Bệnh tâm thần- căn bệnh cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời

1. Các giả thuyết về nguyên nhân gây bệnh tâm thần

a. Nguyên nhân 

Nguyên nhân thực thể

• Nhiễm khuẩn thần kinh.
• Nhiễm độc thần kinh. 
• Chấn thương sọ não.
• Các tổn thương não hoặc bệnh cơ thể ảnh hưởng đến não (bệnh mạch máu não, ác thần kinh và một u não, teo não,...).

Nguyên nhân tâm lý 

• Các sang chấn tâm thần hay hoàn cảnh xung đột trong gia đình cũng như ngoài xã hội có thể gây ra các trạng thái phản ứng cấp và các rối loạn liên quan đến stress. 
• Những yếu tố xã hội ảnh hưởng lớn đến cuộc sống con người: hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, áp lực về tài chính và công việc, những người di cư có sự mâu thuẫn về chuẩn mực văn hóa xã hội ở nơi họ mới đến sinh sống, những trẻ em mồ côi cha mẹ khi còn nhỏ, những thảm họa chiến tranh, thiên tai, khủng bố,... cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần.

Các sang chấn tâm thần hay hoàn cảnh xung đột trong gia đình cũng như ngoài xã hội

Nguyên nhân cấu tạo thể chất bất thường và phát triển tâm thần bệnh lý 

• Có thể gây ra các trạng thái nhân cách bệnh và chậm phát triển tâm thần.

Nguyên nhân chưa rõ ràng

• Như sự kết hợp nhiều yếu tố khác nhau như di truyền, biến đổi chuyển hóa, miễn dịch, cấu tạo thể chất,... có thể gây ra rối loạn tâm và tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc lưỡng cực,...

b. Yếu tố thuận lợi

- Di truyền: có khi là nguyên nhân nhưng cũng có khi là nhân tố thuận như đẩy bệnh phát sinh mà thôi.

- Nhân cách: nhân cách yếu, không cân bằng, kém chịu đựng, khép kín là cơ sở thuận lợi cho bệnh tâm thần phát sinh và làm cho bệnh hôi phục khó khăn, chậm chạp. Rối loạn tâm thần nặng có thể làm biến đổi nhân cách của người bệnh.

Rối loạn tình dục.

- Lứa tuổi: trẻ em là cơ địa thuận lợi để phát sinh các rối loạn liên quan stress và rối loạn nhân cách. Tuổi dậy thì dễ bộc lộ bệnh tâm thần phân liệt. Tuổi già dễ bị các rối loạn tâm thần thực tổn.

- Giới tính: có rối loạn gặp ở nam nhiều hơn nữ như loạn thần do rượu, loạn thần do chấn thương sọ não, liệt toàn thể tiến triển. Có những rối loạn gặp ở nữ nhiều hơn nam như rối loạn phân ly, rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn trầm cảm. Ở nữ thường có những rối loạn tâm thần liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, sinh đẻ, mãn kinh,...

- Tình trạng toàn thân: có những rối loạn tâm thần xuất hiện sau khi sức khỏe tâm thần bị giảm sút như mất ngủ kéo dài, thiếu dinh dưỡng lâu ngày, làm việc quá sức. Sau khi bị rối loạn tâm thần lâu ngày có thể dẫn đến suy kiệt. Nâng cao thể trạng có thể làm bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.

2. Phân loại các rối loạn tâm thần

Trước đây chưa có sự thống nhất trong việc phân loại các rối loạn tâm thần. Vì tác giả cho rằng bệnh tâm thần có thể phân chia thành đơn thể bênh: Một số tác giả khác lại cho rằng không có đơn thể bệnh tâm thần mà chỉ có những hội chứng tâm thần.

Phân loại bệnh Quốc tế lần thứ 10 về các rối loạn tâm thần và hành vi (ICD-10) gồm có ba phiên bản chủ yếu, đó là:

Mô tả lâm sàng và nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán; tiêu chuẩn chẩn đoán dành cho nghiên cứu; hướng dẫn chẩn đoán và quản lý các rối loạn tâm thần trong chăm sóc sức khỏe ban đầu. ICD-10, “Tiêu chuẩn chẩn đoán dành cho nghiên cứu”, cung cấp các tiêu chuẩn cụ thể dành cho các chẩn đoán đã ghi trong cuốn “Mô tả lâm sàng và chỉ đạo chân đoán”. Cuốn này được xây dựng cho mục đích nghiên cứu lâm sàng chung cho tất cả các nhà tâm thần học và những chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Trầm cảm.

ICD-10, cuốn “Hướng dẫn chẩn đoán và quản lý các rối loạn tâm thần sóc sức khỏe ban đầu”. Các chuyên gia soạn thảo đã thiết kế ngắn gọn và dễ hiểu, dễ sử dụng, đề cập đến các rối loạn tâm thần thường gặp ở cộng đồng.

ICD-10, cuốn “Mô tả lâm sàng và nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán phục vụ chủ yếu cho công tác chẩn đoán và giảng dạy lâm sàng tâm thần học, bao gồm khoảng 300 mã bệnh. Phiên bản bao gồm từ F0-F9

.Thực hiện tìm kiếm lời khuyên chuyên khoa càng sớm càng tốt nếu bạn đang cảm thấy lo lắng. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp giảm các triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng rối loạn trở nên tồi tệ hơn.

Người bệnh nên tuân thủ và nghiêm túc thực hiện kế hoạch điều trị để giúp ngăn ngừa tái phát hoặc trầm trọng hơn các triệu chứng. 

Tìm kiếm sự điều trị chuyên nghiệp từ các bác sĩ tâm lý nếu bạn có lo lắng, trầm cảm hoặc các mối quan tâm về sức khỏe tâm thần khác, để bạn có thể hình thành các kỹ năng đối phó lành mạnh. Bạn cũng có thể liên hệ với IVIE - Bác sĩ ơi để được tư vấn và kê đơn thuốc từ xa.