1 năm, tùy theo thể trạng và mức độ nặng của bệnh.

Cách điều trị gù lưng ở trẻ

Tùy vào mức độ nặng nhẹ của gù lưng, độ tuổi và giai đoạn phát triển của trẻ, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.

Mục tiêu chính khi điều trị gù lưng ở trẻ em là:

• Ngăn bệnh tiến triển khi trẻ còn đang lớn.

• Hạn chế cột sống bị cong thêm.

• Chỉnh lại dáng lưng cho những bạn tuổi teen đã phát triển chiều cao gần hoàn chỉnh.

Với những trường hợp gù lưng nhẹ do tư thế sai hoặc gù Scheuermann mức độ nhẹ, trẻ thường không cần điều trị phức tạp. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ, hướng dẫn tập vật lý trị liệu hoặc sử dụng nẹp chỉnh hình để hỗ trợ cột sống.

Theo dõi định kỳ

Khám định kỳ giúp theo dõi tiến triển gù lưng ở trẻ trong giai đoạn phát triển nhanh

Ngay cả khi đã được chẩn đoán bị gù lưng, không phải lúc nào tình trạng cong cột sống cũng tiếp tục nặng thêm. Tuy nhiên, trong giai đoạn trẻ phát triển nhanh - đặc biệt là lúc dậy thì - gù lưng có thể tiến triển rõ rệt hơn. Vì vậy, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám định kỳ để bác sĩ theo dõi sự phát triển của cột sống. Sau tuổi dậy thì, bệnh thường ổn định và ít có nguy cơ trở nặng thêm.

Vật lý trị liệu

Các kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn trẻ thực hiện các bài tập phù hợp để cải thiện tình trạng gù lưng. Những bài tập này giúp điều chỉnh sự mất cân bằng cơ, đồng thời tăng sức mạnh cho vùng lưng trên, vai, bả vai và cơ bụng – từ đó hỗ trợ cột sống thẳng hơn và cải thiện tư thế cho trẻ.

Đeo đai chỉnh hình (nẹp lưng)

Đai chỉnh hình hỗ trợ giữ cột sống đúng tư thế trong giai đoạn phát triển của trẻ

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định cho trẻ đeo nẹp chỉnh hình (loại có thể mặc bên trong áo). Mặc dù nẹp không giúp cột sống trở lại đường cong sinh lý bình thường, nhưng nó có tác dụng ngăn tình trạng gù lưng trở nên nghiêm trọng hơn. Tùy theo mức độ nặng nhẹ, có trẻ chỉ cần đeo nẹp vào ban đêm, trong khi một số khác có thể phải mang từ 18–20 giờ mỗi ngày.

Phẫu thuật chỉnh gù

Phẫu thuật hợp nhất cột sống (SFS) là phương pháp thường được áp dụng để điều trị những trường hợp trẻ bị gù lưng nặng. Trong ca mổ, bác sĩ sẽ dùng các thiết bị như thanh kim loại và vít để nắn chỉnh cột sống, sau đó ghép xương giữa các đốt sống bị ảnh hưởng. Nhờ đó, các đốt sống sẽ dính liền lại, tạo thành một khối xương chắc chắn và ổn định hơn.

Phẫu thuật thường được chỉ định khi:

• Góc gù trên 75 độ.

• Trẻ đã đeo nẹp nhưng tình trạng vẫn xấu đi.

• Trẻ bị gù bẩm sinh do dị tật xương, hoặc do nhiễm trùng hay có khối u ảnh hưởng đến cột sống (có thể cần mổ từ khi còn nhỏ).

Cách phòng ngừa gù lưng cho trẻ ngay từ sớm

Rèn luyện cho trẻ tư thế đúng khi ngồi học để phòng ngừa gù lưng

Để giúp trẻ giữ lưng thẳng và phòng tránh tình trạng gù lưng, cha mẹ nên khuyến khích con làm theo những điều sau:

• Khi đi đứng: Hướng dẫn trẻ luôn giữ tư thế thẳng, không cúi gập hay khom người về phía trước.

• Ngồi học đúng cách: Trẻ nên ngồi thẳng lưng, không cúi sát mặt bàn hay nằm dài khi học bài.

• Tăng cường vận động: Thường xuyên tập thể dục giúp phần cơ lưng khỏe hơn, linh hoạt hơn. Những môn như bơi lội, chạy bộ, đi bộ hoặc yoga rất tốt cho lưng. Ngoài ra, có thể cho trẻ tập thêm các bài tập chống gù đơn giản tại nhà.

