Trong số các bệnh lý thận di truyền, thận đa nang là bệnh lý thường gặp. Bệnh không chỉ dẫn đến suy thận giai đoạn cuối mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như vỡ nang thận, nhiễm trùng, chảy máu…
Thận đa nang cho đến nay, chưa có một phương pháp điều trị nào có thể ngăn chặn sự phát triển của các nang thận trong bệnh lý này, tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, người bệnh có thể được hướng dẫn theo dõi và điều trị để hạn chế tối đa mức độ ảnh hưởng của bệnh đối với sức khỏe của bản thân. Đọc bài viết của Bác sĩ IVIE - Bác sĩ ơi dưới đây để tìm hiểu về thận đa nang.
1. Bệnh thận đa nang là gì?
Thận đa nang là tên gọi một bệnh lý di truyền gen trội trên nhiễm sắc thể thường, truyền qua nhiều thế hệ trong gia đình. Trong bệnh cảnh này, nhu mô bình thường của thận bị thay thế bởi các nang chứa nước tiểu, lớn dần theo thời gian, gây mất chức năng bình thường của thận và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
Hình ảnh thận đa nang
Cần lưu ý bệnh lý này hoàn toàn khác với tình trạng nang thận đơn thuần – một biến thể giải phẫu thường gặp ở khoảng 50% dân số và gần như lành tính. Bệnh thận đa nang có tiêu chuẩn chẩn đoán rõ ràng và được kết luận bởi bác sĩ chuyên khoa Thận chứ không đơn thuần dựa trên hình ảnh siêu âm thận.
2. Ai có thể mắc thận đa nang?
Do là bệnh lý di truyền gen trội, nguy cơ một người mắc thận đa nang tăng lên đáng kể nếu họ có người cùng huyết thống mắc căn bệnh này (bố, mẹ ruột, cô, dì, chú bác ruột, anh em ruột…). Đôi khi thận đa nang được phát hiện tình cờ thông qua việc đi khám sức khỏe định kỳ mà chưa gây ra triệu chứng gì đặc biệt ở người mắc bệnh. Tuy nhiên, nếu bạn được chẩn đoán thận đa nang, thì điều quan trọng là cần sàng lọc bệnh lý này cho tất cả người thân cùng huyết thống của bạn để thành lập phả hệ di truyền và tiên lượng cho các thế hệ sau này.
Bệnh thận đa nang không lây truyền qua các đường khác như máu, quan hệ tình dục… nên chồng (hoặc vợ) sẽ không lây bệnh này cho người còn lại (do không cùng huyết thống).
Gọi đến tổng đài 1900 3367 để Đặt lịch khám với bác sĩ Thận - Tiết niệu giỏi tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức hoặc tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi - Bác sĩ ơi để tư vấn y tế từ xa với bác sĩ
3. Triệu chứng của bệnh thận đa nang
Triệu chứng của bệnh thận đa nang phụ thuộc vào kích thước của các nang thận. Chúng xuất hiện từ khi ra đời và lớn dần theo thời gian, do đó, các triệu chứng thường xuất hiện khi người bệnh bắt đầu bước vào tầm tuổi trung niên.
Hình ảnh siêu âm thận đa nang ở giai đoạn sớm
Dưới đây là các triệu chứng mà người mắc bệnh thận đa nang thường gặp:
- Cảm giác chướng bụng tăng dần, khó tiêu do thận lớn chèn ép vào đường tiêu hóa
- Tự sờ thấy hai khối lớn ở vùng thắt lưng hai bên
- Có sỏi thận
- Đái máu
- Xét nghiệm có suy giảm chức năng thận…
Đôi khi người bệnh không có triệu chứng gì (do các nang thận còn nhỏ) và phát hiện tình cờ qua khám sức khỏe hoặc kiểm tra do trong gia đình có người mắc bệnh thận đa nang. Cần lưu ý tốc độ phát triển của các nang thận không giống nhau giữa các cá thể, vì vậy, triệu chứng có thể xuất hiện nhưng không phải là hằng định ở tất cả 100% người bệnh. Đặc biệt, người mang bệnh thận đa nang còn có các triệu chứng ở các cơ quan ngoài thận như: nang trong gan, phình mạch não, nang trong tụy… nên đôi khi việc phát hiện ra bệnh lại thông qua việc đi khám bệnh ở các chuyên khoa khác.
4. Các biến chứng nguy hiểm của bệnh thận đa nang
- Vỡ nang thận: Các nang phát triển và vỡ do kích thước quá lớn hoặc tác động của ngoại lực. Vỡ nang thận có thể gây chảy máu thận không cầm dẫn đễn tử vong cho người bệnh.
- Đái máu: Bệnh nhân đi tiểu ra máu do các nang thận phát triển gây tổn thương mạch máu trong thận hoặc do biến chứng vỡ nang. Đái máu có thể số lượng lớn, kèm theo máu cục, đây là một cấp cứu thực sự, đôi khi phải cắt thận để cầm máu, bảo vệ tính mạng người bệnh.
Các biến chứng nguy hiểm của bệnh thận đa nang
- Nhiễm trùng nang thận: Vi khuẩn phát triển do có sự ứ đọng nước tiểu trong các nang thận. Nhiễm trùng thường kèm theo sốt, đau hông lưng, tiểu buốt rắt, đôi khi gây ra tình trạng sốc nhiễm trùng rất nguy hiểm đến tính mạng. Người bị thận đa nang có tần suất nhiễm khuẩn tiết niệu cao hơn so với người bình thường nhiều lần cũng như việc điều trị sẽ phức tạp và khó khăn hơn rất nhiều.
- Suy thận giai đoạn cuối: Đây là biến chứng tất yếu sẽ xảy ra theo thời gian, thận đa nang mất chức năng dần và đến một thời điểm nào đó trong cuộc đời (thường sau 50 tuổi), người bệnh được chẩn đoán bệnh thận mạn giai đoạn cuối và cần điều trị thay thế thận bằng các phương pháp như lọc máu chu kỳ hoặc ghép thận. Lọc màng bụng không chống chỉ định hoàn toàn với bệnh nhân thận đa nang, tuy nhiên, do kích thước lớn của thận có thể làm thu hẹp kích thước ổ bụng nên không thuận lợi để tiến hành phương pháp này. Bệnh nhân thận đa nang muốn ghép thận cũng được khuyến cáo cắt hai thận đa nang trước khi tiến hành ghép để phẫu thuật cấy ghép được diễn ra thuận lợi nhất.
5. Điều trị bệnh thận đa nang như thế nào?
Điều trị thận đa nang bao gồm 2 mục tiêu chính:
- Phát hiện và xử trí biến chứng của thận đa nang
- Bảo tồn chức năng thận, làm chậm tiến triển đến bệnh thận giai đoạn cuối
Người bệnh thận đa nang được khuyến cáo thăm khám bác sĩ chuyên khoa Thận định kỳ mỗi 2 – 3 tháng, làm xét nghiệm máu, nước tiểu và siêu âm đánh giá hình thái. Chế độ ăn giảm đạm và uống đủ nước là chìa khóa để gìn giữ chức năng thận tồn dư. Khi phát hiện biến chứng, cần xử trí sớm để tránh gây ra hậu quả đáng tiếc.
Người mắc thận đa nang hiện nay cũng có thể chủ động trong việc chọn phôi và sinh sản để đảm bảo thế hệ sau không mang gen thận đa nang và mắc phải căn bệnh quái ác này.
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.