Phì đại lành tính tiền liệt tuyến là một căn bệnh đặc trưng của nam giới khi bước qua tuổi trung niên. Bệnh thường gây nên các triệu chứng khó chịu cho vấn đề tiểu tiện của đấng mày râu như tiểu nhỏ giọt, tiểu không hết bãi, bí tiểu… Điều trị nội khoa là nền tảng của xử trí phì đại lành tính tiền liệt tuyến, trong đó, nhóm thuốc chẹn alpha đóng một vai trò quan trọng trong các phác đồ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin và lưu ý cơ bản khi sử dụng nhóm thuốc này!
1. Cơ chế tác dụng của thuốc chẹn alpha
Tại bàng quang có rất nhiều thụ thể alpha-1 có tác dụng gây co thắt cơ trơn và ở bệnh nhân phì đại tiền liệt tuyến, việc này khiến cho bệnh nhân càng khó đi tiểu hơn. Các thuốc chẹn alpha ức chế hoạt động các thụ thể này, giúp giãn cơ và cải thiện dòng tiểu của người bệnh. Thuốc có tác dụng nhanh nên được coi là lựa chọn đầu tay để điều trị triệu chứng trong bệnh lý phì đại tiền liệt tuyến.
Tại bàng quang có rất nhiều thụ thể alpha-1 có tác dụng gây co thắt cơ trơn và ở bệnh nhân phì đại tiền liệt tuyến
Thuốc chẹn alpha không ảnh hưởng đến nồng độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) trong máu, do vậy có thể sử dụng ngay cả khi bệnh nhân chưa có chẩn đoán chính xác là ung thư hay phì đại lành tính mà không gây nên sai nhiễu kết quả. Thuốc không có tác dụng làm thay đổi hay giảm kích thước tiền liệt tuyến của người bệnh.
Ngoài ra, do tác dụng làm giãn cơ trơn đường niệu mà một số thuốc chẹn alpha còn được phê duyệt cho điều trị sỏi tiết niệu phần thấp kích thước nhỏ (sỏi niệu quản, sỏi bàng quang) để giúp tống sỏi ra ngoài qua đường tự nhiên.
Khi có những yếu tố làm xuất hiện các triệu chứng biểu hiện ở cơ thể và trở nên nặng lên, bạn cần thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa thận- tiết niệu có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.
2. Các tác dụng phụ không mong muốn của thuốc chẹn alpha
- Hạ huyết áp: Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất của nhóm thuốc chẹn alpha, đặc biệt là hạ huyết áp tư thế (tình trạng huyết áp tụt khi chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng). Vì vậy cần thận trọng khi sử dụng cho các bệnh nhân có tình trạng hạ huyết áp hoặc đã có tiền sử hạ huyết áp khi dùng một số thuốc khác. Lưu ý tác dụng hạ áp của thuốc thường tăng lên khi bệnh nhân hoạt động thể lực mạnh. Mặc dù vậy triệu chứng hạ áp thường qua nhanh và không nhất thiết phải ngừng thuốc điều trị.
Phì đại tuyến tiền liệt thường xảy ra ở nam giới trên 50 tuổi
- Chóng mặt: Thường xảy ra khi sử dụng thuốc chẹn alpha cùng với rượu. Chóng mặt hay đi kèm với hạ huyết áp tư thế và bệnh nhân cần được nghỉ ngơi khoảng 5-10 phút để giảm triệu chứng này.
- Rối loạn cương dương: Các thuốc chẹn alpha gây ra rối loạn cương dương ở các mức độ khác nhau. Trong đó tỉ lệ gặp rối loạn cương khi sử dụng Alfuzosin được báo cáo có thể lên đến 30 - 40%.
- Xuất tinh ngược dòng: Do các thuốc chẹn alpha gây giãn cơ trơn đóng cổ bàng quang nên khi xuất tinh, tinh dịch có thể đi ngược vào bàng quang gây nên triệu chứng xuất tinh ngược, làm nước tiểu có màu trắng đục và xuất hiện tinh trùng trong nước tiểu.
Các dụng phụ khác được báo cáo bao gồm: buồn ngủ, nhức đầu, mệt mỏi, ngủ gà, nhịp tim nhanh, rối loạn tiêu hóa…
Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám thận- tiết niệu tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!
1900 3367
3. Sử dụng thuốc chẹn alpha như thế nào cho đúng
Do có tác dụng phụ hạ huyết áp tư thế đứng, nên các thuốc chẹn alpha thường được khuyến cáo sử dụng với liều thấp và tăng dần cho đến khi đạt mục tiêu điều trị. Thuốc thường được kê uống vào buổi tối trước khi đi ngủ để hạn chế các tác dụng phụ mệt mỏi, uể oải, hạ huyết áp…có thể ảnh hưởng đến công việc của bệnh nhân.
Dạng bào chế tác dụng kéo dài phải uống sau ăn, nuốt cả viên, không được nhai viên thuốc. Thuốc cần được hiệu chỉnh liều ở bệnh nhân suy gan và suy thận. Bệnh nhân suy gan và suy thận nặng không được sử dụng thuốc chẹn alpha bào chế dưới dạng tác dụng kéo dài.
Phì đại tuyến tiền liệt ảnh hưởng tới bàng quang và niệu đạo
Ngoài ra còn có các bệnh lý thận- tiết niệu khác ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh.
4. Lời khuyên của bác sĩ khi sử dụng thuốc chẹn alpha
Lưu ý khi sử dụng thuốc chẹn alpha từ lời khuyên của bác sĩ:
- Do thuốc chẹn alpha có nhiều tác dụng phụ nên chỉ được sử dụng khi có sự kê đơn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ chuyên khoa.
- Liều thuốc đầu tiên nên được uống vào buổi tối trước khi đi ngủ
- Không sử dụng thuốc cùng 1 lúc với các loại thuốc điều trị tăng huyết áp khác vì có nguy cơ gây tụt huyết áp nặng
- Thận trọng khi sử dụng nhóm thuốc này nếu bạn có tình trạng suy gan và/hoặc suy thận
- Thuốc không thích hợp sử dụng nếu bạn cần phải vận hành máy móc, lái xe hoặc làm các công việc đòi hỏi độ tập trung cao (nên sử dụng thuốc với hướng dẫn của bác sĩ và dùng vào buổi tối)
IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch tư vấn y tế từ xa hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.
1900 3367
Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.