Trẻ ít nói có phải là tự kỷ không?

Trẻ ít nói có phải là tự kỷ không?

Trẻ ít nói có đồng nghĩa với tự kỷ?

Việc trẻ ít nói có phải là dấu hiệu của chứng tự kỷ không?

Một trong những nỗi lo lớn nhất của phụ huynh khi nhận thấy con mình ít nói hoặc chậm nói là liệu điều này có phải là dấu hiệu của tự kỷ hay không. Tuy nhiên, điều quan trọng cần biết là không phải tất cả trẻ ít nói đều mắc chứng tự kỷ. Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ chậm nói hoặc ít nói, chẳng hạn như sự phát triển ngôn ngữ chậm, yếu tố môi trường, hoặc các vấn đề về thính giác.

Tự kỷ là một rối loạn phát triển thần kinh làm suy giảm khả năng giao tiếp và tương tác xã hội ở trẻ em. Trong khi chậm nói có thể là một dấu hiệu của tự kỷ, việc chỉ dựa vào yếu tố này để chẩn đoán tự kỷ là không đủ. Có rất nhiều trẻ ít nói nhưng không mắc tự kỷ, và ngược lại, có những trẻ nói khá sớm nhưng vẫn có các biểu hiện của tự kỷ.

Tìm hiểu thêm: Dấu hiệu tự kỷ trẻ 2 tuổi và cách chữa trị cha mẹ cần biết

Nguyên nhân trẻ ít nói mà không phải tự kỷ

Trước khi xác định trẻ ít nói có phải là tự kỷ hay không, chúng ta cần tìm hiểu một số nguyên nhân phổ biến khiến trẻ ít nói nhưng không liên quan đến tự kỷ:

Tại sao bé lại ít nói?

• Chậm phát triển ngôn ngữ: Một số trẻ chỉ đơn giản là chậm phát triển kỹ năng nói so với các bạn cùng trang lứa. Điều này không có nghĩa là trẻ có vấn đề về phát triển thần kinh, mà có thể là do trẻ cần thêm thời gian để phát triển ngôn ngữ.

• Vấn đề về thính giác: Trẻ có vấn đề về thính giác, chẳng hạn như khó nghe hoặc mất thính lực, có thể gặp khó khăn trong việc học ngôn ngữ và giao tiếp, dẫn đến tình trạng ít nói.

• Môi trường giao tiếp hạn chế: Nếu trẻ không có cơ hội giao tiếp nhiều với người lớn hoặc trẻ em khác, khả năng nói của trẻ cũng có thể bị ảnh hưởng.

• Trẻ nhút nhát hoặc hướng nội: Một số trẻ có tính cách hướng nội hoặc nhút nhát, không thích nói nhiều, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc trẻ bị tự kỷ.

Xem thêm: Dấu hiệu tự kỷ ở trẻ 3 tuổi? Cần làm gì cho trẻ nhanh khỏi?

Khi nào ít nói là dấu hiệu của tự kỷ?

Dấu hiệu của trẻ tự kỷ?

Dù ít nói không luôn là dấu hiệu của tự kỷ, nhưng nó có thể là một trong những dấu hiệu cảnh báo nếu đi kèm với các biểu hiện khác. Trẻ mắc chứng tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc phát triển ngôn ngữ và giao tiếp xã hội. Một số dấu hiệu tự kỷ điển hình mà cha mẹ nên lưu ý bao gồm:

• Trẻ không nhìn vào mắt khi giao tiếp.

• Trẻ không biết cách sử dụng cử chỉ hoặc biểu cảm để giao tiếp.

• Trẻ không phản ứng khi được gọi tên, dù khả năng nghe bình thường.

• Trẻ không thể hiện mong muốn hoặc cảm xúc thông qua ngôn ngữ.

• Trẻ ít tương tác hoặc không quan tâm đến người khác, kể cả người thân.

Nếu bạn nhận thấy con mình không chỉ ít nói mà còn có các dấu hiệu khác như trên, việc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa là rất quan trọng để có chẩn đoán chính xác.

Có thể bạn quan tâm: Nắm lòng bí quyết dạy trẻ tự kỷ tại nhà từ chuyên gia

Dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ

Gặp trở ngại trong việc giao tiếp qua lời nói và các hình thức phi ngôn ngữ

Rối loạn ngôn từ ở trẻ tự kỷ?

