Nguyên nhân, dấu hiệu của cơn thiếu máu não thoáng qua

Những cơn thiếu máu não thoáng qua có thể không cướp đi tính mạng của người bệnh trong lần đầu tiên xảy ra. Tuy nhiên, theo nhiều thống kê người ta nhận thấy rằng cơn thiếu máu não thoáng qua là tiền đề cho đột quỵ não hình thành nhanh chóng. 

Cơn thiếu máu não thoáng qua là gì?

Cơn thiếu máu não thoáng qua được định nghĩa theo đúng như tên gọi vốn có của nó. Đó là tình trạng một vùng nào đó của não bị thiếu máu thoáng qua trong phút chốc rồi trở về bình thường. Chính vì vậy mà hầu như không hề xuất hiện các tổn thương hay các di chứng để lại sau cơn thiếu máu não thoáng qua. Có lẽ chính vì thế người ta thường ví nó là thời điểm con người chạm ngưỡng tử thần trong phút chốc hay còn gọi là “chết giả”.

Tuy nhiên, bất kỳ sự bất thường nào của cơ thể cũng sẽ dẫn tới những rối loạn nhất định. Tùy vào mức độ cao hay thấp để nó hình thành nên các bệnh lý khác nhau. Hay nói cách khác, cơn thiếu máu não thoáng qua báo hiệu nền tảng sức khỏe của bạn không còn tốt.

Theo tổ chức y tế thế giới, nhồi máu não được chia thành hai thể là thiếu máu cục bộ não thoáng qua (cơn thiếu máu não thoáng qua) và đột quỵ thiếu máu não.

Dấu hiệu nhận biết cơn thiếu máu não thoáng qua

Cơn thiếu máu não thoáng qua đã làm rối loạn tạm thời chức năng thần kinh khu trú với các triệu chứng khởi phát đột ngột và hầu như không có triệu chứng tiền triệu. Đặc biệt, biểu hiện lâm sàng đa dạng, khác nhau tùy theo hệ cảnh hay sống nền bị tổn thương.

Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết cơn thiếu máu não thoáng qua mà bạn có thể tham khảo:

Cơn thiếu máu não thoáng qua hệ cảnh:

Với hệ thống mạch máu phân bố rộng, chi phối cho nhiều vùng ở não nên khi tổn thương hệ cảnh có thể xuất hiện các triệu chứng như:

- Mù tạm thời một hoặc cả hai mắt, đôi khi chỉ là nhìn mờ

- Liệt nửa người thường liệt tay mặt ưu thế

- Rối loạn cảm giác nữa người như tê bị chân tay, cảm giác như kiến bò hoặc tức nặng

- Bệnh nhân có thể mất khả năng nhận biết đồ vật hay tư thế, vị trí

- Rối loạn ngôn ngữ như khó nói, nói không thành tiếng hoặc không thể diễn đạt nội dung...

Cơn thiếu máu não thoáng qua hệ sống nền:

Hệ sống nền gồm các mạch máu phân bố cho phần lớn các vùng phía sau não. Chính vì vậy khi có tình trạng hẹp tắc thoáng qua có thể dẫn tới các triệu chứng như:

- Rối loạn vận động cả hai bên hoặc thất điều vận động

- Có thể xuất hiện một số triệu chứng tương tự cơn thiếu máu não thoáng qua hệ cảnh như chóng mặt, nhìn đôi, khó nói, bán manh đồng danh...

Trên thực tế, các triệu chứng lâm sàng chủ yếu để định hướng chẩn đoán tổn thương. Đối với cơn thiếu máu não thoáng qua thường không thể chẩn đoán xác định vùng tổn thương vì không có bất kỳ dấu vết nào còn lưu lại trên hình ảnh CT SCAN.

Yếu tố quan trọng giúp xác định chẩn đoán gần như chắc chắn là triệu chứng giống đột quỵ, xảy ra ngắn và hồi phục lại hoàn toàn trong vòng 24 giờ mà không để lại bất kỳ một di chứng nào.

Nguyên nhân gây cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua

Đằng sau những dấu hiệu nhận biết thì nguyên nhân cơn thiếu máu não thoáng qua là thông tin cần được phổ cập. Không chỉ giúp hiểu rõ hơn về mức độ quan trọng của dự phòng mà còn tìm kiếm được phương hướng điều trị thích hợp.

Vốn không giống các bệnh lý thông thường, cơ thiếu máu não cục bộ thoáng qua xuất hiện thì bệnh nhân cần được tầm soát tất cả những nguyên nhân có thể xảy ra. Theo nhiều nghiên cứu, cơ thiếu máu não thoáng qua có thể do:

- Cục máu trắng do sự ngưng tập của tiểu cầu gây tắc nghẽn mạch máu

- Do các cục máu đỏ nhỏ gây tắc nghẽn tạm thời sau đó nhờ tốc độ chảy của dòng máu cuốn đi

- Hoặc do các mảng xơ vữa từ nơi khác trôi tới não gây tắc tạm thời

- Các nguyên nhân gây có thắt mạch máu tạm thời như sau bán đầu thống, sang chấn sọ não, sản giật, tăng huyết áp qua có... Và chiếm một tỷ lệ cao chưa ra nguyên nhân gây có thắt mạch máu tạm thời.

Cơn thiếu máu não qua thoáng có thể xảy ra ở bất kỳ ai, không phân biệt tuổi tác, giới tính hay giàu nghèo. Tuy nhiên, chiếm tỷ lệ cao hơn ở những bệnh nhân hút thuốc lá, có tiền căn bệnh lý nên như xơ vữa động mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, các bệnh về máu....

Mức độ nguy hiểm của cơ thiếu máu não thoáng qua

Cơn thiếu máu não thoáng qua làm gia tăng tỷ lệ tai biến do thiếu máu cục bộ não hình thành. Đây là căn bệnh nguy hiểm gây tử vong cao. Ngoài ra, các bệnh nhân sau đột quỵ thường để lại nhiều di chứng nặng nề ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống. Chưa kể chi phí cho việc điều trị rất cao và người bệnh thường phải được chăm sóc suốt đời.