Chăm sóc trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi và những điều cần biết

1. Hiện tượng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân và giải pháp hỗ trợ trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi, bố mẹ cần nắm rõ cơ chế sinh lý của hiện tượng này. Chảy nước mũi hay sổ mũi là hiện tượng khá thường gặp, nhất là ở trẻ nhỏ. Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi thường do khoang mũi chứa một lượng lớn chất dịch nhầy. Màu sắc của dịch nhầy thường có thể trắng, xanh hoặc thậm chí dịch vàng. Đi kèm chảy nước mũi, nghẹt mũi trẻ sơ sinh có thể có hắt xì hơi, ho, cúm, sốt và có thể cả biếng ăn. 

Hiện tượng chảy nước mũi, nghẹt mũi này có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Trong đó có nhiều nguyên nhân bệnh lý đáng lo ngại như viêm xoang, viêm mũi họng,.. Bởi vậy, ba mẹ đừng chủ quan và nên đưa trẻ đi khám nếu thấy tình trạng này kéo dài không thuyên giảm nhé.

Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi thường do khoang mũi chứa một lượng lớn chất dịch nhầy

2. Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi, nguyên nhân do đâu?

Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi rất cần sự chăm sóc đặc biệt của bố mẹ. Tuy nhiên, trước đó bố mẹ cũng cần hiểu đúng về các nguyên nhân gây ra vấn đề này. Theo bác sĩ, có 7 nhóm nguyên nhân chính khiến trẻ sơ sinh có hiện tượng này: 

Do không khí, thay đổi thời tiết

Thay đổi thời tiết hay không khí quá khô cũng là nguyên nhân chính khiến trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi. Phần niêm mạc mũi của trẻ sơ sinh rất nhạy cảm với không khí khô. Chúng khiến lớp dịch nhầy sinh lý trong mũi trẻ bị khô và khiến không khí khi đi qua mũi không được làm ẩm, làm ấm lại. Như một cơ chế tự nhiên, trẻ sẽ tăng tiết dịch nhầy để làm ấm lại vùng niêm mạc này. Do đó, bố mẹ có thể thấy trẻ thường chảy nước mũi, nghẹt mũi nhiều hơn khi giao mùa và khi thời tiết thay đổi.

Thay đổi thời tiết hay không khí quá khô cũng là nguyên nhân chính khiến trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi

Do cảm lạnh, cúm, nhiễm lạnh

Cảm lạnh, cúm hay nhiễm lạnh đều có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi. Theo thống kê, trẻ có thể mắc từ 6 - 10 lần cảm cúm trong năm đầu tiên của cuộc đời. Nguyên nhân cũng bởi hệ miễn dịch của trẻ, nhất là trẻ sơ sinh còn non nớt. Các bệnh lý này đều làm nhiễm khuẩn đường hô hấp trên gây ra sổ mũi. 

Các phân biệt chảy nước mũi, nghẹt mũi do nhóm nguyên nhân này thường dựa vào các triệu chứng đi kèm. Nếu trẻ có kèm theo quấy khóc, ho, sốt, đau cơ, chán ăn,.. thì ba mẹ hãy nghĩ ngay tới nguyên nhân bệnh lý này nhé.

Do chất gây dị ứng, dị ứng với chó mèo, phấn hoa

Một nhóm nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi nữa đó là do chất gây dị ứng hoặc dị ứng với chó mèo, phấn hoa. Đây đều là những tác nhân gây dị ứng khá phổ biến. Khi hít phải chất gây dị ứng hoặc lông chó mèo, phấn hoa mũi trẻ bị kích thích nhiều, dẫn tới chảy nước mũi ồ ạt cũng như nghẹt mũi.

Viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng ở trẻ em cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi. Khi niêm mạc bị kích ứng, trẻ thường đi kèm tăng xuất tiết dịch nhầy mũi. Các dấu hiệu đi kèm chảy nước mũi khi bị viêm mũi dị ứng đó là:

• Hắt hơi;

• Có thể khịt mũi;

• Ho hoặc nôn khan;

• Trẻ có chảy nước mắt hoặc ngứa nổi mẩn;

• Trẻ có sốt;

• Thậm chí có thể khò khè và khó thở.

