Bệnh hẹp van hai lá: Nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng

1. Hẹp van hai lá là gì ?

Bình thường diện tích lỗ van hai lá là 4-6 cm². Hẹp van hai lá xảy ra khi diện tích lỗ van hai lá nhỏ hơn 2 cm² khiến van hai lá không thể mở hoàn toàn gây giảm dòng máu xuống tim trái, điều này khiến cho một lượng máu ứ lại tâm nhĩ trái, tăng áp lực mạch phổi và khiến máu ứ tại phổi gây mệt và khó thở, lâu ngày dẫn đến suy tim phải và sau đó là suy tim toàn bộ.

Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể hoặc khám bệnh định kỳ, thì bạn nên thực hiện thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa tim mạch có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.

Van hai lá bị hẹp làm giảm dòng máu xuống thất trái

2. Nguyên nhân gây bệnh hẹp van hai lá

Ở Việt Nam, hẹp van hai lá là hậu quả của thấp tim gây ra do liên cầu khuẩn tan máu nhóm A, còn gọi là  bệnh van tim hậu thấp. Tình trạng này gây dày dính van tim và dẫn tới hệ lụy hẹp van sau khoảng 5-10 năm mắc bệnh.

Ngoài ra, có một số nguyên nhân khác dẫn đến hẹp van hai lá ở người trưởng thành nhưng ít gặp hơn như:

• Bẩm sinh: Tổn thương đơn độc hoặc phối hợp với thông liên nhĩ (hội chứng Lutembacher).
• Vôi hóa vòng van hai lá.
• Bệnh tim carcinoid.
• Tổn thương van tim trong bệnh lupus ban đỏ hệ thống.
• Bệnh lắng đọng mucopolysaccharidoses (hội chứng Hurler).
• Xơ chun hóa nội tâm mạc.

Hẹp van hai lá do vôi hóa (tuổi già, bệnh lý xơ vữa,…) nhưng cũng có thể là hậu quả của Lupus.

Ở trẻ nhỏ, sơ sinh, hẹp van hai lá thường do các dị tật bẩm sinh như: van hai lá hình dù, vòng thắt trên van,…

Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám tim mạch tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và xét nghiệm tại nhà hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!

1900 3367

3. Triệu chứng bệnh hẹp van hai lá

Do bản chất suy tim phải, tim trái thời gian đầu chưa bị ảnh hưởng nên triệu chứng hẹp van hai lá ban đầu có rất ít. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp đến khám khi bệnh đã bước sang giai đoạn muộn, tiến triển nặng và thậm chí đã xảy ra tình trạng suy tim. Nếu xuất hiện những triệu chứng bất thường dưới đây, người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt:

• Khó thở về đêm hoặc khó thở khi gắng sức, có cơn khó thở vã mồ hôi khi nằm ngủ.
• Cơ thể luôn cảm thấy mệt mỏi và dễ bị đuối sức, dễ bị mệt khi chạy bộ hoặc leo cầu thang,…. 
• Đau tức ngực.
• Ho ra máu.

Ho ra máu

• Hay hồi hộp. 
• Bị phù chân. 
• Bị chóng mặt, ngất. 
• Tắc mạch: tai biến mạch não, tắc mạch chi… do nhĩ trái giãn, dễ hình thành huyết khối trong buồng tim. Nếu kèm theo rung nhĩ thì nguy cơ tắc mạch cao hơn. 

Các triệu chứng của hẹp van hai lá chính là các dấu hiệu của suy tim

Các triệu chứng bệnh sẽ tăng mức độ nặng lên người bệnh khi nhịp tim tăng, đặc biệt là khi người bệnh gắng sức. Nhịp tim tăng nhanh có thể đi cùng với triệu chứng của hẹp van hai lá hoặc có thể khởi phát khi người bệnh có thai hoặc căng thẳng hoặc nhiễm trùng,…

Ngoài ra, còn nhiều những yếu tố khác gây ảnh hưởng đến bệnh tim mạch mà chúng ta chưa để ý đến.

4. Một số biến chứng của bệnh hẹp van hai lá

Dù chưa phát hiện bệnh hay đang trong quá trình điều trị, biến chứng bệnh hẹp van hai lá cũng có thể gây ra nguy hiểm. Cụ thể là: 

• Tăng áp lực động mạch phổi: khi van 2 lá bị hẹp khiến cho dòng máu không thể đi xuống thất trái như bình thường mà bị ứ lại trong nhĩ trái, do đó tích tụ lại dần trong hệ mạch máu phổi và làm tăng áp lực động mạch phổi. Và khi thể tích máu ứ lại quá lớn có thể trào ngược vào các phế nang phổi gây phù phổi cấp.
• Suy tim: như đã nói ở trên, sự ứ trệ máu trong hẹp van hai lá dẫn đến tăng áp lực mạch máu phổi, từ đó gây suy tim phải. Nếu bệnh nhân không được điều trị theo thời gian sẽ dẫn đến suy tim trái, và sau đó là suy tim toàn bộ.
• Tim to: ứ máu nhĩ trái dẫn tới tâm nhĩ giãn dần theo thời gian do giảm khả năng đàn hồi.
• Rung nhĩ: hẹp van hai lá cũng có thể gây ra tình trạng tâm nhĩ co bóp nhanh hơn, dẫn tới xuất hiện các rối loạn nhịp tầng nhĩ, nguy hiểm nhất là rung nhĩ.
• Hình thành những cục máu đông: Do máu ứ lại trong nhĩ trái và khác với nước, trong máu có các thành phần hữu hình, do đó khi máu bị tích tụ trong một cấu trúc kín lâu ngày sẽ dẫn đến dòng máu bị quẩn lại trong nhĩ trái, từ đó hình thành cục máu đông. Nếu không dùng thuốc chống đông kịp thời sẽ gây biến chứng ở não và dẫn tới đột quỵ, đe dọa tính mạng người bệnh.

Đột quỵ do tắc mạch não là một trong những biến chứng nặng nề nhất của hẹp van hai lá

IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch khám bệnh online hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.

1900 3367