Bệnh tay chân miệng một số chủng virus đường ruột gây ra và lây lan theo đường tiêu hóa. Chúng lây truyền từ người sang người và do hai nhóm tác nhân gây bệnh: nhóm virus đường ruột Coxsackie (A16) và Enterovirus 71 (EV71), trong đó type EV71 là tác nhân gây ra các trường hợp nặng và các biến chứng nguy hiểm nhất. Do đó xét nghiệm EV71 được chỉ định nhằm phát hiện nguy cơ bệnh và đưa ra phác đồ điều trị kịp thời.
1. Vài điểm cần lưu ý về Enterovirus 71
Tuýp EV71 là một trong những tác nhân gây nên bệnh tay chân miệng và đôi khi còn tác động lên hệ thần kinh trung ương. Khả năng gây bệnh của type EV71 đã được minh chứng là lần đầu tiên (1969) phân lập được chúng ở tổ chức thần kinh trung ương của một số trường hợp tại California (Mỹ).

Tuýp EV71 là một trong những tác nhân gây nên bệnh tay chân miệng.
Hình thái của Enterovirus 71 được tìm thấy như:
- Hình cầu, đường kính 27-30 nm.
- Lớp capsid gồm 60 tiểu đơn vị, không có lớp bao ngoài.
- Bên trong chứa ARN, là thành phần di truyền, nhân lên và gây nhiễm của virus.
2. Xét nghiệm EV71
Xét nghiệm EV71 giúp xác định sự có mặt của kháng thể IgM EV71 trong cơ thể. Phương pháp này cho kết quả nhanh, nhưng giá trị dự báo dương tính thấp và tỷ lệ dương tính giả cao.
a. Mục đích
Phương pháp này được biết đến là kỹ thuật sắc ký miễn dịch pha rắn, thiết kế cho mục đích phát hiện nhanh, định tính và phân biệt kháng thể IgM và IgG kháng Enterovirus 71 trong huyết thanh hoặc huyết tương.
Xét nghiệm này chỉ cho kết quả xét nghiệm sơ bộ. Vì vậy, cần thực hiện phân lập vi rút, chẩn đoán bằng PCR, RT-PCR, các phương pháp chẩn đoán thay thế đặc hiệu hơn để khẳng định nhiễm vi rút EV71.

Khả năng gây bệnh của type EV71 phân lập được chúng ở tổ chức thần kinh trung ương của một số trường hợp tại California (Mỹ).
b. Nguyên lý
Xét nghiệm nhanh EV71 IgM/IgG dựa trên nguyên lý sắc ký miễn dịch in vitro để xác định định tính kháng thể IgM/IgG kháng Enterovirus 71.
Thực tế, trên bề mặt của thanh thử EV71 có 3 vạch phủ trước: là vạch “M” vạch thử nghiệm kháng thể IgM, G là vạch thử nghiệm kháng thể IgG ( 2 vạch này để xác định EV71) và vạch “ C” ( vạch chứng) trên bề mặt của màng. Cả 2 vạch trong cửa sổ đọc kết quả đều không nhìn thấy trước khi thực hiện xét nghiệm.
Vạch đối chứng “C” được sử dụng cho mục đích kiểm soát và phải hiện lên nếu trình tự xét nghiệm được thực hiện đúng, các thuốc thử trên vạch đối chứng có hoạt tính. Một vạch màu tím “T” sẽ hiển thị trong cửa sổ kết quả nếu có đủ kháng thể IgM kháng Enterovirus 71 trong mẫu. Nếu kháng thể IgM kháng Enterovirus 71 không có trong mẫu, vạch T sẽ không hiện màu.
c. Nhận định kết quả
Kết quả được ghi nhận như sau:
- Trên thanh thử xuất hiện 1 vạch vị trí C: Âm tính
- Trên thanh thử xuất hiện 2 vạch vị trí C và M: IgM Dương tính
- Trên thanh thử xuất hiện 2 vạch vị trí C và G: IgG Dương tính
- Trên thanh thử xuất hiện 3 vạch vị trí C và M và G: IgG/IgM Dương tính
Trong một số trường hợp, nếu không xuất hiện vạch “C” trên cửa sổ trả kết quả, tức kết quả không có giá trị cần phải xét nghiệm lại với thanh thử khác.
Những lưu ý trong quá trình xét nghiệm
Để đảm bảo kết quả tối ưu trong xét nghiệm EV71 cần lưu ý một số điểm sau:
- Phải làm lại mẫu xét nghiệm mới khi thanh thử bị hỏng (thanh thử không xuất hiện vạch tím tại vạch C).
- Tách huyết thanh hoặc huyết tương càng nhanh càng tốt để tránh hiện tượng tan huyết (hemolysis).
- Chỉ được dùng các mẫu phẩm sạch, không bị hiện tượng tan huyết (non hemolyzed).
- Xét nghiệm phải được tiến hành ngay sau khi lấy mẫu. Không được để mẫu phẩm ở nhiệt độ phòng trong thời gian dài.
- Mẫu huyết thanh và huyết tương có thể bảo quản ở nhiệt độ 2°C -8°C trong vòng 3 ngày. Muốn bảo quản lâu hơn, mẫu phẩm phải được giữ ở nhiệt độ thấp hơn (-20°C).
- Không đọc kết quả sau 20 phút.
- Các thuốc thử, thanh thử và mẫu phải được để ở nhiệt độ phòng trước khi tiến hành xét nghiệm.
- Cho quá ít bệnh phẩm có thể làm ảnh hưởng đến nhận định kết quả vì thế cần lấy một lượng vừa đủ.

Phải làm lại mẫu xét nghiệm mới khi thanh thử bị hỏng.
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm. Bệnh thường được đặc trưng bởi sốt, đau họng và nổi ban có bọng nước ở tay, chân, miệng, và thường tiến triển đến loét. Các tổn thương này có thể bị ở lưỡi, nướu và bên trong má. Tuy nhiên, bệnh có thể bị nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm thông thường vì thế nếu có bất kỳ biểu hiện lạ nào hãy đến cơ quan y tế gần nhất để thực hiện xét nghiệm EV71. Qua bài viết IVIE - Bác sĩ ơi bạn đã có thêm kiến thức để phòng ngừa bệnh.
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.