Van ba lá nằm phía bên phải của tim, giữa tâm nhĩ phải và tâm thất phải. Nó đóng mở theo từng thì tâm thu và tâm trương để đảm bảo rằng máu chảy theo đúng hướng, điều này cho phép máu được bơm hiệu quả từ phía bên phải của tim đến phổi để trao đổi oxy. Bệnh van ba lá được định nghĩa là khi có bất thường về cấu trúc và/hoặc chức năng khiến van không đảm bảo được sự đóng mở đúng.
1. Hở van ba lá
Hở van ba lá là tình trạng chức năng và/hoặc cấu trúc van ba lá bị suy giảm gây dòng máu trào ngược từ thất phải về nhĩ phải trong thời kỳ tâm thu.
a. Nguyên nhân hở van ba lá
- Hở van ba lá cơ năng hoặc thứ phát (lá van bình thường, giãn vòng van thất phải do bệnh lý van hai lá, bệnh tim bẩm sinh) khá phổ biến.
- Tổn thương van ba lá cấu trúc hoặc tiên phát: Thường gặp nhất do viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn (đặc biệt là ở người bệnh nghiện chích), đặt dây máy tạo nhịp qua van, hội chứng Marfan, bệnh Ebstein, thấp tim, carcinoid.
Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể hoặc khám bệnh định kỳ, thì bạn nên thực hiện thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa tim mạch có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.
b. Đặc điểm lâm sàng hở van ba lá
Triệu chứng hở van ba lá: Thường ít biểu hiện trong giai đoạn đầu.
Giai đoạn sau có thể có triệu chứng: phù ngoại biên, cổ trướng, buồn nôn, chán ăn, đau bụng hạ sườn phải (do gan to gây ứ máu).
Người bệnh có thể có suy kiệt, vàng da. Tĩnh mạch cổ nổi với sóng tĩnh mạch cảnh thì tâm thu. Có thể xuất hiện rối loạn nhịp tim, thường là rung nhĩ.

Hở van ba lá gây triệu chứng suy tim phải
c. Cận lâm sàng hở van ba lá
- Điện tâm đồ thường không đặc hiệu, có thể thấy bằng chứng của nguyên nhân gây hở van ba lá.
- Xquang ngực thẳng ở người bệnh hở van ba lá chức năng có hình tim to, đôi khi có giãn tĩnh mạch đơn, tràn dịch màng phổi.
- Siêu âm tim: Là phương pháp cho phép chẩn đoán chính xác hở van ba lá. Siêu âm tim có thể đánh giá áp lực động mạch phổi tâm thu, chức năng thất phải đi kèm và các tổn thương phối hợp khác. Hình ảnh siêu âm 2D có thể gợi ý nguyên nhân của hở van ba lá (nhồi máu thất phải, dị tật vách liên thất, Ebstein ...).
Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám tim mạch tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và xét nghiệm tại nhà hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!
1900 3367

Siêu âm tim phát hiện dòng hở van ba lá và áp lực động mạch phổi tăng vừa (38mmHg)
d. Điều trị hở van ba lá
- Nếu không có tăng áp lực động mạch phổi, hở van ba lá thường dung nạp tốt và không yêu cầu điều trị đặc biệt (trong viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn bán cấp của van ba lá, phẫu thuật cắt bỏ van đôi khi được thực hiện mang lại sự phục hồi tốt).
- Triệu chứng của suy thất phải thường đáp ứng với thuốc lợi tiểu và hạn chế lượng dịch vào cơ thể cũng như thực phẩm chứa nhiều muối.
- Nếu bệnh van hai lá đồng mắc được phẫu thuật và hở van ba lá mức độ nhẹ (với áp lực động mạch phổi bình thường), tình trạng hở van ba lá sau mổ thường được cải thiện do áp lực động mạch phổi giảm.
- Với người bệnh phẫu thuật van hai lá kèm hở van ba lá mức độ nặng hoặc trung bình và có giãn vòng van hoặc tăng áp lực động mạch phổi, tạo hình vòng van ba lá được chỉ định.
- Hở van ba lá thứ phát do bệnh lý van tim (bệnh Ebstein, carcinoid) có thể cần phải thay van, ưu tiên dùng van sinh học để giảm thiểu nguy cơ huyết khối (tuy nhiên tỷ lệ tử vong do phẫu thuật cao khoảng 15%).

Tạo hình và đặt vòng van ba lá thường được sử dụng
Ngoài ra, còn nhiều những yếu tố khác gây ảnh hưởng đến bệnh tim mạch mà chúng ta chưa để ý đến.
2. Hẹp van ba lá
Hẹp van ba lá: là tình trạng van trở nên cứng, vôi hóa, dày dính và hẹp làm ngăn cản dòng chảy của máu từ tâm nhĩ phải xuống tâm thất phải.
a. Nguyên nhân hẹp van ba lá
Bệnh thấp tim (phần lớn thường phối hợp với hẹp van hai lá), bẩm sinh, carcinoid, cấy máy tạo nhịp.
b. Đặc điểm lâm sàng hẹp van ba lá
- Mệt mỏi, chán ăn, phù ngoại vi.
- Suy kiệt, phù, gan to, tĩnh mạch cổ nổi

Mệt mỏi, chán ăn
c. Cận lâm sàng hẹp van ba lá
- Điện tâm đồ: Dấu hiệu giãn nhĩ phải nhưng không có dày thất phải.
- Xquang ngực thẳng: Nhĩ phải lớn nhưng kích thước động mạch phổi bình thường.
- Siêu âm tim: Siêu âm cho thấy các lá van dày, mở hạn chế. Hẹp van ba lá nặng khi diện tích van < 1,0 cm2. Thường hẹp van ba lá sẽ có các tổn thương van hai lá đi kèm.
IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch tư vấn y tế từ xa hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.
1900 3367
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.