Viêm phổi ở trẻ: nguyên nhân gây tử vong hàng đầu

1. Viêm phổi là gì?

Viêm phổi là tình trạng tổn thương viêm nhu mô phổi, có thể lan tỏa cả 2 phổi hoặc tập trung ở một thùy phổi.

Viêm phổi là nguyên nhân gây tử vong trẻ em nhiều nhất trên thế giới, viêm phổi giết chết trẻ em nhiều hơn tổng số trẻ tử vong do AIDS, sốt rét và lao

Mặc dù viêm phổi do vi khuẩn và siêu vi xảy ra quanh năm nhưng thường phổ biến vào mùa lạnh, hay mùa mưa, có thể do lây truyền qua những giọt nhỏ chứa tác nhân gây bệnh bắn ra không khí. Viêm phổi do vi khuẩn xảy ra sau nhiễm siêu vi hô hấp thường nặng nề và khó điều trị hơn.

Viêm phổi ở trẻ

Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi làm ảnh hưởng đến cơ thể của trẻ, mẹ nên thực hiện cho trẻ nhanh chóng đến thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa nhi có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.

2. Tác nhân gây viêm phổi trẻ em là gì?

Tác nhân gây viêm phổi ở trẻ chia làm 3 nhóm gồm:

• Tác nhân virus: tác nhân thường gặp gây viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi như cúm, RSV (virus hợp bào hô hấp), Adenovirus…
• Tác nhân vi khuẩn: Phế cầu, Haemophilus influenzae, tụ cầu, mycoplasma pneumoniae…
• Không phải tác nhân vi sinh như: Hít sặc thức ăn, dịch dạ dày, chất béo, chất bay hơi, dị vật, thuốc, chất phóng xạ…

Tác nhân gây viêm phổi trẻ em

3. Triệu chứng của viêm phổi trẻ em

Triệu chứng viêm phổi ở trẻ thường diễn tiến qua 2 giai đoạn :

- Giai đoạn khởi phát

• Nhiễm siêu vi hô hấp trên: sốt nhẹ, sổ mũi, ho hoặc
• Triệu chứng nhiễm khuẩn: sốt cao, lạnh run, nhức đầu hoặc quấy khóc ở trẻ nhỏ.
• Ngoài ra trẻ có thể có các triệu chứng ngoài phổi như : nôn ói, biếng ăn, đau bụng, chướng bụng, tiêu chảy thường nổi bật ở trẻ nhỏ.

Các mẹ cần đưa bé đi khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ để được phát hiện sớm và theo dõi kịp thời. Trong trường hợp có những biểu hiện bất thường hãy liên hệ theo hotline để được IVIE - Bác sĩ ơi đặt khám và tư vấn.

1900 3367

- Giai đoạn toàn phát

• Trẻ sốt cao, mệt mỏi, quấy khóc, nhức đầu, ớn lạnh.
• Ho: Trẻ lúc đầu ho khan, sau đó ho có đờm, có thể không có ho ở trẻ nhỏ.
• Đau ngực: thường gặp ở những trẻ viêm phổi có biến chứng màng phổi như tràn dịch, tràn khí màng phổi.
• Trẻ có triệu chứng của suy hô hấp: thở nhanh,khó thở, thở rên, thở co kéo cơ bụng và liên sườn, phập phồng cánh mũi, tím tái.
• Khò khè thường gặp ở trẻ viêm phổi do virus hoặc vi khuẩn không điển hình

4. Những xét nghiệm cần làm giúp chẩn đoán và phát hiện biến chứng viêm phổi

• Xquang ngực thẳng: giúp nhìn thấy tổn thương phế nang, mô kẽ và các biến chứng như tràn dịch màng phổi, tràn khí màng phổi…
• Công thức máu, CRP (protein phản ứng C) : Bạch cầu máu, CRP tăng trong trường hợp viêm phổi do vi khuẩn
• Test nhanh cúm, RSV: giúp phát hiện tác nhân virus cúm, virus hợp bào hô hấp

Xét nghiệm cần làm giúp chẩn đoán và phát hiện biến chứng viêm phổi

Những trẻ nặng nhập viện cần làm một số xét nghiệm khác như cấy dịch tỵ hầu, cấy dịch phế quản, PCR dịch tỵ hầu-phế quản để tìm tác nhân gây bệnh, siêu âm ngực, CT Scan ngực…

Ngoài ra, mẹ bé có thể tham khảo thêm thông tin về một số bệnh điển hình trong nhi khoa, sớm có những phương pháp dự phòng bệnh, tránh được các biến chứng đe dọa tới sức khỏe của trẻ.

5. Điều trị viêm phổi trẻ em

Một số biện pháp điều trị triệu chứng viêm phổi cho trẻ như:

• Dinh dưỡng đầy đủ theo lứa tuổi
• Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý, xisat, sterimar…
• Hạ sốt bằng Paracetamol 10 – 15 mg/kg/lần, uống khi trẻ sốt ≥38.5C cách nhau mỗi 4-6 giờ.
• Nếu trẻ ho, thì sử dụng siro ho thảo dược như Astex, Prospan, Haspan…
• Kháng sinh không sử dụng thường quy cho trẻ viêm phổi ở lứa tuổi trước khi đến trường (mẫu giáo) vì tác nhân chủ yếu là virus. Bố mẹ không tự mua kháng sinh cho trẻ uống, trẻ cần được Bác Sĩ Nhi thăm khám để sử dụng kháng sinh cho phù hợp.

Điều trị viêm phổi

6. Những trẻ viêm phổi cần được nhập viện để theo dõi sát

Viêm phổi ở trẻ dưới 2 tháng tuổi

• Trẻ có triệu chứng viêm phổi nặng như: li bì, bú kém, co giật, thở co lõm ngực, thở nhanh, phập phồng cánh mũi, thở rên, tím…
• Trẻ có bệnh đi kèm nguy cơ sẽ làm viêm phổi nặng thêm: bệnh lý tim mạch, bệnh thần kinh cơ, suy giảm miễn dịch.
• Trẻ diễn tiến xấu hơn sau 48-72 giờ điều trị kháng sinh đường uống
• Gia đình không thể theo dõi và chăm sóc tại nhà.

7. Phòng bệnh viêm phổi trẻ em

• Trẻ phải được bú mẹ và ăn dặm đúng theo lứa tuổi
• Tránh cho trẻ tiếp xúc  khói thuốc lá.
• Phát hiện kịp thời các trường hợp triệu chứng nhiễm trùng hô hấp. Khi có người mắc bệnh, cách ly kịp thời để tránh lây lan cho trẻ.
• Tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ đúng lịch theo quy định tiêm chủng mở rộng.
• Chủng ngừa các tác nhân thường gây viêm phổi theo tuổi: virus cúm, Hemophilus influenza, phế cầu, não mô cầu…Tiêm chủng cho trẻ em dưới 2 tuổi giúp giảm tỷ lệ viêm phổi hơn 10 lần.

Viêm phổi ở trẻ là nguyên nhân gây tử vong trẻ em nhiều nhất trên thế giới, đặc biệt các nước đang phát triển như Việt Nam. Vì vậy bố mẹ cần dự phòng viêm phổi cho trẻ và khi trẻ có các triệu chứng hô hấp, trẻ cần được Bác Sĩ Nhi thăm khám, điều trị và theo dõi. 

Bạn hoàn toàn có thể chủ động đến thăm khám tại các cơ sở y tế để được tiến hành làm sàng lọc và chẩn đoán bệnh. Vì vậy, hãy đặt lịch khám và chữa bệnh qua hệ thống IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất cho chính bạn và gia đình bạn!

1900 3367