Bị xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không?

Xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không?

Xuất huyết dạ dày đe dọa tính mạng của chúng ta

Xuất huyết dạ dày là tình trạng máu chảy từ niêm mạc dạ dày vào ống tiêu hóa. Mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào:

• Lượng máu mất và tốc độ chảy máu: Mất nhiều máu (trên 500ml) trong thời gian ngắn có thể gây sốc mất máu, tụt huyết áp, mạch nhanh, người mệt lả, da lạnh.

• Nguyên nhân gây bệnh: Xuất huyết do viêm loét có thể cầm máu bằng nội soi, nhưng nếu do ung thư dạ dày hoặc vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, tình trạng thường phức tạp và dễ tái phát.

• Sức khỏe nền của người bệnh: Người cao tuổi, mắc bệnh tim mạch, suy gan, suy thận hoặc rối loạn đông máu sẽ hồi phục chậm và khó điều trị hơn.

Ngoài nguy cơ tử vong cấp, xuất huyết dạ dày còn để lại nhiều hậu quả lâu dài:

• Thiếu máu mạn tính: Chảy máu âm thầm khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, giảm trí nhớ và sức lao động.

• Nguy cơ thủng dạ dày: Vết loét sâu có thể gây thủng và viêm phúc mạc - biến chứng nguy hiểm tính mạng.

• Tái phát nhiều lần: Nếu không điều trị tận gốc nguyên nhân, bệnh có thể quay lại và nặng hơn.

Theo thống kê, tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa cấp là 5-14%, cao hơn ở người già và người có bệnh nền nặng. Vì vậy, câu trả lời là rất nguy hiểm và cần được cấp cứu ngay.

Nguyên nhân gây xuất huyết dạ dày

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến xuất huyết dạ dày, trong đó phổ biến nhất là:

• Viêm loét dạ dày - tá tràng: Do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori, lạm dụng thuốc giảm đau NSAIDs, stress kéo dài, ăn uống thất thường.

• Ung thư dạ dày: Khối u phá hủy cấu trúc mạch máu, gây chảy máu ồ ạt hoặc rỉ rả kéo dài thường gặp trong giai đoạn muộn, khó cầm máu triệt để.

• Polyp hoặc khối u lành tính: Khi loét hoặc kích thước lớn, dễ làm vỡ mạch máu.

• Tác dụng phụ thuốc: Corticoid, thuốc chống đông (warfarin, heparin), thuốc chống kết tập tiểu cầu (clopidogrel) làm tăng nguy cơ chảy máu.

• Rượu, bia và chất kích thích: Gây kích ứng, làm tăng tiết axit và tổn thương niêm mạc.

• Vỡ giãn tĩnh mạch thực quản: Thường gặp ở bệnh nhân xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa.

• Hội chứng Mallory-Weiss: Rách niêm mạc vùng nối thực quản - dạ dày do nôn ói dữ dội.

Triệu chứng của xuất huyết dạ dày

Những dấu hiệu thường gặp nghi ngờ xuất huyết dạ dày bạn cần lưu tâm

Các dấu hiệu thường gặp gồm:

• Nôn ra máu tươi hoặc máu bầm, dịch màu nâu sẫm (giống bã cà phê).

• Đi ngoài phân đen, mùi khắm đặc trưng do máu bị tiêu hóa một phần.

• Đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội vùng thượng vị.

• Chóng mặt, hoa mắt, mệt lả, da xanh xao.

• Vã mồ hôi, tim đập nhanh, huyết áp hạ (trong trường hợp mất máu nhiều).

Ở một số trường hợp, chảy máu có thể rỉ rả, không biểu hiện rõ rệt cho tới khi thiếu máu nặng. Nhận biết sớm triệu chứng xuất huyết dạ dày giúp người bệnh được cấp cứu kịp thời, giảm nguy cơ biến chứng.

Cách xử trí khi nghi ngờ xuất huyết dạ dày

1900 3367

Khi nghi ngờ xuất huyết dạ dày, cần thực hiện đúng các bước sơ cứu và cấp cứu ban đầu:

• Không tự ý dùng thuốc cầm máu, giảm đau khi chưa rõ nguyên nhân: Việc dùng thuốc không phù hợp có thể che lấp triệu chứng hoặc làm nặng thêm tình trạng chảy máu.

• Đặt người bệnh nằm yên, đầu thấp, chân cao - Giúp máu lưu thông về tim, hạn chế tụt huyết áp.

• Gọi cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất - Không chờ máu ngừng tự nhiên.

• Tại bệnh viện: Bác sĩ sẽ tiến hành nội soi để xác định vị trí và nguyên nhân chảy máu, đồng thời cầm máu bằng kỹ thuật nội soi, truyền dịch/máu để bù lại lượng máu mất, kết hợp điều trị nguyên nhân gốc (diệt HP, phẫu thuật nếu cần).

Phòng ngừa tái phát và bảo vệ dạ dày

Xuất huyết dạ dày thường là hậu quả của các tổn thương niêm mạc do viêm loét hoặc bệnh lý mạch máu. Nếu chỉ điều trị cầm máu mà không thay đổi lối sống, nguy cơ tái phát là rất cao. Để phòng ngừa tái phát và bảo vệ dạ dày lâu dài, cần chú ý các nguyên tắc sau:

Điều trị triệt để nguyên nhân gốc

• Nếu xét nghiệm dương tính với Helicobacter pylori (HP), cần điều trị diệt vi khuẩn theo đúng phác đồ bác sĩ chỉ định. HP là tác nhân chính gây viêm loét và tái phát chảy máu nếu không được loại bỏ hoàn toàn.

• Điều trị dứt điểm các bệnh lý nền liên quan như xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, rối loạn đông máu… vì đây là những yếu tố làm gia tăng nguy cơ xuất huyết.

Hạn chế tối đa tác nhân gây kích ứng niêm mạc

Rượu bia làm tăng nguy cơ dẫn tới xuất huyết gia dày

• Rượu bia: Cồn gây giãn mạch, kích thích tiết axit và phá hủy lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc. Ngay cả lượng nhỏ nhưng dùng thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ tái phát.

• Thuốc lá: Nicotine không chỉ làm giảm lưu lượng máu nuôi niêm mạc mà còn làm chậm quá trình lành vết loét.

• Đồ ăn cay nóng, chua, nhiều dầu mỡ: Ớt, tiêu, mù tạt, thức ăn chiên rán hoặc nhiều gia vị chua (giấm, chanh) đều có thể gây kích ứng và khiến ổ loét lâu lành.

Sử dụng thuốc an toàn

• Không tự ý lạm dụng thuốc giảm đau, chống viêm (như ibuprofen, diclofenac, aspirin). Nếu buộc phải dùng, cần uống kèm thuốc bảo vệ dạ dày theo hướng dẫn bác sĩ.

• Cẩn thận khi sử dụng thuốc chống đông (warfarin, heparin) hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu (clopidogrel), đặc biệt ở người có tiền sử xuất huyết.

Xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học

Làm thế nào để xây dựng chế độ ăn khoa học và đầy đủ dinh dưỡng

• Ăn đúng giờ, chia nhỏ 4-5 bữa/ngày để tránh tình trạng dạ dày rỗng lâu hoặc quá tải khi ăn no.

• Ưu tiên thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, cơm mềm, rau củ ninh nhừ, cá hấp.

• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, kẽm để hỗ trợ tái tạo niêm mạc (cà rốt, bí đỏ, cam, kiwi, hạt bí, hạt hướng dương).

• Uống đủ nước, nhưng tránh uống quá nhiều cùng lúc khi ăn, để không làm loãng dịch vị.

Quản lý căng thẳng hiệu quả

• Stress kéo dài làm tăng tiết axit dịch vị và giảm khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày.

• Duy trì các hoạt động thư giãn như yoga, thiền, đi bộ, nghe nhạc, đọc sách.

• Ngủ đủ giấc (7-8 giờ mỗi đêm) để cơ thể có thời gian phục hồi.

Khám định kỳ và theo dõi sau điều trị

• Người từng bị xuất huyết dạ dày nên tái khám đúng hẹn để kiểm tra tình trạng lành vết loét, đánh giá nguy cơ tái phát.

• Nội soi kiểm tra lại nếu có triệu chứng nghi ngờ hoặc theo khuyến cáo của bác sĩ, đặc biệt với bệnh nhân từng bị ung thư dạ dày hoặc polyp.

Tóm lại, phòng ngừa tái phát không chỉ là tránh những yếu tố gây hại, mà còn là một chiến lược tổng thể gồm điều trị dứt điểm nguyên nhân, bảo vệ niêm mạc, duy trì chế độ sống lành mạnh và theo dõi y tế thường xuyên.

Kết luận

Tóm lại, xuất huyết dạ dày có nguy hiểm không thì câu trả lời là rất nguy hiểm, bởi nó có thể cướp đi tính mạng người bệnh trong thời gian ngắn nếu không được xử trí kịp thời. Nguy cơ biến chứng như thiếu máu mạn tính, thủng dạ dày hay tái phát nặng hơn luôn rình rập, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc có bệnh nền. Chủ động phòng ngừa, nhận biết sớm dấu hiệu và điều trị tận gốc nguyên nhân chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe và duy trì chất lượng cuộc sống.

Thông tin trên IVIE - Bác Sĩ Ơi và các trang liên kết không thay thế cho lời khuyên y tế, chẩn đoán hoặc điều trị từ các chuyên gia y tế. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên tư vấn với dược sĩ hoặc bác sĩ về bất kỳ sản phẩm nào bạn đang sử dụng hoặc dự định sử dụng. Công ty TNHH 1 thành viên ISOFHCARE không chịu trách nhiệm cho bất kỳ thông tin nào chưa chính xác hoặc việc sử dụng sản phẩm mà không có sự tư vấn của bác sĩ, chỉ dựa trên thông tin từ chúng tôi.