Xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường để làm gì?

1. Nguyên lý của xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường

Nguyên lý thực hiện kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường dựa vào phản ứng ngưng kết (phản ứng giữa kháng nguyên và kháng thể). Phản ứng ngưng kết là phản ứng giữa kháng nguyên hữu hình (tế bào) và kháng thể đặc hiệu tạo thành phức hợp kháng nguyên - kháng thể dưới dạng hạt ngưng kết có thể quan sát được bằng mắt thường.

Tìm kháng thể bất thường là xét nghiệm sàng lọc kháng thể được sinh ra sau phản ứng miễn dịch chống lại kháng nguyên lạ trên bề mặt tế bào hồng cầu của người hiến máu gặp trong truyền máu hoặc tìm kháng thể Rh trong cơ thể mẹ sau khi sinh đứa con đầu tiên có nhóm máu Rh trái với của mẹ.

Nguyên lý thực hiện xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường dựa vào phản ứng ngưng kết.

Cụ thể, người cho máu sẽ truyền các tế bào hồng cầu có chứa kháng nguyên vào cơ thể người nhận máu. Cơ thể người nhận máu sẽ sản xuất ra các kháng thể theo sự chỉ dẫn của hệ thống miễn dịch. Nếu sản xuất ra các kháng thể lạ sẽ nhanh chóng bị phát hiện thông qua kỹ thuật sàng lọc kháng thể bất thường.

2. Mục đích của xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường

Chỉ định sàng lọc kháng thể bất thường cho những đối tượng sau:

- Người bệnh mà trong quá trình điều trị cần được truyền máu.

- Người bệnh đã được truyền máu nhiều lần (7 ngày làm xét nghiệm một lần).

- Bất đồng với thai nhi.

Mục đích của xét nghiệm sàng lọc kháng thể được thực hiện trước khi truyền máu cho người bệnh mà người đó có tiền sử truyền máu nhiều lần. Đây là một phương pháp tối ưu nhằm bảo đảm sự an toàn cho người nhận máu, tránh các biến chứng tan máu, shock phản vệ đáng tiếc cho người bệnh.

Người bệnh đã được truyền máu nhiều lần; thực hiện chỉ định sàng lọc kháng thể bất thường.

Sự không tương thích nhóm máu hệ Rh xảy ra khi bà mẹ mang thai có nhóm máu Rh(-) tiếp xúc với máu Rh(+) của thai nhi, dẫn đến sự sản sinh của kháng thể Rh trong cơ thể người mẹ. Kháng thể này có thể gây ra hiện tượng tan máu và đe dọa tính mạng cho thai nhi ở lần mang thai tiếp theo nếu em bé có nhóm máu Rh(+). Do đó, xét nghiệm sàng lọc kháng thể còn bảo vệ bà mẹ và bé trong quá trình thai kỳ.  

3. Nhận định kết quả ý nghĩa xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường

Kết quả xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường “âm tính” không bảo đảm là không có kháng thể IgG hiện diện. Do đó, các bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm mỗi 7 ngày/lần cho người bệnh cần truyền máu nhiều lần trong lần điều trị này.

Kết quả xét nghiệm sàng lọc kháng thể bất thường “dương tính” nhằm phát hiện các kháng thể, chủ yếu là các kháng thể tự nhiên IgM và kháng thể miễn dịch IgG.

Nếu kết quả “dương tính” thì nên làm tiếp xét nghiệm định danh kháng thể bất thường vì sự hiện diện kháng thể IgG trong huyết thanh có thể do nhiều nguyên nhân, nổi bật là:

- Do truyền máu ngoài hệ ABO.

- Do có sự khác biệt nhóm máu Rh của thai nhi và mẹ trong nhiều lần mang thai trước đó.

- Do dư thừa kháng thể IgG trong cơ thể.

Xét nghiệm kháng thể bất thường “dương tính” ở bà mẹ có nhóm máu Rh(-) “dương tính”, bác sĩ sẽ tư vấn những phương pháp cụ thể, đảm bảo an toàn cho lần mang thai tiếp theo.

Xét nghiệm sàng lọc kháng thể là một xét nghiệm miễn dịch được thực hiện nhằm bảo đảm sự an toàn cho người nhận máu. Trường hợp truyền nhầm nhóm máu có thể gây ra tai biến shock phản vệ và nguy cơ tử vong rất cao.

Xét nghiệm sàng lọc kháng thể được thực hiện nhằm bảo đảm sự an toàn cho người nhận máu.

Để đảm bảo nguyên tắc an toàn miễn dịch trong truyền máu hoặc các chế phẩm của máu, bạn nên tuân thủ các quy trình truyền - nhận máu an toàn để giảm nguy cơ tai biến truyền máu và sau truyền máu cho người bệnh. 

Hi vọng bài viết của IVIE - Bác sĩ ơi đã cung cấp thêm cho bạn nhiều thông tin có ích. Để được tư vấn và đặt lịch khám với CSYT uy tín, chuyên môn cao hàng đầu, vui lòng liên hệ: 

1900 3367

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.