Viêm mũi dị ứng cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi

Dị vật ở mũi

Mắc dị vật ở mũi cũng khiến trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi và nghẹt mũi. Dị vật làm đường thở của trẻ không lưu thông. Khi đó trẻ sẽ có cơ chế tăng tiết dịch mũi để đẩy và tống xuất dị vật ra ngoài. Bên cạnh sổ mũi trẻ sơ sinh có thể có hắt xì hơi nhiều lần kèm theo chảy nước mắt. Nếu dị vật lớn có thể gây khò khè, khó thở thậm chí là tím tái ở trẻ.

Sử dụng thuốc xịt mũi quá nhiều

Việc lạm dụng các thuốc xịt mũi, nhất là những thuốc gây co mạch cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi và nghẹt mũi. Do vậy, bố mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ về loại thuốc cũng như tần suất sử dụng cho con sao cho hợp lý nhé.

Do viêm Amidan hoặc VA (viêm vòng mũi họng, sùi vòm mũi họng)

Amidan hay VA được coi như hàng rào miễn dịch của cơ thể trẻ. Chúng có 2 tác dụng chính:

• Lọc vi khuẩn, virus xâm nhập qua đường thở của trẻ.

• Sản sinh ra kháng thể để chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh hô hấp này.

Do vậy, khi viêm Amidan hoặc VA cũng khiến trẻ có tình trạng chảy nước mũi và nghẹt mũi.

Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi do viêm Amidan hoặc VA

3. Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, sổ mũi, hắt hơi làm sao cho hết?

Vậy khi trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, sổ mũi, hắt hơi bố mẹ cần làm gì? Cùng tham khảo 7 giải pháp tới từ bác sĩ như sau:

Nhỏ nước muối sinh lý

Để giúp trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi làm sạch chất nhầy bên trong mũi, bố mẹ nên dùng nước muối sinh lý Natri clorid 0,9% với các bước theo hướng dẫn như sau:

• Bước 1: Bố mẹ cần ngâm lọ nước muối sinh lý vào nước ấm trước khi nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh.

• Bước 2: Để trẻ nằm ngửa, đầu hơi ngửa nhẹ ra sau để đầu thấp hơn chân và tránh trẻ bị sặc. 

• Bước 3: Bố mẹ nhỏ nước muối sinh lý đã làm ấm vào từng bên mũi, trẻ dưới 1 tuổi chỉ nhỏ 2 – 3 giọt.

• Bước 4: Bố mẹ đợi 30 giây để nước muối làm làm ẩm và loãng chất nhầy bên trong hốc mũi của trẻ. 

• Bước 5: Cho trẻ ngồi dậy để xì mũi ra hoặc bố mẹ sử dụng dụng cụ hút mũi để hút hết phần nước muối cùng dịch nhầy ra ngoài.

Bác sĩ khuyên bố mẹ thực hiện nhỏ mũi và hút mũi cho trẻ khoảng 4 lần mỗi ngày để trẻ sơ sinh hết sổ mũi, nghẹt mũi hoàn toàn. 

Nhỏ nước muối sinh lý cho trẻ giúp làm sạch chất nhầy bên trong mũi

Cho trẻ uống nhiều nước hơn

Bổ sung nước cũng là giải pháp hỗ trợ trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi khá hiệu quả. Thiếu nước cũng là nguyên nhân khiến trẻ dễ bị khô mũi họng. Tuy nhiên, với trẻ dưới 6 tháng, bác sĩ khuyến cáo bố mẹ không nên bổ sung thêm nước mà nên ưu tiên tăng lượng sữa cho trẻ. Với trẻ từ 6 tháng - 12 tháng mỗi ngày trẻ nên 70 - 80ml/ngày. Bố mẹ lưu lại thông tin này để bổ sung đủ lượng nước theo khuyến nghị cho trẻ nhé.

Sử dụng tinh đầu

Các loại tinh dầu cũng cho thấy hiệu quả đáng kể hỗ trợ tình trạng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi. Tinh dầu sẽ giúp trẻ làm ấm cơ thể. Bố mẹ có thể bôi tinh dầu vào khăn quàng cổ, khăn sữa hay gan bàn tay gan bàn chân của trẻ để hỗ trợ giảm tình trạng chảy nước mũi. 

Xông hơi mặt cho trẻ

Xông hơi mặt cho trẻ cũng là cách làm giảm tình trạng chảy nước mũi, nghẹt mũi. Tuy nhiên, xông khí dung thì cần chỉ định của bác sĩ. Thông thường sẽ có chỉ định với các bệnh như viêm mũi dị ứng, viêm phế quản, hen suyễn,..

