Ung thư tuyến giáp là loại ung thư phổ biến nhất của các tuyến nội tiết. Tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp có xu hướng ngày càng gia tăng. Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa (chiếm 80%) bao gồm: thể nhú, thể nang, thể hỗn hợp nhú nang và ung thư tuyến giáp không biệt hóa gồm: thể tủy, thể thoái biến, ung thư tổ chức liên kết, lymphoma.
Nội dung chính
- 1. Phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp
- 2. Chăm sóc người bệnh ung thư tuyến giáp điều trị bằng I-131
1. Phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp
Tại các cơ sở Y học hạt nhân ở nước ta đồng vị phóng xạ được sử dụng nhiều nhất để điều trị là iốt phóng xạ (I-131). I-131 có thời gian bán rã vật lý (T1/2) là 8,04 ngày, phát tia gamma (g) với mức năng lượng chủ yếu là 360 kev và tia bêta (b) với mức năng lượng chủ yếu là 610 keV. Tia gamma của I-131 có quãng chạy trong tổ chức lớn thường dùng để ghi đo chẩn đoán. Tia bêta có quãng chạy trong mô mềm một vài mm được dùng trong điều trị bệnh.
Tế bào ung thư tuyến giáp thể biệt hóa cũng có khả năng bắt giữ và tập trung I-131, chính vì vậy việc sử dụng một liều I-131 đủ cao có thể tiêu diệt được tế bào và tổ chức ung thư tại chỗ hoặc di căn. Điều trị ung thư tuyến giáp thể biệt hóa bằng phương pháp phối hợp: phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp toàn phần, sau đó dùng I-131 huỷ nốt mô tuyến giáp còn lại, diệt các ổ ung thư di căn và dùng hormon tuyến giáp thay thế để người bệnh về bình giáp đã mang lại kết quả tốt đẹp, tỷ lệ sống sau 5 năm đã đạt tới 95%.
Tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để đặt tư vấn y tế từ xa với bác sĩ nội tiết hoặc gọi đến hotline 19003367 để được tư vấn và đặt lịch khám ưu tiên tại bệnh viện tuyến trung ương!
2. Chăm sóc người bệnh ung thư tuyến giáp điều trị bằng I-131
a. Chăm sóc cơ bản
- Tạo môi trường yên tĩnh và thoải mái cho người bệnh trong thời gian điều trị.
- Người bệnh được đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và hợp lý.
- Có những hoạt động giải trí thích hợp (đọc sách, xem ti vi, nghe nhạc…) giúp người bệnh giảm lo lắng và buồn chán do hạn chế hoạt động nếu phải nằm trong phòng cách ly sau khi uống liều điều trị I-131.
- Trong thời gian nằm phòng cách ly vẫn được đảm bảo y lệnh thuốc cũng như được chăm sóc đầy đủ.
b. Chăm sóc người bệnh sau khi ra viện
- Người bệnh được ra viện 3-5 ngày khi suất liều đo cách người bệnh 1 mét £50mSv/h hoặc £5mR/h.
- Người bệnh được khuyến cáo sau khi ra viện: tránh tiếp xúc với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai trong 1-2 tuần đầu sau điều trị I-131. Xả nước nhiều lần sau khi đi vệ sinh.
- Người bệnh tái khám sau 1 tháng để phát hiện sớm những tác dụng không muốn của I-131 và điều chỉnh liều T4 phù hợp để duy trì tình trạng bình giáp.
- Người bệnh tái khám sau 6 tháng để đánh giá kết quả điều trị:
+ Sạch tổ chức tuyến giáp và di căn: tiếp tục dùng hormon tuyến giáp để duy trì tình trạng bình giáp. Khám định kỳ 6 tháng một lần trong 2 năm đầu, sau đó một năm một lần trong nhiều năm tiếp theo.
+ Còn tổ chức giáp, tổ chức ung thư, di căn: điều trị tiếp I-131 rồi theo dõi từ đầu
c. Cách ly sau khi điều trị xạ trị I-131
- Thời gian bán hủy của I-131 là 8 ngày
- Đặc tính của I-131 là có khả năng phóng xạ vì vậy cần phải cách ly sau điều trị. Điều trị I-131 cách ly bao lâu còn phụ thuộc vào liều lượng I ốt phóng xạ được đưa vào cơ thể. Thông thường người bệnh phải cách ly trong vòng 48 giờ sau điều trị, với những đối tượng tiếp xúc là phụ nữ mang thai thời gian nên cách ly sẽ lâu hơn. Với những bệnh nhân điều trị liều cao, thời gian cách ly có thể lên tới 3-7 ngày và chỉ được xuất viện khi bác sĩ đánh giá là an toàn.
- Khi được phép cách li tại nhà các bạn cũng nên thận trọng khi tiếp xúc với trẻ nhỏ, phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ, phụ nữ đang mang thai 1-2 tuần
- Xả nước nhiều lần sau khi đi vệ sinh
- Không khạc nhổ bừa bãi, nếu bị nôn phải cho chất nôn vào túi
Khi bắt gặp những triệu chứng của ung thư tuyến giáp ở bạn hoặc người thân, bạn hoặc người thân nên đi khám ngay tại các cơ sở chuyên khoa, bệnh viện phòng khám, bác sĩ nội tiết để được tư vấn, thăm khám và điều trị. Hiện nay tình hình dịch diễn biến phức tạp, đi lại khó khăn thì một phương án khác là bạn có thể đặt khám tư vấn y tế từ xa bác sĩ nội tiết để được nhanh chóng chẩn đoán và điều trị bệnh, tránh có những biến chứng ảnh hưởng đến sinh hoạt và đời sống.
Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.
Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe!
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.