8+ Dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh và cách xử lý

Dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh

Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh

Vàng da ở trẻ sơ sinh là bệnh lý mà hồng cầu trong cơ thể của trẻ bị vỡ làm cho quá trình chuyển hóa bilirubin của gan không hoàn thiện. Hậu quả của bệnh này nặng nhất có khả năng gây tử vong còn lại là sự chậm phát triển của trẻ sau này.

Dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh bao gồm hai loại:

• Bệnh vàng da do yếu tố sinh lý.
• Bệnh vàng da do yếu tố bệnh lý.

Dấu hiệu bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh do yếu tố sinh lý

Vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh là do sự tích tụ Bilirubin - chất có màu vàng được sinh ra khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ, gồm các dấu hiệu như:

• Mức độ vàng da chỉ ở mức nhẹ và chỉ vàng da vùng mặt, cổ, ngực và vùng bụng phía trên rốn của trẻ.
• Vàng da không kết hợp các triệu chứng bất thường khác ở trẻ như: Thiếu máu, gan lách to, bỏ bú, lừ đừ...
• Nồng độ bilirubin/máu thấp dưới mức 12mg% ở trẻ đủ tháng và dưới 14mg% ở trẻ non tháng. Tốc độ tăng bilirubin/máu ở trẻ không quá mức 5mg% trong 1 ngày.
• Nước tiểu của trẻ thường có màu tối hoặc màu vàng và phân của trẻ nhạt màu.

Dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh do yếu tố bệnh lý

Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh là biểu hiện của một căn bệnh tiềm tàng nào đó, có chuyển biến xấu và khả năng trở nặng hơn vàng da sinh lý, gồm các dấu hiệu như:

• Bệnh có dấu hiệu từ sớm, khoảng 1 ngày sau sinh, với màu da ở trẻ sơ sinh mang màu vàng đậm.
• Vàng da đậm đi kèm các triệu chứng khác ở trẻ như: Trẻ lừ đừ, bỏ bú, có thể co giật hoặc không. Tuy nhiên, một số ít trẻ bị vàng bệnh lý không xuất hiện các triệu chứng đi kèm, khiến cha mẹ khó phát hiện.
• Trẻ sẽ bị vàng da ở các vùng như: Lòng bàn tay, lòng bàn chân và kết mạc mắt.
• Bệnh vàng da sẽ không khỏi sau một tuần với trẻ đủ tháng và sau hai tuần đối với trẻ non tháng.
• Xét nghiệm Bilirubin trong máu của trẻ tăng hơn ngưỡng bình thường.

Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh

Vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm hay không?

Vàng da ở trẻ sơ sinh là bệnh lý không hiếm gặp, một nghiên cứu y khoa của Đại học Roosevenlt - Hoa Kỳ công bố năm 2014 cho thấy tỷ lệ mắc bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh: khá thường gặp, xảy ra ở khoảng 25 - 30% trẻ sinh đủ tháng và hầu hết trẻ sinh thiếu tháng.

Đối với bệnh vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh sẽ diễn ra ở mức độ nhẹ, bệnh lý sẽ tự thuyên giảm sau 1 - 2 ngày và khỏi hẳn sau khoảng 1 tuần.

Đối với bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh bệnh lý là các bệnh lý nguy hiểm như: Mắc bệnh gan mật bẩm sinh, nhóm máu giữa mẹ và con bất đồng, bệnh tan máu bẩm sinh,… Lúc này, triệu chứng của bệnh sẽ xuất hiện trong vòng 1 ngày sau sinh và sẽ kéo dài hơn 10 ngày.

Khi vàng da bệnh lý ở trẻ không được điều trị kịp thời sẽ gây nên những biến chứng nguy hiểm cho trẻ, nhất là khi Bilirubin thấm vào não gây nhiễm độc thần kinh của trẻ. Trẻ có thể tử vong hoặc bại não kể cả khi đã được điều trị tích cực ở giai đoạn này.

Ngoài ra, còn có biến chứng khác do vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh gây ra là hội chứng bệnh não cấp tính, có thể dẫn đến bại não, suy giảm trí tuệ, mất thính lực và không thể hồi phục. 

Do vậy, cha mẹ cần quan tâm, chú ý theo dõi dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh. Nếu triệu chứng bệnh kéo dài và nặng hơn thì cần đưa trẻ tới khám bác sĩ sớm nhất có thể Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm xác định mức độ bệnh và đưa ra tiến trình điều trị phù hợp, ngăn ngừa các biến chứng gây bệnh, đảm bảo an toàn cho trẻ.

Bệnh lý vàng da có thể ẩn chứa nhiều nguy cơ

Cách xử lý vàng da ở trẻ sơ sinh

Với sự tiến bộ của y học hiện đại, việc chẩn đoán và trị liệu các dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh đã trở nên đơn giản và hiệu quả hơn rất nhiều so với trước đây. Tùy theo từng trường hợp và cơ địa cũng như biểu hiện của trẻ mà cách xử lý vàng da cũng rất khác nhau.