Bố mẹ có thể sử dụng thêm máy phun sương hoặc máy tạo mát để làm sạch và làm ẩm không khí trong phòng cho trẻ. Điều này sẽ làm trẻ dễ chịu và giảm tình trạng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi.

Cho trẻ tắm nước gừng ấm

Tắm nước gừng cũng là 1 trong 7 giải pháp hỗ trợ trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi. Nước gừng ấm sẽ giúp làm ấm cơ thể và dịch mũi của trẻ sẽ chảy ra ngoài dễ dàng hơn. Khi đó, bố mẹ có thể dễ dàng làm sạch phần mũi cho trẻ hơn.

Sử dụng các biện pháp dân gian

Kê gối cao cho trẻ khi ngủ giúp làm giảm tình trạng trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi

Dân gian cũng truyền nhau khá nhiều cách chữa hắt hơi sổ mũi tại nhà cho trẻ để cải thiện tình trạng này. Bố mẹ có thể tham khảo 1 số biện pháp như:

• Ngâm ấm chân bằng nước gừng.

• Hỗ trợ kê gối cao cho trẻ khi ngủ.

• Thoa thêm dầu vào lòng bàn chân.

• Sử dụng các dược liệu dân gian an toàn như: tía tô, gừng, mật ong, tỏi, hẹ,...

Sử dụng thuốc sổ mũi theo định kỳ, hoặc theo chỉ định của bác sĩ

Sử dụng thuốc sổ mũi theo định kỳ hoặc theo chỉ định của bác sĩ chính là giải pháp an toàn và đem lại hiệu quả tốt cho trẻ. Lý do bởi tình trạng chảy nước mũi ở trẻ có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý nguy hiểm đi kèm khác như viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm phổi,.. Những bệnh lý này sẽ rất khó phát hiện bằng mắt thường và trẻ cần được thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán đúng.

Bên cạnh các cơ sở khám nhi hô hấp thông thường, bố mẹ có thể lựa chọn hình thức thăm khám nhi online cho trẻ. Ứng dụng IVE - Bác sĩ ơi - một lựa chọn uy tín với đội ngũ bác sĩ nhi khoa giàu kinh nghiệm chính là gợi ý hoàn hảo cho bố mẹ. Để đặt lịch khám bố mẹ liên hệ số hotline 1900 3367 để được hỗ trợ nhanh và sớm nhất nhé.

4. Khi nào cần đưa trẻ đến khám bác sĩ?

Vậy khi nào trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi cần được thăm khám bác sĩ? Bố mẹ hãy lưu ý đưa trẻ đi khám ngay nếu có 1 trong các triệu chứng hoặc dấu hiệu đi kèm sau đây nhé: 

• Trẻ sơ sinh có hiện tượng sốt trên 38,5 độ C và có phát ban đi kèm.

• Trẻ sơ sinh có quấy khóc nhiều hơn bình thường. 

• Trẻ sơ sinh có đau tai hoặc hay giật tai.

• Trẻ sơ sinh có khó thở, thở khò khè, thở gấp, thở mạnh hơn bình thường, da trẻ trở nên tím tái. 

• Xuất hiện cơn co giật khi trẻ sơ sinh bị sốt cao. 

• Trẻ sơ sinh bỏ bú hoặc lượng bú giảm đáng kể.

Bố mẹ cần đưa trẻ đi khám nếu trẻ sơ sinh có hiện tượng sốt trên 38,5 độ C

Cha mẹ nhận thấy các triệu chứng bất thường, trở nặng nên đưa con đi khám nhi tại các cơ sở y tế uy tín và có bác sĩ tai mũi họng hoặc bác sĩ chuyên khoa nhi có kinh nghiệm và chuyên môn cao, IVIE - Bác sĩ ơi gợi ý một số bệnh viện, phòng khám uy tín dưới đây:

• Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn: Đường Láng, Đống Đa, Hà Nội, mức giá khám 400,000đ;

• Tổ hợp Y tế MEDIPLUS: Tân Mai, Hoàng Mai, Hà Nội, mức giá khám Nhi 350,000đ (Bác sĩ Bệnh viện Nhi trung ương trực tiếp khám);

• Bệnh viện An Việt: Trường Chinh, Thanh Xuân, Hà Nội, mức giá khám Nhi: 200,000đ

• Phòng khám Đa khoa Quốc tế Thanh Chân: Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, giá khám nhi 200,000đ;

• Phòng khám chuyên khoa Nội CCare: mức giá khám Nhi: 350,000đ (Có dịch vụ bác sĩ khám tại nhà);

• Cùng nhiều cơ sở y tế tư nhân, công lập uy tín hàng đầu khác…

Bố mẹ có thể đặt lịch trước tại các bệnh viện, phòng khám nhi để được hỗ trợ đặt khám ưu tiên, không lo xếp hàng chờ đợi qua tổng đài đặt khám 1900 3367.

