Vậy nguyên nhân gây tắc nghẽn mạch máu não là gì? Những đối tượng não có nguy cơ cao tắc nghẽn hơn so với người khác? Yếu tố nguy cơ của bệnh lý này là gì? Hãy cùng iSofHcare tìm kiếm câu trả lời qua bài viết dưới đây.
Tắc mạch máu não hay còn gọi là nhồi máu não chiếm khoảng 85% nguyên nhân đột quỵ não.
Yếu tố nguy cơ được định nghĩa là những đặc điểm của một cá thế, một nhóm cá thể có liên quan đến khả năng mắc bệnh cao hơn những cá thể hoặc nhóm cá thể không có đặc điểm đó. Có khoảng 20 yếu tố nguy cơ của nhồi máu não. Trong đó, chúng được chia thành 2 nhóm bao gồm:
Yếu tố nguy cơ không thay đổi được
Những yếu tố nguy cơ cao gây tắc nghẽn mạch máu não như:
Tuổi: Đa số gặp ở người trên 45 tuổi, Nam gặp nhiều hơn nữ, chủng tộc, di truyền… Những yếu tố này không thể thay đổi được. Tuy nhiên việc nhận thức sớm vấn đề này giúp cung cấp thông tin, nâng cao việc dự phòng.
Yếu tố thay đổi được
Có 4 yếu tố nguy cơ hàng đầu gây nên bệnh lý đột quỵ não như tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì và rối loạn lipid máu. Ngoài ra, còn nhiều yếu tố nguy cơ khác như: rượu bia, hút thuốc lá, cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, các bệnh lý tim mạch, tâm lý…
1. Tăng huyết áp
Tăng huyết áp được định nghĩa khi huyết áp trên 140/90mmHg. Việc phát hiện huyết áp cao đơn giản thông qua việc đo huyết áp mà người bệnh hay nhân viên y tế đều có thể thực hiện được.
Tuy nhiên, tỷ lệ người dân không quan tâm đến vấn đề huyết áp khá cao. Điều này khiến cho huyết áp tăng trong một thời gian dài, gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng sức khỏe. Trong đó có đột quỵ não.
2. Đái tháo đường
Theo nghiên cứu của các bác sĩ, Đái tháo đường làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ não từ 2 – 6.5 lần, tăng tỷ lệ tử vong lên gấp 2 lần. Đường máu của người bình thường trong khoảng 3.9 – 6.0mm/l. Một người được chẩn đoán đái tháo đường khi:
- Mức glucose máu ở thời điểm bất kỳ trên 11 mmol/l.
- Mức glucose máu lúc đói trên 7mmol/l.
Chẩn đoán tiền đái tháo đường (tức là chưa bị đái tháo đường thực thụ nhưng có dấu hiệu báo động):
- Rối loạn dung nạp glucose: glucose máu thời điểm 2 giờ sau nghiệm pháp dung nạp glucose bằng đường uống 7,8-11mmol/l
- Suy giảm dung nạp glucose máu lúc đói: glucose máu lúc đói tăng dưới 7mmol/l và glucose máu thời điểm 2 giờ sau nghiệm pháp dung nạp glucose bằng đường uống tăng dưới 7,8mmol/l.
Những triệu chứng của đái tháo đường giai đoạn đầu khá mờ nhạt, khó phát hiện và dễ bị bỏ qua. Người bệnh phát hiện đái tháo đường muộn khi đã có những biến chứng lên mắt, chân, gây sút nhiều,… Thăm khám định kỳ, kiểm tra đường máu là cách để theo dõi bệnh lý đái tháo đường.
3. Rối loạn lipid máu
Rối loạn lipid máu khiến hàm lượng lipid tăng cao, gây ngấm và lắng đọng ở thành mạch máu. Đây là giai đoạn đầu tiên của quá trình hình thành mảng xơ vữa động mạch. Các mảng xơ vữa trong lòng mạch làm chít hẹp, cản trở đường đi của máu và có nguy cơ làm tắc mạch. Ngoài ra, nhiều trường hợp mảng xơ vữa bong ra, trôi theo dòng máu đến gây tắc ở những vị trí khác.
4. Béo phì
Béo phì thể trung tâm – Béo bụng (Liên quan đến hội chứng chuyển hóa) được xem là yếu tố thuận lợi làm tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, tăng glucose. Tất cả những yếu tố này kết hợp lại làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, đột quỵ.
5. Hút thuốc lá
Thuốc lá có hại đối với sức khỏe, trong đó là nguyên nhân làm tăng các nguy cơ tim mạch, huyết áp, xơ vữa động mạch, rối loạn nhịp tim, đột quỵ não. Vì vậy, cần bỏ thuốc lá từ sớm để hạn chế và phòng tránh các bệnh lý nguy hiểm.
6. Nghiện rượu
Uống rượu nhiều làm tăng huyết áp, xơ vữa động mạch. Ngoài ra, lạm dụng rượu bia trong thời gian dài gây tổn thương chức năng gan, suy gan, rối loạn đông máu. Người nghiện rượu có nhiều nguy cơ đột quỵ chảy máu não. Khi xảy ra, đột quỵ thường rất nặng nề.
7. Một số yếu tố nguy cơ khác
Ngoài những yếu tố trên, đột quỵ não còn bắt nguồn từ nhiều yếu tố nguy cơ khác như cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, phình động mạch não, dị dạng động mạch – tĩnh mạch não…
Những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được dựa vào nhận thức và sự quan tâm, chăm sóc sức khỏe của mỗi người. Chính vì vậy, nếu bạn đang có các yếu tố nguy cơ kể trên, hãy thường xuyên theo dõi các biểu hiện của cơ thể, điều trị các bệnh lý và duy trì một chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng hợp lý nhất.
Liên hệ với IVIE - Bác sĩ ơi ngay hôm nay để được tư vấn và đặt lịch thăm khám tại các bệnh viện lớn. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích nhất.
Mong muốn lớn nhất của Đội ngũ IVIE - Bác sĩ ơi là giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về sức khỏe và bệnh tật. Để bảo vệ mình và người thân, cách tốt nhất là phải có kiến thức.
Cẩm nang IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp cho bạn các bài viết Y học thường thức và Hướng dẫn khám bệnh với những thông tin tin cậy, chính xác và dễ hiểu nhất.
Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh!