hCG là một xét nghiệm thường quy được chỉ định nhằm chẩn đoán xác định một người phụ nữ có đang mang thai hay không. Ngoài ra, chỉ số beta hCG còn được dùng để theo dõi tình trạng phát triển của thai nhi. Vậy khi nào thì cần làm xét nghiệm hCG?
1. Xét nghiệm beta hCG là gì? Có mấy cách định lượng beta hCG?
HCG chữ viết tắt của cụm từ Human Chorionic Gonadotropin, được hiểu là kích sắc tố sinh dục màng đệm của người, gồm 2 chuỗi đơn vị α và β kết hợp với nhau tạo thành nội tiết tố nguyên vẹn. Beta hCG đóng vai trò như một “marker” chất chỉ điểm có thai.
Khi phụ nữ mang thai, hCG được sinh ra ở nhau thai trong suốt giai đoạn thai kỳ. Nồng độ chỉ số hCG trong huyết thanh cũng tăng lên đáng kể.
Có hai cách để định lượng nồng độ beta hCG:
a. Xét nghiệm trên mẫu máu
Xét nghiệm nồng độ beta hCG trong mẫu máu của người mẹ thường cho kết quả chính xác hơn với độ tin cậy cao hơn nhằm chẩn đoán xác định có thai.
Mẫu máu có thể lấy vào bất kỳ thời gian nào trong ngày và bạn không cần nhịn ăn hay chuẩn gì khác.
Xét nghiệm nồng độ beta hCG trong mẫu máu của người mẹ thường cho kết quả chính xác hơn
b. Xét nghiệm trên mẫu nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu để định lượng nồng độ hCG là kỹ thuật xét nghiệm đơn giản nhưng đem lại hiệu quả vô cùng cao. Xét nghiệm nước tiểu được chỉ định song song với xét nghiệm mẫu máu để cho ra kết quả đáng tin cậy nhất.
2. Mục đích của xét nghiệm beta hCG là gì?
Ý nghĩa quan trọng nhất của chỉ số beta hCG là giúp phát hiện có thai sớm, ngay cả khi người phụ nữ chưa có các biểu hiện lâm sàng khi có thai như chậm kinh.
HCG tăng cao, tăng rất nhanh sau khi trứng được thụ tinh và đạt cực đại vào khoảng tuần thứ 11-12 của thai kỳ. Sau đó, nồng độ này giảm và duy trì ổn định đến khi sinh. Điều đó có nghĩa là, sau 7-10 ngày kể từ ngày quan hệ, xét nghiệm định lượng beta hCG đã tăng.
Xét nghiệm nước tiểu để định lượng nồng độ hCG là kỹ thuật xét nghiệm đơn giản nhưng đem lại hiệu quả vô cùng cao
Ngoài hỗ trợ chẩn đoán có thai sớm, xét nghiệm beta hCG đem lại nhiều mục đích khác như:
- Theo dõi sự phát triển của thai nhi trong suốt giai đoạn thai kỳ.
- Beta hCG cùng với kỹ thuật siêu âm thai giúp phát hiện sớm trường hợp song thai, đa thai.
- Phát hiện sớm và chính xác thai làm tổ bên ngoài tử cung.
- Xét nghiệm beta hCG trong chẩn đoán tuổi thai.
- Chẩn đoán, theo dõi tiến triển và hiệu quả điều trị ung thư tế bào mầm.
3. Khi nào cần làm xét nghiệm beta hCG
Xét nghiệm beta hCG có thể được thực hiện sớm nhất là 7-10 ngày sau khi quan hệ hoặc chắc chắn hơn là sau khi bị chậm kinh để phát hiện có thai.
Ngoài ra, định lượng nồng độ beta hCG còn được thực hiện nhiều lần trong vòng 3 tháng đầu của thai kỳ để theo dõi sự phát triển của thai nhi và kiểm tra bất thường (nếu có).
Xét nghiệm định lượng beta hCG được chỉ định khi phụ nữ có những triệu chứng bất thường do u ở tử cung, buồng trứng gây ra. Beta hCG thường tăng cao trong bệnh u tế bào mầm.
4. Ý nghĩa của chỉ số xét nghiệm beta hCG
HCG tăng cao, tăng rất nhanh sau khi trứng được thụ tinh và đạt cực đại vào khoảng tuần thứ 11-12 của thai kỳ.
Từ lúc trứng làm tổ ở niêm mạc tử cung đến khoảng tuần thứ 11-12 của thai kỳ, nồng độ beta hCG tăng không ngừng nghỉ.
Bảng theo dõi nồng độ beta hCG dựa trên tuổi thai (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng) như sau:
- Thai nhi 3 tuần tuổi: Beta hCG từ 5-50 mlIU/ml.
- Thai nhi 4 tuần tuổi: 5-426 mlIU/ml
- Thai 6 tuần tuổi: 1080-56500 mlIU/ml
- Thai 7-8 tuần: 7650- 229000 mlIU/ml
- Thai từ 9-12 tuần: 25700- 288000 mlIU/ml
Nếu beta hCG tăng cao hơn nhiều so với tuổi thực của thai, các chỉ định cận lâm sàng khác sẽ được chỉ định thêm để tìm ra nguyên nhân chính xác.
Beta hCG cao có thể là do:
- Đa thai
- Thai trứng
- Do tính tuổi thai không chính xác
Chỉ với xét nghiệm định lượng beta hCG máu hoặc beta hCG có trong nước tiểu, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác bạn có đang mang thai hay không và đánh giá được tình trạng của thai nhi như thế nào. Làm mẹ là một thiên chức thiêng liêng cao cả mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng ao ước, vì vậy hãy để IVIE - Bác sĩ ơi bên bạn, cùng chia sẻ niềm vui này.
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.