Giải đáp thắc mắc về xét nghiệm protein

1. Protein máu là gì?

Protein máu hay protein huyết tương gồm có 3 thành phần chính:

- Albumin: Chiếm 55% protein trong máu. Có vai trò chính là duy trì áp suất thẩm thấu của huyết tương để hỗ trợ trong việc vận chuyển lipit và hormone steroid, cung cấp acid amin cho quá trình tổng hợp protein ở ngoại vi,...
- Globulin: Chiếm 38% protein trong máu và vận chuyển ion, kích thích tố và chất béo hỗ trợ chức năng miễn dịch. Đóng vai trò chủ đạo trong cơ chế phòng vệ miễn dịch và sản xuất các kháng thể. Tham gia và điều hoà quá trình đông máu và tiêu fibrin.
- Fibrinogen: Bao gồm 7% protein trong máu, quá trình chuyển đổi fibrinogen thành fibrin không hòa tan có ý nghĩa quan trọng cho việc đông máu.

Tế bào gan là nơi duy nhất tổng hợp albumin và fibrinogen, còn globulin được sản xuất bởi các tế bào miễn dịch (tủy xương, lách, tế bào lympho,…).

Chán ăn, ăn không ngon, sút cân không rõ nguyên nhân.

2. Chỉ định xét nghiệm protein máu

Xét nghiệm protein máu là xét nghiệm cơ bản và được thực hiện khá phổ biến trong khám sức khỏe tổng quát. Chỉ số này sẽ cung cấp cho bạn và bác sĩ của bạn một cái nhìn tổng quát về tình hình sức khỏe chung.

Định lượng protein máu thường được chỉ định trong một số trường hợp sau:
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ.
- Chán ăn, ăn không ngon, sút cân không rõ nguyên nhân.
- Cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng.
- Có dấu hiệu bị phù, sưng.
- Đi tiểu khó.
- Nôn và buồn nôn.
- Người bị suy dinh dưỡng.

Đặc biệt, đối với những người mắc các bệnh lý về gan, thận, đường tiêu hóa được bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện xét nghiệm protein định kỳ.

Bệnh nhân có triệu chứng nôn và buồn nôn.

3. Kết quả các chỉ số protein máu

Xét nghiệm protein toàn phần trong máu rất có giá trị trong việc đánh giá tình trạng dinh dưỡng và gợi ý các bệnh gan, thận, tiêu hóa... Đây là một xét nghiệm đơn giản nên được thực hiện định kỳ để theo dõi và kiểm soát tình trạng sức khỏe của mình.

Ở người bình thường thì protein huyết tương giao động trong khoảng từ 60 - 80 g/l, trong đó albumin là từ 38 đến 54 g/l và globulin từ 26 đến 42 g/l. Phạm vi này có thể giao động đôi chút giữa các phòng thí nghiệm. Nếu chỉ số protein toàn phần là bất thường so với phạm vi tiêu chuẩn, nên được thực hiện các xét nghiệm bổ sung để xác định loại protein nào đang thấp hoặc cao trước khi có thể chẩn đoán. 

Thực tế có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi chỉ số protein trong máu như:

- Bệnh viêm tụy cấp, viêm tủy xương, loét dạ dày tá tràng.

Loét dạ dày tá tràng: một trong những bệnh lý thay đổi chỉ số protein.

- Các tình trạng nhiễm trùng cấp, mất nước, rối loạn protein máu.

- Các bệnh lý về gan như viêm gan do virus, xơ gan, ung thư gan giai đoạn tiến triển, vàng da tắc mật...

- Đái tháo đường.

- Hội chứng thận hư, viêm cầu thận mạn.

- Viêm khớp dạng thấp, đa u tủy xương, U lympho Hodgkin, lupus ban đỏ hệ thống…

- Các tình trạng tế bào gan suy giảm chức năng dẫn đến giảm tổng hợp albumin.
- Globulin giảm trong các trường hợp hội chứng thận hư, bỏng, bệnh lý đường ruột, do hòa loãng máu, giai đoạn sau sinh, người bị suy giảm gamma globulin bẩm sinh,…
- Bệnh huyết khối, sử dụng thuốc tiêu fibrinogen, suy giảm fibrinogen bẩm sinh,…

Xét nghiệm protein thường được chỉ định như một phần của xét nghiệm bảng chuyển hóa toàn diện khi bệnh nhân thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ. Bài viết trên chắc hẳn đã đưa ra câu trả lời thích đáng chop thắc mắc vì sao bạn thường xuyên thấy chỉ định xét nghiệm này mỗi lần đi khám rồi nhỉ? Mong rằng IVIE - Bác sĩ ơi đã đem lại nhiều thông tin bổ ích cho bạn đọc.