Tiên lượng và biến chứng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

1. Tiên lượng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

a. Tiên lượng khi nhập viện

Người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn sẽ nhập viện trong rất nhiều tình trạng bệnh lý cũng như mức độ tổn thương khác nhau, do đó tỉ lệ tử vong cũng khá dao động, từ 10 – 25%. Tiên lượng này phụ thuộc vào nhiều yếu tố sau (tỉ lệ tử vong càng cao khi càng nhiều yếu tố kết hợp với nhau):

• Yếu tố thể trạng (tuổi cao, suy nhược) và bệnh lý nền (có van tim nhân tạo, có nhiều bệnh phối hợp: suy thận, đái tháo đường,…)
• Xuất hiện các biến chứng (suy tim, suy thận, thuyên tắc mạch,…)
• Chủng vi sinh vật gây bệnh (tụ cầu vàng, nấm Candida và Aspergillus, trực khuẩn Gram âm,…)
• Tổn thương van tim và các cấu trúc / chức năng tim trên siêu âm ( giảm phân suất tống máu, tăng áp lực động mạch phổi, hở nặng van tim,…)

Tuổi cao và có bệnh lý nền là một trong những yếu tố tiên lượng kém của viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Nếu có từ 3 yếu tố trên kết hợp, tiên lượng tử vong của người bệnh là rất cao, có thể lên tới gần 80%.

b. Tiên lượng tái phát 

Đối với người bệnh đã điều trị khỏi viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn sau lần đầu tiên mắc bệnh, nếu không có tiêm chích ma túy, tỉ lệ tái phát là 1.3%/ năm trong khi đối với người bệnh có tiêm chích ma túy, tỉ lệ này có thể lên tới 12%/năm, nhất là với đối tượng có đường truyền tĩnh mạch trung tâm ở đùi.

Người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn có tiêm chích ma túy thì tỉ lệ tái phát cao hơn người bình thường nhiều lần

Khi triệu chứng bệnh có dấu hiệu thay đổi ảnh hưởng đến cơ thể hoặc khám bệnh định kỳ, thì bạn nên thực hiện thăm khám tại phòng khám, bệnh viện chuyên khoa tim mạch có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ y tế tốt, uy tín.

2. Biến chứng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

a. Suy tim

- Đây là biến chứng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn nặng và thường gặp nhất

- Bên cạnh tính chất của tổ chức sùi (kích thước, vị trí, mức độ di động,…) thì suy tim nặng là một trong những chỉ định phẫu thuật sớm đối với người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, trừ khi có các bệnh lý nền đi kèm thì cần điều trị kháng sinh trước nhưng cũng vẫn cần can thiệp ngoại khoa ngay khi có thể.

Suy tim là biến chứng gần như gặp ở mọi người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

b. Nhiễm khuẩn lan rộng

Có một số loại vi khuẩn khó điều trị do cấy máu không tìm ra được vi khuẩn, hoặc do khả năng kháng kháng sinh quá mạnh hoặc do tình trạng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn lan ra tại vị trí quanh van tim,…đây là những yếu tố khiến cho tình trạng nhiễm khuẩn lan rộng và khó kiểm soát. Vậy nên đây cũng là một chỉ định phẫu thuật sớm cho người bệnh.

c. Tắc mạch ngoại biên và phình mạch hình nấm

- Là một trong những biến chứng khá thường gặp, tỉ lệ có thể lên tới 20%. 

- Nguy cơ người bệnh bị tắc mạch ngoại biên cao nhất trong 2 tuần đầu kể từ khi bắt đầu sử dụng kháng sinh điều trị viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, và liên quan chặt chẽ với kích thước cũng như mức độ di động của tổ chức sùi. 

- Nếu người bệnh có biến chứng này thì là chỉ định phẫu thuật sớm, vì nếu gây tắc mạch não hoặc mạch vành, mạch chân sẽ làm tăng nguy cơ tử vong lên rất cao.

Các biến chứng mạch ngoại biên do viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Tổng đài tư vấn và đặt lịch khám tim mạch tại các bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám uy tín và xét nghiệm tại nhà hoặc Tải ứng dụng Bác sĩ ơi - IVIE - Bác sĩ ơi để xem thông tin các CSYT và đặt lịch chủ động hơn!

1900 3367

d. Biến chứng thần kinh

- Là biến chứng thường gặp hơn cả, tỉ lệ từ 20 – 40% và nguyên nhân chính là do tắc mạch vì mảnh sùi theo dòng máu đi đến mạch máu não.

- Đột quỵ làm tăng tỉ lệ tử vong và tàn tật, cũng như làm chậm quá trình can thiệp ngoại khoa cho người bệnh.

Cả 2 thể của đột quỵ não đều có thể gặp trong viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

- Kháng sinh vẫn là nền tảng đối với người bệnh, không chỉ giúp điều trị viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn mà còn đề phòng tái phát biến chứng thần kinh sau này. 

- Hầu hết người bệnh vẫn cần phẫu thuật ngoại khoa khi tình trạng biến chứng thần kinh đã ổn định. Tuy nhiên vấn đề này cần phối hợp nhiều chuyên khoa với nhau.

Ngoài ra, còn nhiều những yếu tố khác gây ảnh hưởng đến bệnh tim mạch mà chúng ta chưa để ý đến.

e. Tử vong

Tử vong quanh phẫu thuật

- Trong lần đầu nhập viện hoặc thời điểm đầu tiên mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, nguy cơ tử vong của người bệnh chủ yếu liên quan đến can thiệp ngoại khoa. Tỉ lệ này phụ thuộc vào các yếu tố : loại vi khuẩn gây bệnh, mức độ tổn thương các cấu trúc trong tim, mức độ suy chức năng thất trái và huyết động của người bệnh lúc phẫu thuật. 

- Hiện tại, tỉ lệ này tính chung là 5 – 15% tùy nghiên cứu. 

- Nếu can thiệp ngoại khoa được tiến hành ngay trong tuần đầu dùng kháng sinh, tỉ lệ tử vong là ~ 15%.

Phẫu thuật thay van tim cần cân nhắc nhiều yếu tố đối với người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Tử vong khi theo dõi dài hạn

- Nếu người bệnh mắc viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn sống sót sau lần mắc bệnh đầu tiên mà không cần can thiệp ngoại khoa, tỉ lệ sống thêm 10 năm có thể lên tới 90% và tới 20 năm là khoảng 50%. 

- Nếu có phẫu thuật ngoại khoa, tỉ lệ này giảm xuống, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi, thể trạng, bệnh lý nền đi kèm và chức năng tim tại thời điểm theo dõi sau này.

IVIE - Bác sĩ ơi - Nền tảng đặt lịch khám bệnh online hàng đầu tại Việt Nam, giúp kết nối người bệnh với hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, bệnh viện tư hàng đầu, phòng khám uy tín trên cả nước. Để đặt lịch khám ưu tiên tại cơ sở gần nhất, đặt hẹn với bác sĩ theo yêu cầu hoặc đặt lịch xét nghiệm tại nhà, bạn có thể liên hệ tới IVIE - Bác sĩ ơi để được hỗ trợ.

1900 3367