Viêm cơ tim do nhiễm độc chuyển hóa và viêm cơ tim do quá mẫn

1. Viêm cơ tim do nhiễm độc chuyển hóa

Có một số loại thuốc, nhất là thuốc điều trị ung thư, thuốc điều trị bệnh tự miễn, thuốc độc tế bào hoặc các chất sử dụng trong hóa trị, xạ trị có thể gây viêm cơ tim. Một số loại hay gặp gồm:

- Nhóm Anthracyclines: các chất hay được sử dụng trong điều trị ung thư vú, phụ khoa và u lympho tại Việt Nam là daunorubicin và adriamycin. Cơ chế gây độc tế bào của các thuốc này là hình thành các gốc tự do gây ức chế tổng hợp ADN, ARN và các loại protein thông qua việc oxy hóa lipid gắn trên màng tế bào. Ngoài ra do cơ chế tích lũy liều nên độc tính trên tim sẽ được cộng dồn theo quá trình điều trị của người bệnh, vậy nên người bệnh có thể xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào của viêm cơ tim  vào bất kỳ thời điểm nào dù cho không phải đang trong liệu trình điều trị. Các dạng tổn thương cơ tim có thể gặp như: viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim, suy chức năng thất trái, viêm và huyết khối động – tĩnh mạch, viêm màng ngoài tim, nhồi máu cơ tim, thậm chí có thể đột tử. Điều trị dựa vào cân nhắc giữa lợi ích của điều trị thuốc ung thư và nguy cơ trên tim mạch. Có thể cân nhắc dùng phác đồ bảo vệ và điều trị tim như các trường hợp mắc bệnh tim thông thường khác, sau đó ghép tim khi bệnh lý ung thư đã giải quyết dứt điểm hoặc hoàn thành liệu trình.

Nhóm Anthracyclines, trong đó hay gặp Daunorubicin thường gây độc trên tim, dẫn tới viêm cơ tim

- Cocaine: Sử dụng các chất kích thích hoặc chất gây nghiện có thể gây tổn thương cơ tim ở các mức độ khác nhau. Người bệnh thường xuất hiện triệu chứng cơn đau ngực điển hình hội chứng vành cấp với tam chứng: đau ngực trái, khó thở, vã mồ hôi. Ngoài ra có thể có hồi hộp trống ngực, đau đầu,… Số ít nhập viện trong tình trạng rối loạn nhịp thất do viêm cơ tim có thể gây đột tử. Đa số trường hợp người bệnh sẽ không có tổn thương động mạch vành. Số ít sẽ có co thắt hoặc có thể huyết khối gây tắc lòng mạch trên chụp động mạch vành qua da. Điều trị dựa theo tổn thương động mạch vành và các biến chứng đi kèm nếu có. Chẹn beta giao cảm là lựa chọn hàng đầu để kiểm soát và dự phòng rối loạn nhịp tim.

Co thắt động mạch vành, huyết khối động mạch vành hay viêm cơ tim đều có thể xảy ra do sử dụng cocaine

- Catecholamine: Một số người bệnh mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và / hoặc hen phế quản, sử dụng liều cao kéo dài thuốc cường beta giao cảm và liều cao catecholamine có thể gây bệnh cơ tim giãn hoặc viêm cơ tim. Tuy nhiên đây là tổn thương có hồi phục, thường sẽ giảm đi hoặc hết sau khi dừng thuốc. Các thuốc kháng kết tập tiểu cầu như aspirin có thể có ích trong một số trường hợp cụ thể, tuy nhiên vẫn chưa có khuyến cáo rõ ràng.

Tuyến thượng thận là nơi sản xuất catecholamine nội sinh

Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể hoặc khám bệnh định kỳ, thì bạn nên thực hiện thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa tim mạch có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.

Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám tim mạch tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và xét nghiệm tại nhà hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!

1900 3367

2. Bệnh viêm cơ tim quá mẫn (HSM)

Có một số loại thuốc khi sử dụng làm khởi phát quá trình tự miễn của tim, khiến cho các tế bào cơ tim bị hệ miễn dịch nhận biết như là một vật thể không phù hợp trong cơ thể, từ đó tác động trực tiếp vào cơ tim dưới dạng các phản ứng miễn dịch và gây tổn thương cơ tim, gọi là viêm cơ tim quá mẫn. Bệnh có biểu hiện giống các phản ứng quá mẫn khác là xuất hiện sốt, phát ban, gai rét sau khi dùng các thuốc có khả năng gây phản ứng. Cận lâm sàng người bệnh có biến đổi điện tâm đồ khác nhau như: nhịp tim nhanh, rối loạn dẫn truyền đoạn ST-T, đôi khi giống trong hội chứng vành cấp. Xét nghiệm có tăng bạch cầu ái toan. Điều trị phụ thuộc vào mức độ nặng của phản ứng quá mẫn. Một số người bệnh có thể rơi vào sốc, tụt huyết áp, suy tim cấp rất nhanh thậm chí tử vong. Tuy nhiên, đa phần người bệnh sẽ có các phản ứng trên da, niêm mạc và đáp ứng tốt với điều trị nội khoa quá mẫn. Steroid và các thuốc kháng histamin thường được sử dụng để giảm triệu chứng của viêm cơ tim quá mẫn. 

Thuốc kháng histamin giúp cải thiện triệu chứng trong phản ứng quá mẫn nói chung và viêm cơ tim quá mẫn nói riêng

Một số loại thuốc điều trị các bệnh lý khác nhau có thể gây viêm cơ tim quá mẫn bao gồm:
+ Kháng sinh: penicillin, amphotericin, chloramphenicol, tetracycline.
+ Thuốc chống động kinh: phenytoin, carbamazepine.
+ Thuốc chống lao: isoniazid
+ Thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs): indomethacin.
+ Một số nhóm thuốc khác như: lợi tiểu, methyldopa, sulphonylurea và amitriptyline.

Kháng sinh là một trong những nhóm thuốc có thể gây phản ứng quá mẫn dẫn tới viêm cơ tim

Nói chung bệnh rất hiếm gặp. Lưu ý quan trọng là cần ngưng sử dụng thuốc gây tình trạng viêm cơ tim quá mẫn và ghi chép kĩ để người bệnh tránh sử dụng các thuốc cùng nhóm thuốc ấy, có thể gây ra tình trạng bệnh tương tự sau này.

Ngoài ra, còn nhiều những yếu tố khác gây ảnh hưởng đến bệnh tim mạch mà chúng ta chưa để ý đến.

IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch khám bệnh online hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.

1900 3367