• Tránh đeo cặp quá nặng: Ba lô nặng dễ khiến lưng trẻ bị cong do áp lực kéo dài. Nên chọn cặp nhẹ, thiết kế phù hợp với vóc dáng trẻ nhỏ, có đệm lưng và quai đeo êm ái.

Những thói quen đơn giản này sẽ giúp trẻ duy trì tư thế đúng và phát triển vóc dáng cân đối hơn. Một số địa chỉ khám chỉnh hình và tầm soát gù lưng trẻ em uy tín:

Tổ hợp y tế MEDIPLUS

• Địa chỉ tại Hà Nội: 99 phố Tân Mai - Hoàng Mai - Hà Nội

• Địa chỉ tại Nam Định: Trần Anh Tông (Đường gom QL10), Tổ 24, Phường Lộc Vượng, TP. Nam Định.

• Thời gian làm việc: 7h30 - 19h00 (Thứ 2 đến chủ nhật)

• Hotline: 19003367

1900 3367

Tổ hợp y tế MEDIPLUS là địa chỉ uy tín trong khám và điều trị gù lưng trẻ em, với thế mạnh nổi bật về chuyên khoa Cơ xương khớp nhi. Tại đây, trẻ được thăm khám trực tiếp bởi các bác sĩ chỉnh hình giàu kinh nghiệm, kết hợp hệ thống chẩn đoán hình ảnh hiện đại như X-quang số hóa, MRI,... giúp phát hiện chính xác nguyên nhân và mức độ gù. Tùy từng trường hợp, MEDIPLUS xây dựng phác đồ điều trị toàn diện gồm: vật lý trị liệu chuyên sâu, đeo nẹp chỉnh hình, hướng dẫn tư thế đúng và theo dõi định kỳ sát sao.

Bệnh viện Đa khoa Medlatec

• Địa chỉ: 42 P. Nghĩa Dũng, Phúc xá, Ba Đình, Hà Nội

• Thời gian làm việc: 7:00 - 17:00 (Từ thứ 2 đến Chủ nhật)

• Hotline: 19003367

1900 3367

Bệnh viện Đa khoa Medlatec là địa chỉ đáng tin cậy trong chẩn đoán và điều trị gù lưng trẻ em, đặc biệt với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp giàu kinh nghiệm và hệ thống thiết bị hiện đại. Tại đây, trẻ được thăm khám toàn diện bằng X-quang, MRI, đo độ cong cột sống, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp theo từng mức độ. Medlatec áp dụng phương pháp kết hợp giữa theo dõi định kỳ, vật lý trị liệu và hỗ trợ tư thế để giúp trẻ cải thiện dáng lưng, giảm đau, phát triển thể chất hài hòa. 

Phòng khám ACC

• Địa chỉ: 

  • Phòng khám ACC Hà Nội: Toà nhà HDI Tower, 55 Lê Đại Hành, Quận Hai Bà Trưng

  • Phòng khám ACC Quận 1: 99, Nguyễn Du, P. Bến Thành, Q.1

  • Phòng khám ACC Quận 5: Lầu 1, Tản Đà Court, 86 Tản Đà, P. 11

• Thời gian làm việc:

  • Thứ hai - thứ sáu: Bắt đầu lúc 7h30 - 17h30

  • Thứ bảy: 7:30 - 12:00, 14:00 - 17:00

  • Chủ nhật: 7h30 - 12h30

• Hotline: 19003367

1900 3367

Phòng khám ACC là địa chỉ uy tín chuyên điều trị các vấn đề cột sống, trong đó có gù lưng trẻ em, theo phương pháp không phẫu thuật. Tại đây, trẻ được thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ quốc tế giàu kinh nghiệm, áp dụng kỹ thuật nắn chỉnh Chiropractic kết hợp vật lý trị liệu hiện đại. Các bài tập cá nhân hóa sẽ giúp điều chỉnh tư thế, tăng cường cơ lưng và hỗ trợ cột sống phát triển đúng cách – từ đó cải thiện dáng đi và hạn chế nguy cơ biến chứng lâu dài.

Kết luận

Gù lưng trẻ em không chỉ ảnh hưởng đến dáng đi, sự tự tin mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Cha mẹ đừng chủ quan trước những dấu hiệu nhỏ ở tư thế của con - vì một vài thói quen sai có thể để lại hậu quả dài lâu. Chủ động theo dõi, thăm khám định kỳ và can thiệp kịp thời sẽ giúp trẻ giữ được vóc dáng khỏe mạnh, tự tin phát triển toàn diện.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.