1900 3367

Bố mẹ nên đưa trẻ đi khám khi nhận thấy các dấu hiệu trở nặng, bất thường

Bố mẹ có thể lựa chọn khám nhi online tại nhà với bác sĩ chuyên khoa nhi uy tín. Bác sĩ sẽ khám online bằng video call trên điện thoại, đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ bằng cách quan sát, khai thác thêm thông tin triệu chứng từ bố mẹ, từ đó đưa ra chẩn đoán, hướng dẫn bố mẹ chăm sóc trẻ đúng cách và kê đơn thuốc trực tuyến (nếu cần).

IVIE - Bác sĩ ơi giới thiệu một số bác sĩ khám nhi online giỏi dưới đây:

• Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Sỹ Đức, công tác tại bệnh viện Nhi Trung Ương;

• Thạc sĩ, Bác sĩ Đỗ Anh Tuấn, hiện làm việc tại Bệnh viện Nhi trung ương, có nhiều năm kinh nghiệm, có hơn 3000 lượt khám nhi online. Ngoài ra bác sĩ có thể tư vấn các bệnh lý khác ở trẻ như truyền nhiễm, tiêu hóa và dinh dưỡng cho trẻ;

• Phó giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Phạm Thị Bích Đào, chuyên ngành Tai Mũi Họng, hiện công tác tại Bệnh viện Đại Học Y Hà Nội, với hơn 20 năm khám chữa bệnh và thực nghiệm hơn 1000 lượt khám online;

• Bác sĩ Đàm Nhật Thanh, công tác tại Bệnh viện Tai Mũi Họng trung ương, với hơn 30 năm trong nghề điều trị bệnh lý tai mũi họng và bệnh lý đường hô hấp ở trẻ;

• Cùng các bác sĩ dày dặn kinh nghiệm, kiến thức khác tại các bệnh viện phòng khám uy tín. 

Tải app

Khám nhi online tại nhà với bác sĩ chuyên khoa nhi giỏi đến từ các bệnh viện tuyến trung ương

5. Lưu ý chăm sóc trẻ sơ sinh khi chảy nước mũi, nghẹt mũi 

Trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi rất cần sự chăm sóc cẩn thận từ bố mẹ. Bác sĩ khuyên bố mẹ nên chú ý một số điểm sau khi chăm sóc trẻ sơ sinh có hiện tượng này như sau: 

• Bố mẹ cần đặc biệt chú ý giữ ấm cho trẻ, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh dẫn tới các bệnh lý đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm họng, viêm phế quản,..

• Vệ sinh mũi cho trẻ sơ sinh thường xuyên và đúng cách sẽ giúp hạn chế nguy cơ chảy nước mũi, nghẹt mũi.

• Chú ý làm sách không khí và độ ẩm trong phòng cho trẻ sơ sinh. Bố mẹ có thể sử dụng máy lọc không khí và nên có nhiệt kế phòng để theo dõi cho chính xác.

• Hạn chế để trẻ sơ sinh tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ có thể gây chảy nước mũi, nghẹt mũi như: khói bụi, khói thuốc, lông vật nuôi, phần hoa hay tiếp xúc với người lớn bị mắc cúm.

• Khi đi ra ngoài hoặc đến nơi đông người, bố mẹ nên đeo khẩu trang cho trẻ.

• Khi trẻ có các dấu hiệu của bệnh, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ chứ không nên tự ý điều trị cho trẻ tại nhà.

Bố mẹ cần giữ ấm cho trẻ, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh

Chăm sóc trẻ sơ sinh bị chảy nước mũi, nghẹt mũi đúng cách sẽ giúp trẻ giảm tình trạng bệnh và nhanh khỏi hơn. Bố mẹ nên lưu lại những thông tin mà IVIE - Bác sĩ ơi cung cấp trong bài viết để hỗ trợ trẻ được tốt nhất nhé.