Chỉ số men gan SGOT nói gì về tình trạng của gan?

1. Vai trò của enzym SGOT?

SGOT (Glutamic-oxaloacetic transaminase) hay còn gọi là AST (Aspartate aminotransferase) là một loại enzyme có nhiều trong bào tương và ti thể của nhiều loại tế bào, nhiều nhất là ở tế bào gan. Cơ tim, cơ xương, thận, não, tủy, phổi, bạch cầu và hồng cầu cũng có men SGOT nhưng với hàm lượng không đáng kể.

Ở một lá gan khỏe mạnh, SGOT có nhiều trong các tế bào gan với vai trò là một enzym xúc tác cho các phản ứng sinh để đảm bảo gan thực hiện chức năng chuyển hóa các chất trong cơ thể theo cách tốt nhất. Nồng độ SGOT trong máu ở trường hợp này là rất thấp.

SGOT đóng vai trò như chất chỉ điểm tổn thương gan.

Khi có một bất thường hay bệnh lý nào đó xảy ra ở gan, chẳng hạn như khi tế bào gan bị hoại tử do viêm gan, xơ gan, ung thư gan... các men này sẽ tràn vào máu làm nồng độ của chúng trong máu tăng cao. Lúc này, SGOT đóng vai trò như chất chỉ điểm tổn thương gan.

2. Hiểu đúng về chỉ số xét nghiệm men gan SGOT

a. Kết quả xét nghiệm có thể sai

Âm tính giả, dương tính giả một trong các nguyên nhân ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm men gan SGOT. Lựa chọn thời gian, thời điểm thích hợp để làm xét nghiệm men gan hoặc bác sĩ sẽ chỉ định làm xét nghiệm máu thêm một lần nữa nếu có nghi ngờ bất thường để có được kết quả chính xác nhất.

b. Kết quả không phản ánh chính xác mức độ của bệnh

Ngoài các tế bào gan, SGOT còn có trong các tế bào khác như thận, não, cơ tim… Do đó, men SGOT tăng không phải hoàn toàn do các tế bào gan bị tổn thương giải phóng enzym vào máu, mà có thể là sự kết hợp của nhiều yếu tố gây ra.

SGOT còn có trong các tế bào khác như thận, não, cơ tim…

Một ví dụ khác, như trong bệnh viêm gan A, men gan của người bệnh có thể tăng rất cao, có khi lên đến hàng nghìn UI/L nhưng hầu hết bệnh nhân sẽ hồi phục hoàn toàn và không để lại di chứng. Mặc khác, ở những người bị viêm gan siêu vi B mạn tính, men gan thường không cao, nhưng nếu không được can thiệp kịp thời để đưa men gan giảm xuống, từ viêm gan B mạn sẽ tiến triển thành xơ gan, ung thư gan,...

c. Kết quả khác nhau giữa các lần và nơi làm xét nghiệm máu

Mỗi trung tâm xét nghiệm sẽ đặt ra khoảng tham chiếu khác nhau cho các loại xét nghiệm máu khác nhau, do đó kết quả có thể khác nhau ở các nơi làm xét nghiệm dù trong cùng một khoảng thời gian lấy máu. Chính vì vậy khi chuyển sang điều trị ở một bệnh viện khác, người bệnh sẽ làm lại các xét nghiệm cần thiết.

Tùy thuộc vào mức độ của bệnh, loại thuốc sử dụng mà chỉ số SGOT giữa các lần làm xét nghiệm máu là không giống nhau.

3. SGOT tăng cao trong các trường hợp nào?

Kết quả xét nghiệm máu SGOT tăng cao trong các trường hợp:

- Bệnh gan do rượu: xét nghiệm men gan cho thấy SGOT/SGPT >2 lần. 

Bệnh gan do rượu.

- Viêm gan do thuốc: có nhiều thuốc gây tăng men gan như Paracetamol, Diclofenac, Naproxen, Phenylbutazone, Phenytoin, Acid Valproic, Tetracycline, Isoniazid, Trimethoprim, các thuốc hạ cholesterol máu nhóm statin.

- Bệnh gan thoái hóa mỡ

- Bệnh gan tự miễn.

Xét nghiệm men gan SGOT là một trong những chỉ định cận lâm sàng quan trọng để đánh giá chức năng gan ở thời điểm hiện tại. Chỉ số men gan còn giúp bác sĩ  đánh giá được mức độ hồi phục cũng như trầm trọng của bệnh lý về gan. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các chỉ số men gan, hãy liên hệ với IVIE - Bác sĩ ơi để được giải đáp chi tiết.