Lựa chọn phương pháp điều trị trong nhiễm trùng da

1. Tổng quan về nhiễm trùng da

Da chiếm diện tích lớn nhất trong cơ thể, có chức năng chính là bảo vệ cơ thể khỏi môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, “lớp áo choàng” cơ thể có thể bị nhiễm trùng trong nhiều trường hợp. Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh lý này và biểu hiện triệu chứng từ nhẹ đến nặng. 

Phần lớn các bệnh về da ở mức độ nhẹ có thể điều trị bằng thuốc và điều trị tại nhà. Nhưng nếu lơ là và để bệnh tiến triển nặng, nhiễm trùng da có thể là nỗi “ám ảnh” gây nguy hiểm đến tính mạng. 

Các loại vi khuẩn thường gây nhiễm trùng da là tụ cầu - Staphylococcus và liên cầu - Streptococcus, bao gồm cả tụ cầu kháng methicillin - Staphylococcus aureus (MRSA). Khi gặp điều kiện thuận lợi như cơ thể suy yếu, tình trạng vệ sinh kém, môi trường nóng nực, ngứa ngáy, gãi, chấn thương ở da, vết thương hở, bệnh đái tháo đường,... chúng có thể tăng độc tính và gây nhiễm trùng da.

Theo hình thái, nhiễm trùng da được chia làm 2 nhóm chính:

- Nhiễm khuẩn không mưng m, bao gồm: Viêm mô bào, viêm cân cơ hoại tử, viêm quầng.

- Nhiễm khuẩn mưng mủ: Nhọt, áp xe.

Đặt khám trước qua tổng đài 19003367 hoặc qua  ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để được tiếp đón ưu tiên, giảm thời gian chờ đợi hay xếp hàng tại các bệnh viện tuyến trung ương và phòng khám hàng đầu tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thanh Hóa!

2. Phương pháp điều trị nhiễm trùng da

Theo thống kê MRSA là nguyên nhân phổ biến nhất ở Hoa Kỳ, tuy nhiên các ca bệnh do MRSA rất khác nhau trên thế giới. Đặc biệt, vì MRSA có thể đề kháng với nhiều kháng sinh, vì thế bệnh nhân không được tự ý sử dụng thuốc mà cần có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. 

a. Điều trị Tây y

Nhiễm trùng da được chia thành nhiều mức độ khác nhau do đó phác đồ điều trị cũng được điều chỉnh phụ  thuộc vào từng mức độ.

Trường hợp nhiễm khuẩn không sinh mủ

- Nhẹ: Bệnh không có dấu hiệu toàn thân và không có bệnh đi kèm hoặc có những kiểm soát được.

Ở mức độ này bệnh nhân được chỉ định điều trị với kháng sinh đường uống. Một số loại kháng sinh đường uống thường dùng:

• Penicillin.
• Cephalosporin.
• Dicloxacillin.
• Clindamycin.

- Trung bình: Xuất hiện dấu hiệu toàn  thân và không có bệnh lý đi kèm hoặc không có dấu hiệu toàn thân, có bệnh lý đi kèm nhưng không kiểm soát được.

Trong phác đồ điều trị, có 2 trong các kháng sinh đường tĩnh mạch sau:

• Penicillin.
• Ceftriaxone.
• Cefazolin.
• Clindamycin.

- Nặng: Có dấu hiệu toàn thân và có bệnh lý kèm theo nhưng không kiểm soát được. Phác đồ điều trị thường dùng là: Vancomycin kết hợp Piperacillin hoặc Tazobactam, đồng thời xem xét và theo dõi I&D (chích rạch và tháo mủ) khi cần thiết.

Trường hợp nhiễm khuẩn sinh mủ

- Nhẹ: I&D - chích rạch và tháo mủ.

- Trung bình: I&D kết hợp C&S ( nuôi cấy và làm kháng sinh đồ).

- Nặng: I&D kết hợp C&S.

Một số lưu ý:

- Viêm mô tế bào: 

Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ tìm và điều trị các yếu tố nguy cơ như béo phì, chàm, suy tĩnh mạch,... Đồng thời kết hợp sử dụng corticoid trong trường hợp vừa và nặng: 40mg/ngày trong 7 ngày.

- Áp xe tái phát: 

Nếu tái phát tại vị trí cũ cần tìm nguyên nhân tại chỗ, có thể là kén tuyến bã, viêm tuyến mồ hôi mủ,... Lưu ý rằng, cần chích rạch và nuôi cấy sớm vì bệnh tiến triển nhanh và để lại hậu quả nặng nề. 

Rửa vết thương ngày 2 lần bằng Chlorhexidine, thay vật dụng cá nhân hàng ngày như quần áo, chăn màn, giầy dép,... Nếu trường hợp áp xe tái phát từ nhỏ cần loại trừ bệnh bạch cầu.

- Nhiễm khuẩn vết mổ: 

Nếu phát hiện có dấu hiệu nhiễm khuẩn vết mổ cần rút chỉ, chích rạch và dẫn lưu vết mổ ngay. Trong trường hợp này kháng sinh toàn thân không được chỉ định thường xuyên, được sử dụng trong các trường hợp:

• Ban đỏ, nề cứng > 5cm từ mép vết thương.
• Nhiệt độ >38,5 độ C.
• Mạch > 110 lần/phút.
• WBC > 12G/l.
• Nhiễm trùng sau phẫu thuật sạch (đầu cổ, thân trên).

b. Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Đối với bệnh nhân nhiễm trùng da, nếu sử dụng một thực phẩm lạ hoặc không phù hợp có thể gây sưng nề và khiến bệnh tình trầm trọng hơn. Do đó, một chế độ dinh dưỡng đủ chất và khoa học luôn là điều tất yếu. Những lưu ý khi xây dựng khẩu phần ăn cho bệnh nhân nhiễm trùng da:

- Hạn chế ăn đồ nếp bởi có thể gây tình trạng mưng mủ, ngứa ngáy thậm chí nguy cơ để lại sẹo lồi.

- Nên tránh xa rau muống nếu không muốn để lại sẹo.

- Thịt bò là một thực phẩm giàu dinh dưỡng tuy nhiên trong trường hợp nhiễm trùng da bạn nên hạn chế để tránh để lại sẹo thâm.

- Hạn chế hải sản hoặc những thực phẩm gây dị ứng.

- Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.

- Bổ sung rau củ quả đặc biệt là trái cây, quả mọng.

- Các loại hạt như hạt điều, óc chó, hạnh nhân,... rất tốt cho sức khỏe và tăng quá trình hồi phục vết thương. 

- Nên hạn chế các thức ăn dầu mỡ hoặc nhiều đường.

- Nên ăn đa dạng các loại thực phẩm như cá, thịt gia cầm, nghêu, sò ốc, gan,...giàu kẽm và selen.

Vài người thường xem nhẹ những triệu chứng nhiễm trùng da khi chúng còn nhẹ, tuy nhiên chính sự lơ là đó đã gây ra nhiều hậu quả thương tâm. Mong rằng những kiến thức bổ ích trên đã mang cho bạn đọc lại cái nhìn toàn diện về bệnh lý này.

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh