Triệu chứng xuất huyết dạ dày: Nhận biết sớm để bảo vệ sức khỏe

Xuất huyết dạ dày là gì?

Tìm hiểu về xuất huyết dạ dày

Xuất huyết dạ dày (chảy máu dạ dày) là tình trạng máu từ các mạch máu trong niêm mạc dạ dày chảy vào lòng dạ dày, thuộc nhóm xuất huyết tiêu hóa trên. Nguyên nhân thường gặp nhất là loét dạ dày - tá tràng do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Ngoài ra, lạm dụng thuốc giảm đau chống viêm (NSAID, corticoid), uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá, stress, xơ gan giãn tĩnh mạch thực quản, chấn thương bụng hoặc ung thư dạ dày cũng làm tăng nguy cơ. Khi niêm mạc bị tổn thương, mạch máu dễ rách gây chảy máu; mất máu nhiều có thể dẫn đến tụt huyết áp, sốc và đe dọa tính mạng. Nhận biết sớm và xử trí kịp thời là yếu tố quyết định an toàn cho người bệnh.

Tham khảo thêm: 

Nhận biết dấu hiệu chảy máu dạ dày cấp và mạn tính

Những nguyên nhân xuất huyết dạ dày thường gặp nhất

Triệu chứng xuất huyết dạ dày cần lưu ý

Việc nhận biết sớm triệu chứng xuất huyết dạ dày giúp can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nặng

Triệu chứng thường được chia thành hai nhóm: tại đường tiêu hóa và toàn thân. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu xuất huyết dạ dày giúp can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nặng.

Dấu hiệu tại đường tiêu hóa

• Nôn ra máu: Nôn ra máu là dấu hiệu rõ nhất của xuất huyết dạ dày, máu có thể đỏ tươi nếu chảy nhanh hoặc nâu sẫm như bã cà phê nếu đã lẫn dịch vị, thường kèm buồn nôn và đau bụng.

• Phân đen, mùi hôi khẳn đặc trưng: Phân đen, sền sệt và mùi hôi nặng cho thấy máu đã xuống ruột và bị tiêu hóa, dấu hiệu xuất huyết xảy ra từ vài giờ đến vài ngày trước.

• Đau vùng thượng vị: Có thể âm ỉ kéo dài hoặc đau dữ dội như dao cắt. Cơn đau có thể lan ra sau lưng, tăng lên khi đói hoặc sau ăn.

• Đầy bụng, chán ăn, khó tiêu: Thường đi kèm với các triệu chứng chính, dễ bị nhầm với viêm dạ dày thông thường.

Dấu hiệu toàn thân

• Da xanh, niêm mạc nhợt nhạt: Xuất hiện do mất máu gây thiếu hồng cầu, giảm oxy trong máu.

• Mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, ù tai: Khi lượng máu mất nhiều, não không nhận đủ oxy, người bệnh sẽ cảm thấy choáng váng, mất thăng bằng.

• Mạch nhanh, huyết áp tụt: Dấu hiệu cảnh báo mất máu nghiêm trọng, có nguy cơ sốc giảm thể tích. Nếu không xử trí, bệnh nhân có thể ngất xỉu hoặc mất ý thức.

• Ra mồ hôi lạnh, thở nhanh nông: Cơ thể phản ứng để bù đắp cho tình trạng thiếu máu cấp.

Việc tổng hợp các dấu hiệu này và chú ý sự thay đổi nhanh chóng của cơ thể sẽ giúp người bệnh và người thân quyết định được thời điểm cần cấp cứu ngay.

Khi nào cần đi khám hoặc cấp cứu ngay?

1900 3367

Triệu chứng của xuất huyết dạ dày cần được cấp cứu ngay?

Người bệnh cần tìm đến cơ sở y tế hoặc gọi cấp cứu ngay lập tức nếu xuất hiện một hoặc nhiều tình trạng sau:

• Nôn ra máu lượng nhiều, máu đỏ tươi hoặc kèm máu cục: Đây là dấu hiệu cho thấy máu đang chảy nhanh và mạnh, nguy cơ mất máu cấp tính.

• Đi ngoài phân đen kèm cảm giác choáng, khó thở: Kết hợp của mất máu đường tiêu hóa và giảm oxy trong máu, cần xử trí gấp.

• Đau bụng dữ dội, không giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau thông thường: Có thể là dấu hiệu của vỡ ổ loét hoặc chảy máu nghiêm trọng.

• Mạch nhanh, huyết áp tụt, ra mồ hôi lạnh, lơ mơ hoặc ngất xỉu: Dấu hiệu sốc giảm thể tích, đe dọa tính mạng.

Việc trì hoãn khám hoặc cấp cứu có thể dẫn đến mất máu nặng, suy đa cơ quan hoặc tử vong. Ở bệnh viện, bác sĩ sẽ nhanh chóng thăm khám, xác định nguồn chảy máu và tiến hành các biện pháp cầm máu, truyền dịch, truyền máu để ổn định tình trạng. Càng được xử trí sớm, khả năng hồi phục và giảm biến chứng càng cao.

Điều trị & chăm sóc

Nếu nghi ngờ xuất huyết dạ dày, hãy để người bệnh nằm nghỉ, nâng chân, giữ ấm, không ăn uống và nhanh chóng đưa đến bệnh viện. Không tự ý dùng thuốc vì có thể làm bệnh nặng hơn.

Nguyên tắc xử trí ban đầu

Khi nghi ngờ hoặc xác định xuất huyết dạ dày, nguyên tắc hàng đầu là bảo toàn tính mạng và ổn định tình trạng huyết động

Khi nghi ngờ hoặc xác định xuất huyết dạ dày, nguyên tắc hàng đầu là bảo toàn tính mạng và ổn định tình trạng huyết động. Người bệnh cần được đặt nằm nghỉ, nâng cao chân để máu dồn về tim, giữ ấm cơ thể, không ăn uống cho đến khi có chỉ định từ bác sĩ, và đưa ngay đến cơ sở y tế. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cầm máu hoặc thuốc giảm đau chống viêm vì có thể làm tình trạng tệ hơn.

Phác đồ điều trị tại bệnh viện

Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành:

• Đánh giá tình trạng và bù dịch, truyền máu nếu cần.

• Nội soi dạ dày để xác định vị trí chảy máu và thực hiện cầm máu qua nội soi (đốt điện, tiêm thuốc co mạch, đặt clip).

• Điều trị nguyên nhân: diệt H. pylori, dùng thuốc ức chế bơm proton (PPI), điều trị loét, hoặc phẫu thuật nếu cần.

• Theo dõi sát dấu hiệu sinh tồn để kịp thời xử lý tái chảy máu.

Hướng dẫn chăm sóc, ăn uống sau điều trị

Tuân thủ chế độ chăm sóc sau điều trị

Việc tuân thủ chế độ chăm sóc sau điều trị không chỉ giúp vết thương trong dạ dày mau lành mà còn tạo nền tảng vững chắc để phòng tránh tái phát. 

• Chế độ ăn uống: Trong vài ngày đầu, nên ăn lỏng, dễ tiêu như cháo loãng, súp, sữa; tránh đồ cay nóng, chua, nhiều dầu mỡ. Sau khi ổn định, chuyển sang chế độ ăn mềm, bổ sung rau củ nấu chín, thịt nạc, cá.

• Tránh các yếu tố kích thích: Không uống rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas; tránh hút thuốc lá.

• Dùng thuốc đúng chỉ định: Tuân thủ thời gian và liều lượng thuốc bác sĩ kê, đặc biệt là thuốc chống loét, thuốc diệt vi khuẩn H. pylori.

• Theo dõi dấu hiệu tái phát: Nếu xuất hiện nôn ra máu, phân đen trở lại, chóng mặt hoặc mệt mỏi bất thường, cần đi khám ngay.

• Sinh hoạt hợp lý: Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh làm việc quá sức, hạn chế stress để hỗ trợ quá trình lành vết thương dạ dày.

Việc điều trị và chăm sóc đúng cách không chỉ giúp phục hồi nhanh mà còn giảm nguy cơ tái phát xuất huyết dạ dày trong tương lai.

Phòng ngừa tái phát

Để hạn chế tối đa nguy cơ xuất huyết dạ dày tái phát, người bệnh cần xây dựng một lối sống lành mạnh và bền vững:

• Chế độ ăn uống khoa học: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ, hạn chế dầu mỡ, thức ăn nhanh và các món cay chua kích thích dạ dày.

• Tránh chất kích thích: Nói không với rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước ngọt có gas.

• Thận trọng với thuốc giảm đau: Không tự ý sử dụng thuốc chống viêm, giảm đau nhóm NSAID trong thời gian dài mà không có hướng dẫn của bác sĩ.

• Khám định kỳ: Nếu có bệnh dạ dày mạn tính hoặc từng bị loét, cần tái khám theo lịch để phát hiện sớm nguy cơ chảy máu.

• Giữ tinh thần thoải mái: Giảm stress, ngủ đủ giấc, tập luyện nhẹ nhàng giúp nâng cao sức đề kháng.

Kết luận

Hiểu và nhận biết sớm triệu chứng xuất huyết dạ dày không chỉ giúp bạn bảo vệ tính mạng trong những tình huống khẩn cấp mà còn phòng ngừa biến chứng nguy hiểm về sau. Đừng chủ quan trước những dấu hiệu như nôn ra máu, phân đen hay chóng mặt bất thường - đó có thể là lời cảnh báo từ cơ thể. Chủ động thăm khám khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ sẽ giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn, rút ngắn thời gian hồi phục và giảm nguy cơ tái phát.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.