Đối với vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh thì hầu hết các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh có thể tự khỏi sau khoảng từ 1 đến 2 tuần đầu tiên sau khi sinh.

Còn với những trường hợp vàng da do bệnh lý ở trẻ sơ sinh thì nghiêm trọng hơn vàng da sinh lý, khi này xuất hiện nhiều triệu chứng bệnh khác nên cần sự điều trị của bác sĩ như:

• Bổ sung nước và các chất dinh dưỡng: Trẻ bị vàng da sơ sinh khi được bổ sung đủ nước và dinh dưỡng có thể qua đường bú mẹ hoặc truyền nước. Biện pháp này sẽ làm đẩy nhanh quá trình chuyển hóa Bilirubin làm cho bệnh vàng da cũng giảm dần, trẻ không gặp phải nguy hiểm do biến chứng bệnh gây ra. 
• Quang trị liệu: Đây là phương pháp điều trị được sử dụng rộng rãi nhất, hiệu quả nhất và an toàn nhất. Ánh sáng từ đèn quang trị liệu sẽ biến bilirubin tự do thành bilirubin tan trong nước và loại bỏ chúng qua nước tiểu và phân. 
• Thay máu - truyền máu: Trong trường hợp vàng da nặng ở trẻ dưới 1 tuần, lan nhanh xuống lòng bàn tay, bàn chân, có triệu chứng ảnh hưởng đến hệ thần kinh hoặc tăng chỉ số bilirubin trong máu trên 20 mg%, kèm theo hôn mê, thiếu hụt. . dinh dưỡng Phương pháp này giúp bé loại bỏ bilirubin bằng cách thay máu của bé bằng một lượng nhỏ máu tươi khác
• Globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch (IVIg): Biện pháp này được thực hiện khi em bé bị tan máu miễn dịch do không tương thích nhóm máu của người mẹ và gây ra bệnh vàng da nghiêm trọng. Biện pháp này giúp cơ thể em bé có thể miễn dịch với các kháng thể tấn công các tế bào hồng cầu, giúp chữa khỏi bệnh vàng da của em bé.

Cách chăm sóc vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh mau khỏi

Để chăm sóc trẻ bị vàng da sinh lý hoặc sau khi điều trị vàng da bệnh lý ở trẻ các mẹ cũng cần quan tâm đến việc chăm sóc trẻ để trẻ nhanh chóng mau khỏe và ổn định sức khỏe trẻ. Dưới đây là một vài biện pháp chăm sóc vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh mau khoẻ như:

• Mẹ phải đảm bảo nguồn sữa chứa đủ các dưỡng chất cần thiết cho trẻ.
• Đối với trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn, mẹ nên tăng cữ bú cho trẻ để đảm bảo cơ thể trẻ có đủ lượng nước cần thiết.
• Nên cho trẻ bú khi đói và khi trẻ đang ngủ mẹ vẫn nên đánh thức trẻ để cho trẻ bú đúng giờ.
• Nếu mẹ có vấn đề về sức khỏe không thể cho con bú hoặc không có sữa thì có thể cho con bú sữa. Tuy nhiên, mẹ nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được tư vấn về loại sữa và liều lượng phù hợp với bé để đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bé.
• Giữ ấm và sạch sẽ cho bé, đặc biệt là quanh rốn.
• Nên cho trẻ nằm ở nơi có ánh sáng vừa đủ, mát mẻ và tránh cho trẻ ở trong phòng tối lâu.
• Nhìn màu da và đưa trẻ đến bệnh viện điều trị nếu trẻ có dấu hiệu bệnh nặng...

Để nghe tư vấn và liệu trình điều trị bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh thì các bậc phụ huynh có thể đặt lịch khám tại các cơ sở y tế với nhiều ưu điểm như: đặt lịch khám tại cơ sở y tế (CSYT) và tư vấn tư vấn từ xa; có thể hẹn khám với CSYT theo thời gian, khoa, phòng mong muốn mà không cần chờ xếp hàng lấy số tại bệnh viện,... 

Trong đó, IVIE - Bác sĩ ơi là ứng dụng đặt lịch khám tại nhiều cơ sở y tế trên toàn quốc, với các ưu điểm như: đặt lịch khám tại các cơ sở y tế (CSYT) và tư vấn tư vấn từ xa; có thể hẹn khám với các CSYT theo thời gian, khoa, phòng mong muốn mà không cần chờ xếp hàng lấy số tại bệnh viện; trả kết quả online với ứng dụng trên thiết bị di động của chính Cơ sở y tế; thuận tiện tra cứu khi mỗi lần đến khám, chủ động theo dõi diễn biến bệnh, tiết kiệm đáng kể thời gian khi đến khám chữa bệnh;.... Một số bệnh viện đặt lịch trước qua IVIE có thể kể đến như: Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện E, Bệnh viện Thu Cúc,...

Như vậy, IVIE đã giới thiệu đến bạn dấu hiệu bệnh vàng da ở trẻ cùng cách chăm sóc, cách điều trị khi trẻ mắc bệnh vàng da. Chúc các bé và phụ huynh có một sức khỏe tốt.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.