Trẻ tự kỷ thường gặp nhiều khó khăn trong cả hai hình thức giao tiếp, bao gồm ngôn ngữ nói và các tín hiệu phi ngôn ngữ như cử chỉ, ánh mắt và biểu cảm khuôn mặt. Một số trẻ tự kỷ có thể không nói được từ nào khi đến tuổi học nói, trong khi một số trẻ khác có thể nói được nhưng không biết cách sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp hiệu quả.

• Trẻ không biết cách sử dụng ánh mắt, gật đầu hoặc cử chỉ để diễn đạt nhu cầu hoặc phản ứng với người khác.

• Trẻ không thể duy trì cuộc trò chuyện bình thường, chẳng hạn như không biết cách trả lời câu hỏi hoặc chia sẻ thông tin một cách mạch lạc.

Hành vi lặp đi lặp lại

Trẻ lặp đi lặp lại hành động là bị làm sao?

Một đặc điểm quan trọng khác của trẻ tự kỷ là việc thực hiện các hành vi lặp đi lặp lại. Trẻ có thể lặp lại một động tác, âm thanh, hoặc hành động cụ thể mà không có lý do rõ ràng. Những hành vi này có thể bao gồm:

• Vẫy tay, xoay người hoặc lắc lư.

• Lặp lại cùng một câu nói hoặc từ ngữ liên tục.

• Quan tâm thái quá đến một đồ vật cụ thể và không quan tâm đến những thứ khác.

Khả năng tương tác xã hội kém

Trẻ tự kỷ thường có xu hướng hạn chế tương tác xã hội

Trẻ tự kỷ thường gặp khó khăn trong việc hiểu và thực hiện các kỹ năng tương tác xã hội. Trẻ có thể không biết cách kết nối với bạn bè, không hiểu các quy tắc xã hội, và không biết cách tương tác một cách hợp lý trong các tình huống giao tiếp hàng ngày.

• Trẻ ít hoặc không biết cách bắt chuyện với người khác.

• Trẻ không thể hiện cảm xúc một cách bình thường như vui, buồn, tức giận hoặc không biết cách chia sẻ cảm xúc với người khác.

• Trẻ không hiểu các quy tắc xã hội, chẳng hạn như không biết khi nào cần im lặng hoặc nói chuyện trong một cuộc họp.

Sở thích giới hạn và khả năng chống đối sự thay đổi

Trẻ tự kỷ thường có những sở thích rất hẹp, tập trung vào một hoặc vài chủ đề cụ thể mà ít quan tâm đến những điều khác xung quanh. Trẻ cũng rất khó thích nghi với sự thay đổi trong thói quen hoặc môi trường.

• Trẻ có thể dành hàng giờ chỉ để chơi với một đồ chơi duy nhất hoặc xem đi xem lại một video.

• Trẻ phản ứng mạnh mẽ khi có sự thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày, chẳng hạn như thay đổi vị trí đồ chơi, thay đổi cách sắp xếp đồ đạc trong nhà.

Cách kiểm tra trẻ có phải tự kỷ hay không?

Theo dõi và ghi chép hành vi của trẻ

Kiểm tra nhận thức của trẻ

Bước đầu tiên trong việc kiểm tra liệu trẻ có phải bị tự kỷ hay không là việc phụ huynh quan sát kỹ lưỡng các hành vi hàng ngày của con. Hãy chú ý đến cách trẻ tương tác với mọi người, phản ứng của trẻ trước các tình huống xã hội, và cách trẻ phát triển ngôn ngữ. Một số câu hỏi bạn có thể tự đặt ra bao gồm:

• Trẻ có thể phản ứng khi bạn gọi tên không?

• Trẻ có sử dụng ánh mắt để giao tiếp không?

• Trẻ có chơi đùa một cách bình thường với các bạn khác không?

• Trẻ có biểu hiện hành vi lặp đi lặp lại không?

Sử dụng các bài kiểm tra sàng lọc để đánh giá

Bài kiểm tra M-CHAT là gì?

Hiện nay, có nhiều công cụ sàng lọc được thiết kế để phát hiện sớm các dấu hiệu tự kỷ ở trẻ nhỏ. Một số bài kiểm tra phổ biến như M-CHAT (Modified Checklist for Autism in Toddlers), được thiết kế để phụ huynh và chuyên gia y tế sử dụng nhằm đánh giá nguy cơ tự kỷ ở trẻ từ 16 đến 30 tháng tuổi. Các bài kiểm tra này thường là các bảng câu hỏi đơn giản, giúp phụ huynh và bác sĩ hiểu rõ hơn về hành vi và khả năng giao tiếp của trẻ.

Tham vấn bác sĩ chuyên khoa

Nếu phụ huynh nghi ngờ con mình có dấu hiệu tự kỷ, điều quan trọng là phải đưa trẻ đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được các bác sĩ và chuyên gia tâm lý đánh giá. Bác sĩ sẽ thực hiện các bài kiểm tra chuyên sâu hơn để xác định liệu trẻ có mắc chứng tự kỷ hay không.

 

Đặc biệt, trong trường hợp tự kỷ, việc can thiệp sớm là rất quan trọng. Các chương trình can thiệp sớm có thể giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và học tập.

Nên đưa trẻ đến khám tại những cơ sở y tế đáng tin cậy

Để có thể đánh giá chính xác và đầy đủ về tình trạng của trẻ, phụ huynh nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế chuyên về tâm lý và phát triển trẻ em. Các bác sĩ và chuyên gia tại đây sẽ thực hiện các kiểm tra cần thiết và đưa ra các khuyến nghị phù hợp về phương pháp can thiệp.

Xem thêm: Trẻ tự kỷ có nói được không? Mấy tuổi thì biết nói?

Giới thiệu một số bác sĩ giỏi trong lĩnh vực khám và điều trị tự kỷ

Nếu bạn đang tìm kiếm các bác sĩ giỏi trong lĩnh vực tâm lý và phát triển trẻ em để khám và điều trị tự kỷ cho con, dưới đây là một số chuyên gia uy tín:

Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Hữu Bình

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hữu Bình là một trong những chuyên gia hàng đầu về tâm lý và phát triển trẻ em tại Việt Nam. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu và điều trị rối loạn tâm lý, bác sĩ Bình đã giúp rất nhiều trẻ em vượt qua các vấn đề về tự kỷ và chậm phát triển. Ông được biết đến với khả năng chẩn đoán chính xác và phương pháp can thiệp hiệu quả.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Trần Hữu Bình

1900 3367

Ưu điểm:

• Kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực điều trị các rối loạn phát triển ở trẻ.

• Áp dụng các phương pháp can thiệp tiên tiến và hiệu quả.

Phó Giáo sư, Bác sĩ Chuyên khoa II Trần Nguyễn Ngọc

Phó Giáo sư, Bác sĩ Chuyên khoa II Trần Nguyễn Ngọc là một chuyên gia uy tín trong việc chẩn đoán và điều trị các rối loạn phát triển, đặc biệt là tự kỷ. Với phương pháp điều trị chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn phong phú, bác sĩ Ngọc đã giúp nhiều gia đình tìm ra giải pháp tối ưu cho con em mình.

Phó Giáo sư, Bác sĩ Chuyên khoa II Trần Nguyễn Ngọc

1900 3367

Ưu điểm:

• Kỹ năng chẩn đoán và điều trị chính xác.

• Tận tâm với trẻ và gia đình, đưa ra các giải pháp điều trị linh hoạt và hiệu quả.

Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Nguyễn Minh Quyết

Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Nguyễn Minh Quyết là một bác sĩ trẻ tài năng trong lĩnh vực tâm lý và phát triển trẻ em. Bác sĩ Quyết nổi tiếng với cách tiếp cận hiện đại và phương pháp can thiệp cá nhân hóa, phù hợp với từng trường hợp cụ thể của trẻ.

Thạc sĩ, Bác sĩ nội trú Nguyễn Minh Quyết

1900 3367

Ưu điểm:

• Phương pháp điều trị hiện đại, cá nhân hóa cho từng trẻ.

• Khả năng giao tiếp và làm việc tốt với trẻ và phụ huynh.

Việc trẻ ít nói không hẳn là dấu hiệu của tự kỷ, nhưng nếu trẻ có thêm những dấu hiệu khác như khó giao tiếp, hành vi lặp đi lặp lại và không phản ứng với xã hội xung quanh, việc kiểm tra và đánh giá là rất quan trọng. Hãy chú ý đến sự phát triển của con và nếu cần, hãy tìm đến các bác sĩ chuyên khoa giỏi để được tư vấn và điều trị kịp thời. Việc can thiệp sớm sẽ giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp và phát triển một cách toàn diện hơn.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.