Ứng dụng một số phương pháp trong vật lý trị liệu phục hồi chức năng

Các phương thức vật lý trị liệu thường được ứng dụng: 

- Vận động trị liệu.

- Xoa bóp trị liệu. 

- Hoạt động trị liệu.

- Nhiệt trị liệu. 

- Điện trị liệu.

- Kéo nắn trị liệu. 

- Ánh sáng trị liệu. 

Một số phương pháp được kể đến trong điều trị phục hồi chức năng

1. Chườm nóng và chườm lạnh

a. Chườm nóng

-Tác dụng sinh lý của phương pháp

• Gây xung huyết cục bộ. 
• Giảm đau và phù nề. 
• Tổ chức bớt xung huyết.
• Làm cho bệnh nhân ấm lên.

-Một số yếu tố ảnh hưởng tới tác dụng của chườm nóng

• Chườm khô : sức thẩm không sâu.
• Chườm ướt : sức thấm sâu hơn.
• Thời gian chờ 15 - 20 phút. 
• Tình hình các mô cục bộ. 
• Người béo phản ứng nóng chậm hơn. Da cần giữ sạch không chườm nhiều một chỗ.

-Chỉ định của chườm nóng

• Các cơn đau dạ dày. 
• Viêm thanh quản khí quản. 
• Trẻ em và người già trời rét.
• Đau khớp, đau cơ.

-Chống chỉ định của chườm nóng

• Viêm ruột thừa cấp, nhiễm khuẩn mủ nặng. 
• Sốc, say nóng, say nắng. 
• Sai khớp, bong gân.
• Rối loạn cảm giác. 

b. Chườm lạnh

-Tác dụng sinh lý khi sử dụng phương pháp

• Co mạch, giảm sung huyết, cầm máu. 
• Khu trị nhiễm khuẩn 
• Giảm đau 
• Hạ nhiệt độ 

-Chỉ định của chườm lạnh

• Xuất huyết phổi. 
• Sốt cao.
• Đau bụng đau ngực. 
• Chấn thương sọ não, màng não. 
• Chấn thương phần não.

-Chống chỉ định của chườm lạnh

• Táo bón. 
• Thiếu máu cục bộ các tổ chức.

2. Ánh sáng trị liệu

Ánh sáng trị liệu là dùng tia tử ngoại và tia hồng ngoại nhằm điều trị và phòng bệnh. 

a.Tử ngoại trị liệu

-Nguồn gốc của tử ngoại trị liệu 

• Tự nhiên: ánh sáng mặt trời 
• Nhân tạo, đèn tử ngoại (đặc tính ko đâm xuyên qua thuỷ tinh) do đó là đèn thạch anh.

-Tác dụng sinh lý của phương pháp 

• Làm đỏ da 
• Tạo nhiễm sắc ở da 
• Kích hoạt Steal, vitamin D3, canxi, phosphat 
• Giảm đau, an thần
• Tăng trương lực cơ 
• Hại với mặt 
• Diệt khuẩn 

-Liều đỏ da:

Thí nghiệm: dùng miếng bìa hình chữ nhật (10cm x 20cm), trên đó đục 6 lỗ hình chữ nhật định số thứ tự từ 1 đến 6. Áp miếng bìa đó lên da bệnh nhân (bụng, lưng, đùi...). Dùng đèn tử ngoại chiếu lên tấm bìa đỏ: lỗ số 1 chiếu 1 phút; lỗ số 2 chiếu 2 phút..; lỗ số 6 chiếu 6 phút. Lúc này trên da bệnh nhân xuất hiện 6 mảng da màu hồng.

Kết quả: thời gian ở lỗ có mảng da màu đỏ nhất và bờ rõ nhất, đó là liều đỏ da. 

-Liều lượng của phương pháp

Thời gian chiếu: bằng nhiều đỏ da của người đó. 

-Chỉ định của tử ngoại trị liệu

• Còi xương.
• Các vết loét lâu lành.
• Bệnh vẩy nến.
• Lao xương, lao màng bụng.
• Zona. 
• Sẹo lồi, mụn nhọt, nấm da, viêm da, viêm da dây thần kinh 

-Chống chỉ định của tử ngoại trị liệu

• Lao phổi tiến triển. 
• Xơ cứng động mạch. 
• Nhồi máu cơ tim. 
• Suy thận, gan.
• Chàm Bazedon
• Người mẫn cảm với ánh sáng. 

b. Hồng ngoại trị liệu

-Nguồn gốc của hồng ngoại trị liệu 

• Ánh sáng mặt trời. 
• Đèn hồng ngoại. 

