Tổng quan về bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là gì?

Trào ngược dạ dày thực quản hay còn được gọi là bệnh trào ngược acid dạ dày, là tình trạng trào ngược ngắt quảng từng lúc hoặc thường xuyên của dịch dạ dày lên thực quản. Quá trình này lặp đi lặp lại nhiều lần trong một thời gian gây khó chịu và nguy hiểm hơn có thể đi kèm một số biến chứng như xuất huyết, thủng, hẹp môn vị, ung thư dạ dày, ung thư thực quản...

Cơ chế bệnh sinh quan trọng gây trào ngược thực quản dạ dày

Để di chuyển xuống dạ dày thì thực quản là cánh cửa đầu tiên mà thức ăn cùng với những dịch tiết phải đi qua. Vậy nên để hạn chế tác động của chúng đối với niêm mạc thực quản, cơ chế làm rỗng được hình thành. Sự làm rỗng nhờ vào nhu động thực quản đẩy dịch vị xuống và nhờ nước bọt trung hòa dịch vị. Điều này giúp dịch tiếp xúc với niêm mạc thực quản có độ acid thấp, hạn chế được tổn thương viêm loét. Do đó khi có bất kỳ khâu nào trong cơ chế làm rỗng bị rối loạn đều có thể dẫn tới tình trạng trào ngược thực quản.

Bên cạnh đó, cơ chế đóng - mở của hệ cơ vòng thực quản đảm bảo thức ăn đi xuống dạ dày theo một chiều nhất định. Tuy nhiên, khi cơ vòng gặp vấn đề, các dịch mật, hơi men dạ dày cùng thức ăn có thể trào ngược lên thực quản khi dạ dày co bóp. Tình trạng này diễn ra thường xuyên khiến niêm mạc vùng thực quản bị kích ứng, viêm loét cực kỳ nguy hiểm nếu không chữa trị kịp thời.

Một số nguyên nhân gây trào ngược thường gặp

- Rối loạn cơ thắt thực quản dưới do giãn cơ thắt thoáng qua hoặc  tăng áp lực ổ bụng từng đợt vượt qua áp lực cơ thắt dưới...

- Chậm vơi dạ dày có thể do liệt dạ dày, viêm loét làm giảm hoạt động...

- Bất thường giải phẫu như thoát vị hoành.

Một số yếu tố nguy cơ dễ mắc bệnh lý trào ngược

- Béo phì, thai nghén.

- Thuốc lá.

- Sử dụng rượu bia, cafe, chocolate hoặc những thực phẩm giàu chất béo xấu.

- Sử dụng các thuốc như chẹn beta, nhóm Nitrat, chẹn canxi, thuốc chống trầm cảm...

- Thói quen ăn uống không khoa học,  khiến dạ dày tiết nhiều dịch tiêu hóa, hệ men tiêu hóa. Quá trình này dễ phát sinh các vấn đề như đầy hơi, căng dạ dày khiến áp lực tăng và dẫn đến trào ngược.

Dấu hiệu nhận biết trào ngược dạ dày thực quản

Để chẩn đoán bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản chủ yếu dựa vào lâm sàng với các triệu chứng kinh điển như:

- Đau thương vị với các tính chất đặc trưng. Đau có tính chu kỳ, liên quan rõ rệt tới bữa ăn. Cơn đau có thể lan ra sau lưng nếu có xuất hiện biến chứng thủng dạ dày.

- Đau kiểu bỏng rát, cồn cao do dịch vị có tính acid cao nên khi đi qua niêm mạc thực quản gây cảm giác nóng rát khó chịu.

- Thường xuyên bị ợ hơi, ợ chua, chậm tiêu, đầy bụng, chán ăn, buồn nôn, nôn.

Tuy nhiên các bạn có thể dễ nhận thấy, triệu chứng của trào ngược tương đối giống với viêm loét dạ dày. Chính vì vậy để chẩn đoán xác định, bạn cần phải làm thêm một số các xét nghiệm trước khi điều trị như nội soi dạ dày – tá tràng, đo Ph thực quản 24h, đo áp lực thực quản...

