Creatine kinase là loại enzyme xúc tác cho các phản ứng hóa sinh trong cơ thể, nồng độ creatine kinase trong máu giúp phản ánh tình trạng hoạt động và sức khỏe của các khối cơ. Do vậy xét nghiệm creatine kinase được bác sĩ chỉ định trong trường hợp người bệnh tổn thương cơ bắp hoặc gặp vấn đề sức khỏe tim mạch. Hãy cùng ISOFHCARE tìm hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây nhé.
1. Xét nghiệm creatine kinase là gì?
Creatine kinase (CK) là enzym xúc tác, hỗ trợ cho các phản ứng sinh hóa chuyển hóa creatine phosphocreatine. Enzym CK được cấu tạo từ 2 chuỗi polypeptide có nguồn gốc khác nhau tạo thành chuỗi M và chuỗi B. Do đó CK có 3 isoenzyme là:
- CK-MM: tìm thấy trong cơ xương và tim
- CK-MB: tìm thấy chủ yếu ở tim
- CK-BB: tìm thấy chủ yếu ở não, tuy nhiên bị chặn bởi hàng rào máu não nên không xuất hiện trong tuần hoàn máu
Xét nghiệm creatine kinase là xét nghiệm định lượng nồng độ enzyme creatine kinase toàn phần hoặc CK-MB hoặc cả hai. Nồng độ CK trong máu sẽ phản ánh tình trạng sức khỏe tim, cơ bắp, đặc biệt trong các trường hợp xương, cơ hoặc tim bị tổn thương. Vì vậy xét nghiệm CK còn được sử dụng để chẩn đoán cơn đau tim.

Creatine kinase (CK) là enzym xúc tác, hỗ trợ cho các phản ứng sinh hóa chuyển hóa.
2. Xét nghiệm creatine kinase được chỉ định trong trường hợp nào?
Xét nghiệm creatine kinase toàn phần thường được chỉ định trước hoặc cùng với xét nghiệm định lượng hoạt độ CK-MB, nhất là trong các trường hợp sau:
- Bệnh nhân nghi ngờ viêm cơ tim
- Chẩn đoán phân biệt bệnh nhân đau thắt ngực
- Bệnh nhân xuất hiện cơn đau tim, dấu hiệu và triệu chứng của một cơn đau tim
Ngoài ra xét nghiệm CK-MB còn được chỉ định để:
- Theo dõi hiệu quả liệu pháp điều trị tan cục máu đông
- Chẩn đoán nhồi máu kéo dài hoặc nhồi máu cơ tim tái phát lại
- Chẩn đoán người bệnh nhồi máu cơ tim trong trường hợp có dấu hiệu lâm sàng hoặc điện tâm đồ liên quan tới bệnh lý này
3. Ý nghĩa xét nghiệm creatine kinase trên lâm sàng
Giá trị xét nghiệm creatine kinase bình thường phụ thuộc vào giới tính:
- Nữ: 26-140 U/L ở 37 độ C
- Nam: 38-174 U/L ở 37 độ C
- Hoạt độ CK-MB: <25 U/L
- Tỉ số CK-MB/CK=2.5-3 %
Trong trường hợp chỉ số creatine kinase tăng bác sĩ sẽ chỉ định thêm một số xét nghiệm dựa vào các triệu chứng lâm sàng mà chẩn đoán bệnh nhân có thể mắc bệnh:
- Tổn thương cơ tim do: viêm màng ngoài tim, viêm cơ tim, tổn thương cơ tim cấp, nhồi máu cơ tim,…
- Bệnh lý ngoài tim: Suy giáp, bệnh nhược cơ, bệnh ác tính, lạm dụng rượu, suy thận,…
- Thiếu máu cục bộ, chấn thương
Dựa vào các kết quả xét nghiệm creatine kinase bác sĩ yêu cầu bệnh nhân thực hiện xét nghiệm CK-MB trong huyết tương. Nếu hoạt độ CK toàn phần >80 U/L cần làm xét nghiệm CK-MB và đánh giá tỷ số CK-MB/CK để chẩn đoán cơ tim bị tổn thương.
Trong trường hợp nghi ngờ người bệnh nhồi máu cơ tim lặp lại hoặc mức độ tổn thương tăng cao thì cần làm xét nghiệm CK và CK-MB cách 3, 6, 9 giờ sau xét nghiệm. Nếu CK-MB giảm sau đó lập tức tăng lên thì nguy cơ nhồi máu cơ tim tái phát sớm, còn nếu nồng độ CK-MB tăng sau 3 ngày thì là nhồi máu cơ tim kéo dài.
4. Các yếu tố không liên quan bệnh lý nhưng lại ảnh hưởng tới nồng độ Creatine kinase
a. Vùng sinh sống
Theo số liệu nghiên cứu người Mỹ gốc Phi có mức Creatine kinase trong máu cao hơn so với các dân tộc khác.
b. Khối lượng cơ thể
Những người có khối lượng cơ thể cao, mức creatine kinase cũng cao hơn bình thường. Nguyên nhân do enzyme creatine kinase một phần được sinh ra ở cơ.
c. Tổn thương cơ bắp
Tai nạn, phẫu thuật, tiêm bắp,… gây tổn thương cơ bắp cũng gây tăng creatine kinase.
d. Sử dụng thuốc
Những thuốc gây tổn thương cơ như thuốc hạ cholesterol cũng làm tăng nồng độ creatine kinase.

Xét nghiệm creatine kinase giúp bác sĩ theo dõi và chẩn đoán bệnh nhân.
Trên đây là những thông tin về xét nghiệm creatine kinase. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đọc đầy đủ thông tin hữu ích về xét nghiệm creatine kinase. Mọi thắc mắc cần được tư vấn cũng như đặt lịch khám-xét nghiệm vui lòng liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ sớm nhất.
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.