-Tác dụng sinh lý của phương pháp

• Giãn mạch, lưu thông máu. 
• Giảm đau, thư giãn thần kinh. 

-Kỹ thuật của phương pháp 

• Khoảng cách đèn hồng ngoại đến bệnh nhân: 30-90 cm 
• Mỗi lần điều trị 15-30 phút. 
• Ngày chia 2-3 lần.

-Chỉ định của hồng ngoại trị liệu

• Giảm đau, giãn cơ, lưu thông máu. 
• Chống viêm: viêm thần kinh.
• Thoái hoá khớp. 

-Chống chỉ định của hồng ngoại trị liệu 

• Vùng da mất cảm giác. 
• Một số bệnh ngoài da.
• Say nắng, say sóng, không chịu được nóng.

3. Điện trị liệu

a. Dòng galvanic

Dòng galvanic là dòng điện một chiều có hiệu điện thế không đổi.

-Tác dụng sinh lý:

• Thay đổi chuyển dịch các ion qua màng tế bào tạo nên những biến đổi thử cấp sinh học phức tại trong cơ thể. Nhờ vậy người ta ứng dụng để điều trị
• Cực âm: giảm ngưỡng kích thích vận động do đó điều trị cho người bệnh liệt mềm. 
• Cực dương giảm đau xương, cơ, khớp, thần kinh. 
• Giữa 2 cực: giãn mạch 3-5 lần, áp dụng điều trị bệnh viêm tắc động mạch.
• Tăng cường dinh dưỡng: áp dụng điều trị các vết loét lâu lành. 

-Phương pháp dùng dòng Galvanic: 

• Điện lực có tâm điện.
• Điện dẫn thuốc 

-Quy tắc điều trị: 

• Tránh làm lo lắng cho bệnh nhân để bệnh nhân thoải mái - 
• Tăng giảm cường độ từ từ 1.4

-Liều lượng:

Thời gian: 5-10 phút, 15-20 phút, ngày 2-3 lần 

b. Dòng điện cao tần trị liệu: Sóng ngắn

-Tác dụng sinh lý: 

• Tăng nhu cầu Oxy, dinh dưỡng. 
• Tăng máu và bạch cầu. 
• Tăng hoạt tính mao mạch. 
• Giảm đau. 
• An thân.
• Tăng nội tiết. 
• Tăng gian nghỉ cơ.
• Tăng miễn dịch.
• Tăng tốc độ dẫn truyền thần kinh ngoại vi. 

-Chống chỉ định

• Huyết khối.
• Chảy máu. 
• Lao tiến triển.
• Ừ các loại.
• Hành kinh, có thai.

-Chỉ định:

• Tình trạng viêm. 
• Sau chấn thương. 

Siêu âm trị liệu:

-Tác dụng sinh lý: 

• Oxi hoá khử tăng lên ở vùng được điều trị. 
• Tăng cung cấp máu. 
• Điều phối cơ và cải thiện dinh dưỡng. 
• Dịu đau. 

Kỹ thuật điều trị: 

- Dùng Format hoặc nước để tăng tiếp xúc, 

- Liều lượng:

• Liêu nhỏ: Từ 0,05- 0,5 W/cm2
• Liều vừa: Từ 0,5 - 1,5 W/cm2
• Liều lớn: Từ 2-3 W/cm2 

Thời gian điều trị từ 3-10 phút.

-Chỉ định:

• Đau khớp
• Chạm thương
• Viêm dính
• Xơ dính

-Chống chỉ định:

• U ác tính.
• Viêm tắc động mạch nặng.
• Có thai.
• Các đầu xương dài đang phát triển, não, tim.
• Vùng da mất cảm giác.

Điều cần thiết phải làm cho người bệnh trong quá trình điều trị là theo y lệnh của bác sĩ tiến hành phục hồi chức năng sớm để có thể ngăn ngừa tối đa các thương tật thứ cấp có thể xảy ra và cải thiện phần nào tình trạng chức năng của cơ thể. Ngoài ra, cần có sự hướng dẫn và giúp đỡ phối hợp của gia đình trong quá trình luyện tập để mức hiệu quả đạt được tối đa.

Bạn có thể tham khảo danh sách các bác sĩ chuyên khoa phục hồi chức năng tốt tại Hà Nội, để chủ động đặt lịch trước với cơ sở y tế, được tiếp đón ưu tiên và nhắc nhở khi đã đặt lịch khám.

Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.

Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe!