Viêm bờ mi mắt: Cách xử lý đúng để không bị tái phát

Viêm bờ mi mắt là gì?

Tình trạng viêm nhiễm tại mi mắt

Viêm bờ mi mắt (blepharitis) là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại bờ mi – ranh giới giữa mi mắt và nhãn cầu. Bệnh làm cho mí mắt sưng đỏ, bong vảy, có thể kèm theo những cục lối giống gàu và cảm giác cộm rất khó chịu.

Viêm bờ mi mắt là một trong những bệnh mãn tính, thường tái phát nhiều lần, đòi hỏi quá trình điều trị kiên trì và đúng hướng. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi đối tượng, nhưng đặc biệt phổ biến ở người có làn da dầu, mắc viêm da tiết bã, vệ sinh mắt không đúng cách hoặc thường xuyên sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.

Có những loại viêm bờ mi nào?

Những loại viêm bờ mi phổ biến nhất

Viêm bờ mi được phân loại dựa trên vị trí viêm và nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là hai dạng phổ biến nhất:

• Viêm bờ mi trước: Ảnh hưởng đến mặt ngoài của mí mắt, nơi mọc lông mi. Đây là loại thường gặp và có xu hướng liên quan đến nhiễm khuẩn, đặc biệt là tụ cầu hoặc viêm da tiết bã. Triệu chứng thường thấy là sưng nhẹ, nhiều vảy trắng hoặc vàng quanh chân lông mi, có thể đi kèm ngứa hoặc cộm mắt.

• Viêm bờ mi sau: Liên quan đến tuyến meibomian – tuyến dầu nhỏ nằm bên trong mí mắt. Khi tuyến này bị tắc nghẽn hoặc hoạt động bất thường sẽ khiến dầu tiết ra không ổn định, gây viêm và khô mắt. Loại này thường khó điều trị hơn, dễ tái phát và có thể dẫn tới viêm kết mạc mạn tính hoặc khô mắt nặng.

Không ít bệnh nhân bị đồng thời cả hai loại, làm cho việc điều trị phức tạp hơn và cần phối hợp nhiều phương pháp để kiểm soát bệnh hiệu quả.

Nguyên nhân gây viêm bờ mi mắt

Những nguyên nhân gây nên tình trạng viêm bờ mi mắt

Bệnh lý viêm bờ mi có thể do một hoặc nhiều yếu tố kết hợp, chủ yếu gồm:

• Nhiễm khuẩn: Vi khuẩn tụ cầu - loại sống tự nhiên trên da – có thể sinh sôi quá mức và xâm nhập vào chân lông mi, gây viêm nhiễm, hình thành các vảy bám và thậm chí là lẹo mắt.

• Tăng tiết bã nhờn: Người có da dầu hoặc mắc viêm da tiết bã thường bị tăng hoạt động tuyến dầu quanh mí mắt, gây tích tụ chất nhờn, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

• Rối loạn tuyến meibomian: Tuyến này đóng vai trò bảo vệ bề mặt mắt bằng lớp dầu. Khi hoạt động không đều hoặc bị tắc, mắt dễ bị khô, kích ứng, từ đó dẫn đến viêm kéo dài ở bờ mi.

• Tác nhân dị ứng và kích ứng: Mỹ phẩm trang điểm vùng mắt, kính áp tròng, thuốc nhỏ mắt, môi trường ô nhiễm… đều có thể gây phản ứng kích ứng hoặc dị ứng làm khởi phát viêm.

• Các bệnh lý hệ thống: Một số người bị bệnh da liễu như rosacea, vảy nến, lupus ban đỏ hay rối loạn miễn dịch cũng dễ phát sinh viêm bờ mi do ảnh hưởng lan tỏa đến da quanh mắt.

Triệu chứng nhận biết viêm bờ mi

Triệu chứng viêm bờ mi thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu và dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề về mắt thông thường. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, bạn có thể gặp:

• Ngứa, cộm và cảm giác như có dị vật trong mắt: Dễ xuất hiện nhất, đặc biệt khi chớp mắt.

• Mí mắt sưng, đỏ: Có thể kèm theo cảm giác nóng rát, nhất là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

• Vảy bám quanh chân lông mi: Trông giống như gàu, có thể bong ra hoặc tích tụ thành mảng.

• Khô mắt hoặc chảy nước mắt quá mức: Do mất cân bằng nước mắt, mắt phản ứng bằng việc tiết nhiều nước hoặc trở nên khô rát.

• Mỏi mắt, nhạy cảm ánh sáng: Làm giảm khả năng tập trung và ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày.

• Lẹo hoặc mụn nhỏ ở bờ mi: Xuất hiện do tuyến dầu bị tắc lâu ngày, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Những dấu hiệu này kéo dài không chỉ gây khó chịu mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống nếu không được xử lý đúng cách.

Viêm bờ mi có nguy hiểm không?

Viêm bờ mi mắt có thể gây nên những biến chứng nghiêm trọng nếu không điều trị đúng cách

Viêm bờ mi mắt, dù không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến mắt và thị lực lâu dài. Một số biến chứng phổ biến của viêm bờ mi bao gồm:

• Lẹo và chắp mắt: Viêm nhiễm tại tuyến lông mi hoặc tuyến meibomian gây sưng, đau, tạo khối u nhỏ ở mí mắt. Nếu không điều trị, lẹo có thể bị nhiễm trùng và cần phẫu thuật.

• Viêm kết mạc hoặc viêm giác mạc: Vi khuẩn có thể lan từ mí mắt vào mắt, gây đỏ, đau, nhạy cảm với ánh sáng và nhìn mờ. Nếu ảnh hưởng đến giác mạc, có thể gây suy giảm thị lực.

• Rụng lông mi hoặc lông mi mọc lệch: Viêm kéo dài làm tổn thương nang lông, khiến lông mi rụng hoặc mọc xiên, có thể gây tổn thương giác mạc.

• Khô mắt mãn tính: Viêm tuyến meibomian làm giảm lớp dầu bảo vệ mắt, khiến mắt nhanh chóng khô và đau.

Do đó, dù viêm bờ mi là bệnh phổ biến, bạn không nên chủ quan. Điều trị sớm và đúng cách giúp tránh biến chứng và bảo vệ sức khỏe mắt.

Làm sao để chẩn đoán viêm bờ mi mắt?

Phương pháp chẩn đoán viêm bờ mi mắt hiện đại

Để chẩn đoán chính xác viêm bờ mi mắt, bạn cần đến khám tại các cơ sở chuyên khoa mắt. Bác sĩ sẽ thực hiện:

• Khám lâm sàng bằng đèn khe: Dùng thiết bị phóng đại để quan sát mí mắt, phát hiện vảy, sưng đỏ, hoặc dấu hiệu bất thường ở tuyến meibomian.

• Kiểm tra nước mắt: Đánh giá chất lượng và số lượng nước mắt để xác định khô mắt có kèm theo hay không.

• Xét nghiệm mẫu vảy hoặc dịch tiết: Trường hợp nghi ngờ nhiễm nấm hoặc vi khuẩn đặc biệt, bác sĩ có thể lấy mẫu gửi xét nghiệm để xác định chính xác tác nhân gây bệnh.

Việc chẩn đoán đúng loại viêm – viêm trước, viêm sau hay kết hợp – sẽ giúp đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả hơn.

Điều trị viêm bờ mi như thế nào?

Một số cách điều trị viêm bờ mi mắt phổ biến hiện nay

Điều trị bệnh lý viêm bờ mi mắt đòi hỏi sự kiên trì, kết hợp giữa vệ sinh mắt đúng cách và sử dụng thuốc theo chỉ định. Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay bao gồm:

• Vệ sinh bờ mi hàng ngày: Đây là bước quan trọng và cần thực hiện lâu dài. Dùng gạc sạch hoặc bông tẩy trang thấm nước ấm chườm lên mắt 5-10 phút để làm mềm vảy. Sau đó, lau nhẹ mí mắt bằng dung dịch làm sạch chuyên dụng hoặc nước muối sinh lý.

• Thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ: Bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống viêm dạng nhỏ hoặc bôi tùy vào mức độ viêm. Đôi khi, cần kết hợp cả hai để giảm nhanh triệu chứng.

• Điều trị tuyến meibomian: Nếu viêm bờ mi lâu dài, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp làm sạch tuyến dầu, như dùng thiết bị chuyên dụng (BlephEx, LipiFlow...) để thông tuyến meibomian, giúp cải thiện tình trạng khô mắt.

• Hỗ trợ điều trị bệnh nền: Nếu viêm bờ mi liên quan đến viêm da tiết bã, rosacea hoặc các bệnh lý miễn dịch, điều trị các bệnh này song song sẽ giúp kiểm soát viêm bờ mi hiệu quả hơn.

Người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, tránh tự ý ngừng thuốc khi thấy triệu chứng thuyên giảm để ngăn nguy cơ tái phát.

Cách phòng ngừa viêm bờ mi tái phát

Hình thành thói quen vệ sinh mắt hằng ngày giúp bảo vệ mắt của bạn

Viêm bờ mi là bệnh lý có xu hướng tái phát cao. Do đó, việc chăm sóc mắt hàng ngày và điều chỉnh thói quen sinh hoạt đóng vai trò then chốt trong phòng ngừa:

• Vệ sinh mắt đúng cách: Chú ý rửa mặt sạch sau khi ra ngoài, không để mỹ phẩm hoặc bụi bẩn đọng lại ở vùng mí mắt.

• Không dụi mắt: Dụi mắt bằng tay có thể đưa vi khuẩn vào vùng mắt và khiến viêm tái phát.

• Tránh lạm dụng mỹ phẩm vùng mắt: Hạn chế dùng mascara, eyeliner khi đang có triệu chứng viêm. Nên chọn sản phẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc chất bảo quản mạnh.

• Dùng kính chống bụi: Nếu làm việc trong môi trường ô nhiễm, khói bụi nhiều.

• Ăn uống lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý: Tăng cường rau xanh, uống nhiều nước, hạn chế đồ dầu mỡ, đường, rượu bia.

Việc chủ động phòng ngừa không chỉ giúp hạn chế tái phát mà còn cải thiện đáng kể sức khỏe tổng thể của mắt.

Kết luận

Viêm bờ mi mắt là bệnh lý mãn tính dễ tái phát nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Việc nhận biết sớm triệu chứng, áp dụng các biện pháp vệ sinh mắt hàng ngày và tuân thủ phác đồ điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát hiệu quả bệnh, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe thị lực lâu dài. Đừng chủ quan với viêm bờ mi mắt để giữ cho đôi mắt luôn khỏe mạnh và thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.