Xét nghiệm đánh giá rối loạn chuyển hóa sắt UIBC

1. Xét nghiệm định lượng UIBC là gì?

Để hiểu về xét nghiệm định lượng UIBC, trước hết chúng ta cần biết UIBC là gì.

Transferrin là protein chính trong máu liên kết với sắt và vận chuyển sắt đi khắp cơ thể để tham gia vào các hoạt động chức năng. Số lượng transferrin gắn với sắt sẽ được phản ánh thông qua chỉ số TIBC, phần transferrin còn lại tự do trong huyết thanh không gắn với sắt được gọi là UIBC (khả năng gắn sắt không bão hòa).   

Ở người bình thường, chỉ có khoảng 1/3 lượng sắt gắn với protein transferrin gắn với sắt còn phần còn lại được lưu trữ trong các tổ chức mô, cơ quan (thể hiện khả năng dự phòng của transferrin).

Xét nghiệm định lượng UIBC là một xét nghiệm giúp xác định khả năng dự trữ của transferrin.

Transferrin là protein chính trong máu liên kết với sắt và vận chuyển sắt đi khắp cơ thể.

2. Khi nào cần làm xét nghiệm UIBC?

Xét nghiệm UIBC thường được chỉ định khi thầy thuốc khi nghi ngờ một người có thể đang gặp tình trạng quá tải sắt mạn tính (hemochromatosis).

Xét nghiệm UIBC.

- Thiếu máu thiếu sắt:

Giai đoạn nhẹ nhất của thiếu hụt sắt là sự suy giảm từ từ của sắt dự trữ. Cơ thể thiếu sắt nên cơ chế bù trừ được kích hoạt bằng cách tạo ra nhiều transferrin hơn để vận chuyển sắt, đo đó nồng độ UIBC trong huyết  thanh tăng lên.

- Đánh giá tình trạng quá tải sắt:

Trong bệnh nhiễm sắc tố sắt mô (Hemochromatosis), UIBC giảm trong khi sắt huyết thanh tăng, độ bão hòa transferrin % tăng, ferritin tăng. TIBC giảm và TfR giảm hoặc bình thường.

- Phát hiện thiếu máu trong bệnh mạn tính:

Sắt huyết thanh giảm, TIBC giảm, UIBC giảm hoặc bình thường và độ bão hòa transferrin % cũng giảm.

- Phát hiện thiếu máu hồng cầu khổng lồ:

Trong thiếu máu hồng cầu khổng lồ, sắt huyết thanh tăng, TIBC giảm, UIBC giảm, độ bão hòa transferrin % tăng và ferritin cũng tăng.

3. Đọc kết quả xét nghiệm định lượng UIBC trong huyết thanh như thế nào?

UIBC là một trong các xét nghiệm về sắt được sử dụng trong chẩn đoán và theo dõi thiếu hụt sắt, nhiễm sắc tố sắt mô, thiếu máu trong bệnh mạn tính… Xét nghiệm định lượng UIBC ít khi được chỉ định riêng lẻ mà thường kèm với các xét nghiệm về sắt khác để mang lại kết quả khách quan và chính xác nhất.

- UIBC bình thường ở nữ: 13-56 µmol/dL.

- UIBC bình thường ở nam: 12-43 µmol/dL

Nồng độ sắt trong huyết tương phụ thuộc vào chế độ ăn và thay đổi theo nhịp ngày đêm.

Nồng độ UIBC cao có thể gặp trong bệnh thiếu máu do thiếu sắt.

Kết quả định lượng UIBC thấp có thể là do:

- Bệnh Hemochromatosis

- Bệnh gan mãn tính

Bệnh gan mãn tính

 Một số loại thuốc có thể làm sai lệch kết quả định lượng UIBC, do do bạn cần phải thông báo cho bác sĩ trước khi làm xét nghiệm nếu bạn đang dùng một trong số loại sau:

- Thuốc kháng sinh

- Thuốc tránh thai và estrogen

- Deferoxamine (loại bỏ sắt dư thừa khỏi cơ thể)

- Thuốc chữa bệnh gout

- Testosterone

- Thuốc giảm cholesterol.

Xét nghiệm định lượng UIBC không những giúp đánh giá nhanh chóng các rối loạn chuyển hóa sắt như nhiễm độc sắt, bệnh thiếu máu do thiếu sắt mà còn hỗ trợ chẩn đoán các bệnh nhiễm trùng mãn tính, viêm gan siêu vi.

IVIE - Bác sĩ ơi là cầu nối y tế thông minh và hiệu quả giúp kết nối người cần làm xét nghiệm huyết thanh đánh giá rối loạn chuyển hóa sắt với các cơ sở y tế uy tín chất lượng trên cả nước. Do đó, nếu bạn có thắc mắc nào vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua website để được tư vấn.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.