Trào ngược thực quản dạ dày có nguy hiểm không?

Trào ngược là một tình trạng phổ biến, hầu như ai cũng từng mắc phải ít nhất một lần trong đời. Chính vì thế, khi ở mức độ nhẹ hay nói cách khác là chưa có tổn thương niêm mạc thực quản và triệu chứng diễn ra trong thời gian ngắn thì mức độ nguy hiểm gần như là không có. Tuy nhiên triệu chứng trào ngược ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, làm giảm cảm giác ngon miệng khi ăn.

Nhưng ở giai đoạn xuất hiện tổn thương thực quản trên nội soi với hình ảnh đặc trưng là xước dọc tâm vị thực quản có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm loét thực quản, ung thư thực quản, hẹp môn vị...

Vậy nên khi xuất hiện các triệu chứng báo động như:

- Trào ngược dạ dày thực quản dai dẳng và tăng lên dù đã được điều trị thích hợp.

- Sụt cân, nôn dai dẳng.

- Nuốt khó, nuốt đau.

- Phát hiện u, hẹp hoặc loét bằng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác.

Khi có những dấu hiệu trên bạn cần phải đi tái khám, tầm soát biến chứng của trào ngược và thay đổi phác đồ điều trị mới.

Phòng và điều trị như thế nào cho hiệu quả

Hiện nay mục tiêu điều trị bệnh lý trào ngược thực quản dạ dày là giải quyết triệu chứng, cải thiện chất lượng sống, điều trị tổn thương thực quản, dự phòng tái phát và những biến chứng của bệnh. Do đó kết hợp nhiều phương thức điều trị với nhau sẽ giúp thúc đẩy nhanh và rút ngắn thời gian lành bệnh. Thông thường, trào ngược được sử dụng kết hợp cả phác đồ dùng thuốc và không dùng thuốc trên phương diện điều trị tổng quát.

Một số loại thuốc sử dụng phổ biến trong điều trị trào ngược hiện nay là:

- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): thuốc có công dụng giảm nhanh triệu chứng và làm liền tổn thương thực quản. Ngoài ra, PPI có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày trước những tăng tiết quá mức của dịch vị.

- Kháng thụ thể H2: Mặc dù hiệu quả điều trị thấp hơn PPI và dùng kéo dài có nhiều tác dụng phụ nhưng khi sử dụng kết hợp chúng làm tăng khả năng lành bệnh. Thông thường khi kết hợp PPI liều thấp với kháng thụ thể H2 sẽ có hiệu quả cao hơn sử dụng đơn độc PPI.

Ngoài nội khoa thì nội soi tiêu hóa kết hợp phẫu thuật đang ngày càng thịnh hành ở nước ta. Với kỹ thuật đốt bằng sóng cao tần, đặt điện cực từ, cắt niêm mạc qua nội soi... giúp giải quyết nhanh triệu chứng, giảm biến chứng nhưng đòi hỏi tay nghề phẫu thuật viên phải giỏi và chi phí cho các kỹ thuật này tương đối đắt đỏ.

Bạn đang có các triệu chứng gợi ý trào ngược hay mong muốn tìm kiếm một bệnh viện tốt nhất để điều trị bệnh thì hãy liên hệ IVIE - Bác sĩ ơi để được cung cấp thêm các thông tin cần thiết. Tại đây bạn được tư vấn nhiệt tình về dịch vụ y tế, giá cả cùng ưu và nhược điểm của các bệnh viện lớn để thoải mái lựa chọn. Đặc biệt, đặt lịch thăm khám cùng những bác sĩ giỏi nhanh hơn bao giờ hết. Không phải chờ đợi, không cần xếp hàng nhưng vẫn có thể đi khám tại những địa điểm mà mình mong muốn. Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay!