Cách điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em nhanh chóng, mẹ an tâm?

1. Sốt xuất huyết là bệnh như nào? 

Bệnh sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi đốt chứa virus Dengue truyền từ người bệnh sang người lành và khiến cơ thể nhiễm bệnh. Virus Dengue gồm 4 chủng huyết thanh nên trẻ vẫn tái bệnh nếu mắc các chủng huyết thanh khác nhau. 

Bệnh có thể nhẹ tự khỏi sau khoảng 10 ngày, cũng có thể diễn biến nặng và dẫn đến biến chứng nguy hiểm hay tử vong, một phần phụ thuộc cách điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em.

Triệu chứng thường gặp trong sốt xuất huyết ở trẻ như sốt cao liên tục, đau đầu đầu, đau khớp, nôn, cùng với đó là tình trạng phát ban. Khi có các dấu hiệu sốt xuất huyết ở trẻ em, bệnh xuất hiện đầy đủ triệu chứng trên kèm các dấu hiệu của tổn thương mạch máu và mạch bạch huyết như đau bụng, xuất huyết thêm nhiều vị trí (niêm mạc, tạng, cơ xương khớp…). Với sốt xuất huyết mức độ nặng, lúc này hiện tượng thoát huyết tương và gây chảy máu ồ ạt và có thể dẫn đến sốc và tử vong.

Hình ảnh muỗi mang virus gây sốt xuất huyết và triệu chứng bệnh thường gặp ở trẻ. 

2. Chăm sóc, điều trị sốt xuất huyết cho trẻ tại nhà?

Cách điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em tại nhà kịp thời, phù hợp cũng như phân loại mức độ bệnh giúp điều trị sớm và hạn chế phần nào diễn biến nặng có thể xảy ra. 

Đặc biệt hiện tại thuộc điều trị sốt xuất huyết đặc hiệu vẫn chưa có, nên chủ yếu vẫn là điều trị triệu chứng và tăng cao sức đề kháng trẻ. Vì vậy, bố mẹ cần quan tâm các phương pháp nên áp dụng chăm sóc trẻ tại nhà:

• Khi chăm sóc trẻ tại nhà, bố mẹ đều cần theo dõi sát nhiệt độ của trẻ bằng vài giờ một lần đặc biệt thời kỳ nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết (từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7) vì giai đoạn này dễ diến biến nặng và có thể dẫn đến tử vong nếu không kịp phát hiện. 

• Bố mẹ muốn sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ với nhiệt độ >= 38,5 độ C, có thể cho trẻ uống paracetamol đơn chất liều 10 - 15mg/kg và uống tối đa 4 lần/ngày (cách ít nhất 6 giờ với lần trước nếu trẻ tiếp tục sốt). Sau uống thuốc 1 giờ, bố mẹ đo lại nhiệt độ cho trẻ. Lưu ý không sử dụng các loại thuốc như steroid, none steroid … (acid acetylsalicylic (aspirin), ibuprofen, mefenamic acid (ponstan)…) vì chất này gây giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu đặc biệt là bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em. 

• Nếu nhiệt độ trẻ trong khoảng 37 đến 38,5 độ C thì bố mẹ không cần dùng thuốc hạ sốt mà nên chườm cho trẻ bằng khăn (nhúng khăn vào nước có nhiệt độ ít hơn của trẻ 2 đến 3 độ C) để trẻ hạ nhiệt. 

Theo dõi sát nhiệt độ trẻ, đặc biệt trẻ sốt xuất huyết trong thời gian nguy hiểm của bệnh, chườm ấm và dùng thuốc hạ sốt đúng lúc hiệu quả. 

• Trẻ sốt xuất huyết thường sốt cao liên tục dễ làm trẻ mất nước và điện giải, dẫn đến có thể rối loạn thần kinh như giảm ý thức hay co giật. Bố mẹ nên cho trẻ uống càng nhiều nước càng tốt (đặc biệt nên uống oresol). Có thể thay oresol bằng nước cam, nước chanh hay các loại hoa quả giàu vitamin C để bù nước điện giải cho trẻ. 

• Dinh dưỡng cho trẻ sốt xuất huyết cũng rất quan trọng, cá thể hóa từng trẻ bố mẹ sẽ cung cấp cho trẻ chế độ ăn phù hợp và đảm bảo. 

Trong trường hợp, bố mẹ quan sát thấy trẻ có những dấu hiệu trở nặng, diễn biến (giai đoạn nguy hiểm của sốt xuất huyết, sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo…) với một số dấu hiệu như: trẻ kích thích hay li bì, không tỉnh táo và vẫn khó chịu dù đã hết sốt, trẻ không ăn được, đau bụng cấp … cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để điều trị kịp thời. 

Bố mẹ có thể tham gia khám nhi online với chương trình SOS - Bác sĩ đây hỗ trợ khẩn cấp online 24/7, để bác sĩ tư vấn các cách chăm sóc trẻ số xuất huyết tại nhà cũng như kê đơn thuốc phù hợp với tình trạng của trẻ.

Bên cạnh đó, bố mẹ có thể chủ động đặt lịch khám online với bác sĩ nhi khoa tại các bệnh viện tuyến đầu để được tư vấn, nhận đơn thuốc online và hướng dẫn điều trị, chăm sóc trẻ hiệu quả. IVIE - Bác sĩ ơi gợi ý cho bạn top bác sĩ khám nhi online uy tín:

• Phó giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Phạm Thị Bích Đào: chuyên khoa Nhi, Tai Mũi Họng Nhi, hiện công tác tại bệnh viện đại Bệnh viện Đại Học Y Hà Nội, với hơn 25 năm kinh nghiệm khám chữa bệnh và thực hiện hơn 1,000 lượt khám online;

• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Sỹ Đức: Bệnh viện Nhi trung ương với hơn 10 năm kinh nghiệm và đã thực hiện hơn 7,000 lượt khám online.

• Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Anh Tuấn: hiện làm việc tại Bệnh viện Nhi trung ương, trong nghề hơn 10 năm kinh nghiệm, luôn cập nhật kiến thức hiện đại, thực hiện hơn 3000 lượt khám nhi online, có thể tư vấn thêm về mảng bệnh lý truyền nhiễm, tiêu hóa và dinh dưỡng ở trẻ;

• BSCKII. Bác sĩ Đàm Nhật Thanh: Bệnh viện Tai mũi họng trung ương với hơn 30 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý tai mũi họng ở trẻ em;

• Cùng các bác sĩ giàu kinh nghiệm, kiến thức tại phòng khám, bệnh viện hàng đầu.

Bố mẹ tải ứng dụng IVIE - Bác sĩ ơi để đặt khám online với bác sĩ

Tải app

Khám nhi online cùng các bác sĩ giỏi để được thăm khám từ xa, kê đơn thuốc trực tuyến và hướng dẫn chăm sóc trẻ đúng cách

3. Khi nào cần đưa trẻ tới cơ sở y tế?

Khi chăm sóc điều trị trẻ sốt xuất huyết tại nhà, bố mẹ cần để ý thật sát các biểu hiện bệnh để sớm phát hiện bất thường và xử lý kịp thời hiệu quả. 

Nếu trẻ có dấu hiệu cảnh báo hay sốt xuất huyết nặng, các điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em hợp lý nhất là đưa trẻ đến bệnh viện, với các dấu hiệu:  

• Trẻ đang trong khoảng thời gian của thời kỳ nguy hiểm (từ ngày 3 đến ngày 7 của bệnh), nhiệt độ trẻ có thể giảm (từ 37,5 đến 38 độ C hoặc thấp hơn), nhưng trẻ đi kèm các triệu chứng:

• Trẻ bắt đầu có hiện tượng xuất huyết niêm mạc (chảy máu cam, chảy máu chân răng …), xuất huyết tạng (đau bụng nhiều, đi ngoài ra máu hoặc phân đen, nôn liên tục …),

• Ảnh hưởng tới toàn trạng, ý thức trẻ như kích thích, vật vã, quấy khóc; hay lơ mơ, li bì kèm theo các dấu hiệu của tổn thương hô hấp (khó thở, tím ..), tổn thương tuần hoàn (mạch nhanh, huyết áp giảm, chân tay lạnh …), tổn thương thần kinh (co giật, hôn mê…) …

Khi thấy trẻ có những dấu hiệu trên, bố mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến phòng khám, bệnh viện uy tín gần nhất để điều trị kịp thời và tích cực, tránh biến chứng xảy ra.

Bố mẹ cần đưa trẻ đến khám tại bệnh viện, phòng khám uy tín gần nhất để được bác sĩ thăm khám, điều trị thích hợp

IVIE - Bác sĩ ơi gợi ý một số địa chỉ phòng khám nhi uy tín tại trong cả nước, bố mẹ chủ động tìm hiểu và đưa con đi khám như mong muốn: 

Cùng nhiều cơ sở y tế tư nhân, công lập uy tín hàng đầu khác…

Bố mẹ có thể đặt lịch trước bằng cách gọi tổng đài để được hỗ trợ đặt khám ưu tiên, không lo xếp hàng chờ đợi hoặc để lại thông tin bên dưới để được hỗ trợ

1900 3367

4. Một số thắc mắc của mẹ về bệnh sốt xuất huyết ở trẻ?

Trẻ bị sốt xuất huyết thường ủ bệnh trong bao lâu? 

Thông thường, giai đoạn tiềm ẩn hay thời gian ủ bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em kéo dài khoảng 4-7 ngày và có thể lên đến 14 ngày. Trẻ có xu hướng không biểu hiện triệu chứng, nếu có thì cũng không rõ ràng và khó nhận biết. 

Vì vậy, trẻ thường sẽ sốt kèm các biểu hiện bệnh sau 4 đến 5 ngày từ lúc muỗi mang virus sốt xuất huyết đốt. 

Trẻ bị sốt xuất huyết thường ủ bệnh trong khoảng 4 đến 7 ngày

Một số lưu ý không nên làm khi trẻ bị sốt xuất huyết?

• Tránh các loại nước uống có màu đặc biệt nước có màu giống máu (coca-cola, siro màu đỏ …), hay các loại thực phẩm sẫm màu như cà phê, rau củ quả đỏ vì dễ gây nhầm lẫn với biểu hiện xuất huyết tiêu hóa (nếu có) ở trẻ.

• Tránh cạo gió hay dùng các biện pháp dân gian tác động vì có thể làm trẻ chảy máu và tăng nguy cơ nhiễm trùng. 

• Bố mẹ không được sử dụng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Sốt trong sốt xuất huyết là sốt do virus, kháng sinh chỉ có hiệu quả trong trường hợp bội nhiễm vi khuẩn. Đặc biệt, không cho trẻ tự truyền dịch tại các cơ sở y tế không đảm bảo vì nếu truyền dịch không đúng chỉ định sẽ làm bệnh kéo dài và dễ gây biến chứng suy tim  …

Để nhanh chóng khỏi bệnh trẻ bị sốt xuất huyết cần ăn gì? 

• Cho trẻ ăn tăng protein đặc biệt protein có giá trị sinh học cao trong cá, thịt, sữa, trứng… Chế độ ăn giàu đường (thực phẩm từ sữa, trái cây đồ ngọt) và lipid thực vật để tăng năng lượng cho trẻ bệnh cần năng lượng phục hồi cơ thể suy nhược. Ưu tiên món ăn nhiều nước, mềm như cháo hay các loại sữa uống, súp rau củ quả… kết hợp nghỉ ngơi để giúp trẻ nhanh khỏi bệnh.

• Bố mẹ có thể chia nhỏ thành nhiều bữa ăn (với trẻ bú mẹ cần thêm số bữa bú cho trẻ) để vừa cung cấp đủ dinh dưỡng, năng lượng và trẻ vừa dễ tiêu hóa (với trẻ lớn ăn từ 4 đến 6 bữa/ngày, trẻ nhỏ nhiều bữa hơn với 6 đến 8 bữa/ngày).

Bố mẹ cho trẻ ăn tăng protein để phục hồi cơ thể suy nhược

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết?

Dự phòng sốt xuất huyết cũng quan trọng không kém cách điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em: 

• Bố mẹ nên mắc màn khi ngủ, dùng thuốc xịt muỗi để tránh tiếp xúc với trung gian truyền bệnh (muỗi, lằng quăng…) hạn chế bệnh lây lan.

• Giữ gìn vệ sinh nhà cửa và môi trường xung quanh (sạch sẽ, sáng sủa, khô ráo…) vì không gian ẩm thấp là môi trường thuận lợi cho muỗi cư trú, sinh sôi. Bố mẹ có thể phát quang thoáng đáng quanh nhà, thùng dự trữ nước được đậy kín nắp…

• Hạn chế trẻ chơi những nơi tối, ẩm hay những nơi mà muỗi dễ tập trung nhiều. 

Nhìn chung, bệnh sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm với diễn biến khó lường nếu không theo dõi, chẩn đoán, điều trị kịp thời. Vì vậy, cách điều trị sốt xuất huyết ở trẻ em tối ưu nhất là đồng thời chăm sóc trẻ sốt xuất huyết tại nhà khoa học và khám và tái khám kịp thời (đặc biệt với sốt xuất huyết có dấu hiệu cảnh báo, sốt xuất huyết nặng cần lập tức cho trẻ đến viện).